Kızıldeniz

Kızıldeniz
Havza
Ülke(ler)	Ülkeler listesi
Konum	Kuzey Afrika, Batı Asya
Koordinatlar	22°K 38°D
Genel bilgiler
Aktığı yer	Hint Okyanusu
Tür	Deniz
Akarsu (giden)	Babülmendep Boğazı
Uzunluk	2.250 km (1.400 mi)
Genişlik	355 km (221 mi)
Ortalama derinlik	490 m
En derin noktası	3040 m
Yüzölçümü	438.000 km2 (169.000 sq mi)
Su hacmi	233.000 km3 (56.000 cu mi)
Wikimedia Commons

Kızıldeniz (Arapça (1): ‏البحر الأحمر‎ El-Bahr el-ahmar; Arapça (2): ‏الخليج العربي‎ El-Halic el-Arabi; İbranice: ‏'ים סוף ‎Yam Suf; Tigrinya ቀይሕ ባሕሪ QeyH baHri), Afrika ile Asya (Arap Yarımadası) arasında yer alan, Hint Okyanusu'na bağlı bir denizdir. Kızıldeniz, adını, Yunanca Ερυθρά Θάλασσα ("Erythra thalassa") ve Latince "Mare Rubrum"un çevirisinden almıştır. Kızıldeniz, yerel halk tarafından şap denilen mercan kayalıklarından dolayı "Şap Denizi" olarak da bilinmektedir. Uzunluğu yaklaşık 2000 km olup, bazı kaynaklarda 1900 km ya da 2350 km diye geçmektedir. Kuzeyde Mısır'daki Süveyş Kanalı ile doğal olmayan yoldan Akdeniz'e bağlanmıştır; güneyde ise Arap Yarımadası ucunda Babü'l Mendep (Bab el Mendeb) Boğazı ile Hint Okyanusu'na bağlanır. Kızıldeniz kuzeyde Sina Yarımadası ile ikiye ayrılır; kuzeydoğuya doğru Akabe Körfezi, kuzeybatıda ise Süveyş Körfezi vardır.

Bir görüşe göre, Kızıldeniz'in adının, mevsimlik olarak çoğalma patlaması yaşayan Trichodesmium erythraeum adlı alg türlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ayrıca çevresindeki kıyılarda yer alan mineral bakımından zengin kızıl renkli dağlardan doğmuş olabileceği tahmin edilmektedir. Deniz altı yaşamına ve üremeye elverişli sıcaklıkta olduğundan çok sayıda deniz canlısı barındırmaktadır. Bunun sebebi ise zemindeki büyük sırtta oluşan yarık bölümün yer altından gelen magma ile dolmasıdır. Bu lavlar çok fazla 1. üretici konumunda bulunan bitkisel planktonlar için besin kaynağı oluşturmaktadır. Tuzluluk oranı ‰ (binde) 44 ile oldukça yüksektir.

İnanç ve efsane

Ana maddeler: Çıkış (Tevrat) ve Çıkış durakları

Tevrat'ın 2. kitabı olan Çıkış'a göre Musa, İsrailoğulları ile birlikte Mısır'dan kaçarken Kızıldeniz'e asası ile vurmuş, deniz ikiye yarılmış, İsrailoğulları karşıya geçtikten sonra grubu takip eden Firavun ve askerleri üzerlerine kapanan denizin altında kalarak boğulmuşlardır. Anlatı Kur'an'da da benzer şekilde tekrarlanmaktadır.

Bir başka görüşe göre ise, bu denizin adı Tevrat'ta Yam Suf ("Sazlıklar Denizi") olarak geçer ve bu İngilizcede "Sea of Reeds" veya "Reed Sea" olarak okunur. Zamanla bu deyişin bozulup "Red Sea" (yani Kırmızı/Kızıl Deniz) olarak kullanılmaya başlandığı da kabul edilen görüşler arasında bulunur.

Sınırı olan ülkeler

Sınırı olan ülkeler şunlardır:

• Doğu kıyısında:
  • Suudi Arabistan
  • Yemen
• Kuzey kıyısında:
  • Mısır
  • İsrail
  • Ürdün
• Güney kıyısında:
  • Cibuti
  • Eritre
  • Somali
• Batı kıyısında:
  • Mısır
  • Eritre
  • Sudan

Kasabalar ve şehirler

Kızıldeniz sahilindeki kasaba ve şehirler:

• El-Hudeyde (الحديدة)
• Al-Qusair (القصير)
• Akabe (العقبة)
• Assab (ዓሳብ)
• Dahab (دهب)
• Eilat (אילת)
• El-Cûna (الجونة)
• Süveyş (السويس)
• Hala'ib (حلايب)
• Hirgigo (ሕርጊጎ)
• Hurgada (الغردقة)
• Cidde (جدة)
• Marsa Alem (مرسى علم)
• Massava (ምጽዋ)
• Nuweiba (نويبع)
• Port Safaga (ميناء سفاجا)
• Port Sudan (بورت سودان)
• Râbiğ (رابغ)
• Şarm El-Şeyh (شرم الشيخ)
• Soma Bay (سوما باي)
• Sevakin (سواكن)
• Taba (طابا)
• Yenbu (ينبع)

Galeri

• 
  Kızıldeniz üzerinden kıvrılarak geçen bir kum fırtınasını gösteren uydu görüntüsü.
• 
  Şarm El-Şeyh'teki Sheraton Sharm otelinden Tiran adası ve Kızıl Deniz'in görünümü.
• 
  Kızıldeniz'in Mısır'dan görünüşü

Kızıldeniz haritası için dış bağlantılar

• United Nations Environment Programme (BM Çevre Programı)18 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• MSN Encarta-World Atlas

Ayrıca bakınız

• Türkiye'deki körfezler listesi