Joe Zawinul
| Joe Zawinul | |
|---|---|
 2007'de Zawinul | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | Josef Erich Zawinul 7 Temmuz 1932 Viyena, Austurya |
| Ölüm | 11 Eylül 2007 (75 yaşında) Viyena, Avusturya |
| Tarzlar |
|
| Meslekler |
|
| Çalgılar | klavye |
| Etkin yıllar | 1949–2007 |
| Müzik şirketi |
|
| Resmî site | joezawinul.com |
| Eski üyeler | |
Josef Erich Zawinul (7 Temmuz 1932 – 11 Eylül 2007),[1][2] Avusturyalı caz ve caz füzyon klavyecisi ve bestecisiydi. İlk olarak saksafoncu Cannonball Adderley ile tanınan Zawinul, daha sonra Miles Davis ile çaldı ve caz ile rock müziği birleştiren caz füzyon türünün öncülerinden biri oldu. Weather Report ve The Zawinul Syndicate gruplarının kurucuları arasında yer aldı. Elektrikli piyano ve synthesizer kullanımında öncülük etti ve DownBeat dergisi okuyucuları tarafından tam yirmi sekiz kez "En İyi Elektrikli Klavyeci" seçildi.[3]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Erken yaşamı ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Zawinul, Avusturya'nın Viyana kentinde büyüdü. İlk çaldığı enstrüman akordeondu. Altı veya yedi yaşındayken Viyana Konservatuvarı’nda (Konservatorium Wien) klarnet, keman ve piyano eğitimi aldı.[4] 1950'li yıllarda Polydor için kadrolu piyanist olarak çalıştı. Bu dönemde Hans Koller, Friedrich Gulda, Karl Drewo ve Fatty George gibi caz müzisyenleriyle birlikte sahne aldı.[5] 1959'da Berklee Müzik Koleji’nde eğitim görmek üzere ABD’ye taşındı. Ancak yalnızca bir hafta sonra Maynard Ferguson’dan gelen iş teklifini kabul ederek okulu bıraktı ve turneye çıktı.[4] Sonrasında Dinah Washington’a eşlik etti.[6] 1960’ların büyük bölümünü Cannonball Adderley ile geçirdi. Bu dönemde "Mercy, Mercy, Mercy", "Walk Tall" ve "Country Preacher" adlı parçaları besteledi ve elektrikli piyano çaldı. The New York Times’ta yer alan ölüm ilanında aktarıldığına göre,1997’de Anil Prasad’a verdiği röportajda "O dönemlerde siyahi bir grup lideri olan Adderley’nin beyaz bir müzisyenle çalışması pek alışıldık değildi ve turneler sıkıntılı olabiliyordu. Zawinul, ‘Güney’in bazı bölgelerinden geçerken arabanın zemininde oturmak zorunda kaldığım oluyordu. Bunlar beni hiçbir zaman yıldırmadı; en iyilerle müzik yapmak istiyordum ve o seviyede çalabiliyordum.' demişti.[7]
On yılın sonunda Zawinul, In a Silent Way ve Bitches Brew albümlerinde Miles Davis ile birlikte çaldı. Bu dönemde Davis, cazı rock ile harmanlayarak caz füzyon türünü ortaya koydu.[2]
Weather Report grubunda
[değiştir | kaynağı değiştir]
1970 yılında Zawinul, Wayne Shorter ile birlikte Weather Report grubunu kurdu.[5] Grubun ilk iki yılı, Miles Davis’in daha rock odaklı müziğine benzer şekilde, açık formlu grup doğaçlamalarına dayanıyordu. Ancak üçüncü albüm Sweetnighter ile birlikte Zawinul müzikal yapıda değişiklikler yapmaya başladı. Bas gitar ve wah-wah pedalı gibi funk öğeleri grubun sound’una dahil edildi. Dördüncü albüm Mysterious Traveller ile ise klasik müziği andıran yapılandırılmış formlar benimsendi; caz armonileri ile 1970’lerin groove tarzı birleştirildi. Bu yaklaşım, grubun ticari olarak en başarılı döneminin başlamasını sağladı.
Grubun en büyük ticari başarısı, 1977 tarihli Heavy Weather albümünde yer alan Zawinul bestesi "Birdland" ile geldi. Albüm, Billboard pop albümler listesinde 30 numaraya kadar yükseldi. "Birdland", 1970'li yılların en tanınmış caz parçalarından biri hâline geldi; The Manhattan Transfer, Quincy Jones, Maynard Ferguson ve Buddy Rich gibi birçok sanatçı tarafından yeniden yorumlandı. Bu eser Zawinul'a üç Grammy Ödülü kazandırdı.
Weather Report, 1980'lerin ortalarına kadar etkinliğini sürdürdü; grup kadrosunda birçok değişiklik yaşansa da Zawinul ve Shorter daima sabit üyeler olarak kaldı. Sportin’ Life albümünün ardından yollarını ayırmaya karar verdiler; ancak CBS Records ile olan sözleşmelerini tamamlamak için bir albüm daha yapmaları gerektiği ortaya çıktı. Böylece This Is This! grubun son albümü oldu.
1991 yılında Zawinul, Berklee Müzik Koleji tarafından Onursal Müzik Doktoru unvanına layık görüldü. Bu vesileyle Matthew Garrison, Torsten de Winkel, Abe Laboriel Jr. ve Melvin Butler’dan oluşan bir grupla birlikte sahne aldı.[8]
The Zawinul Syndicate grubunda
[değiştir | kaynağı değiştir]
The Zawinul Syndicate, 1988 yılında Josef Zawinul tarafından kurulan caz füzyon grubudur. Grup, Zawinul’un önceki topluluğu Weather Report’un devamı olarak ortaya çıkmıştır.[9] The Zawinul Syndicate’in müziği; alışılmadık ritimler, güçlü ve akıcı tempolar ile çeşitli dünya müziklerinden esinlenmelerin birleşimiyle şekillenmiştir.
Zawinul, grubun adını seçerken “sadece bir müzik grubu” değil, aile gibi yakın bir birliktelik çağrıştırmasını istediğini belirtmiştir.[10]
Zawinul’ün 2007'deki ölümünün ardından, The Zawinul Syndicate'in bazı üyeleri grubu yeniden bir araya getirerek, kısaltılmış adları The Syndicate ile Zawinul’ün müziklerini canlı olarak icra etmeye karar verdiler.[11]
Yıllar içinde The Syndicate'in öne çıkan üyeleri şunlardır: Scott Henderson, Bobby Thomas Jr., Linley Marthe, Paco Sery, Manolo Badrena, Nathaniel Townsley, Sabine Kabongo, Gary Poulson, Richard Bona ve Victor Bailey.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Zawinul, beş haftalık Avrupa turnesini tamamladıktan sonra 7 Ağustos 2007'de doğum yeri Viyana'da rahatsızlanarak hastaneye kaldırıldı.[12] Yaklaşık bir ay sonra, nadir görülen Merkel hücreli karsinom türü deri kanseri nedeniyle 11 Eylül 2007'de hayatını kaybetti.[13][14] Külleri Feuerhalle Simmering'de yakıldı ve Viyana Merkez Mezarlığı’na defnedildi.
Diskografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Lider/eş lider olarak
[değiştir | kaynağı değiştir]| Kayıt tarihi | Başlık/ Eş Lider | Plak şirketi | Yayın yılı | Notlar |
|---|---|---|---|---|
| 1959-09 | To You With Love | Strand | 1961 | Joe Zawinul Üçlüsü olarak |
| 1963-09-20,
1963-10-14 |
Soulmates
Ben Webster ile beraber |
Riverside | 1963 | |
| 1966-02-07 | Money in the Pocket | Atlantic | 1966 | |
| 1967-10-16, -21
1967-12-12 |
The Rise and Fall of the Third Stream | Vortex | 1968 | |
| 1970-08-06 –
1970-10-28 |
Zawinul | Atlantic | 1971 | |
| 1985 | Di•a•lects | Columbia | 1986 | |
| 1988-05-20, -21 | Music for Two Pianos
Friedrich Gulda ile beraber |
Capriccio | 1988 | Şarkının prodüksüyonu Wolfgang Hirschmann tarafından yapılmıştır. WDR Big Band, 1 parçayı Jerry van Rooyen yönetiminde seslendirmiştir. |
| 1988? | The Immigrants | Columbia | 1988 | The Zawinul Syndicate olarak |
| 1989? | Black Water | Columbia | 1989 | The Zawinul Syndicate olarak |
| 1992? | Lost Tribes | Columbia | 1992 | The Zawinul Syndicate olarak |
| 1992 –
1996 |
My People | ESC | 1996 | |
| 1995-11,
1996-02 |
Stories of the Danube | Philips Classics | 1996 | Brucknerhaus tarafından yaptırılmıştır. |
| 1997-05,
1997-11 |
World Tour | ESC | 1998 | [2CD] Trier ve Berlin'de The Zawinul Syndicate ile canlı olarak kaydedildi. En İyi Çağdaş Caz Performansı dalında Grammy Ödülü'ne aday gösterildi.[15] |
| 1998 –
2000 |
Mauthausen - Vom großen Sterben hören | ESC | 2000 | Mauthausen toplama kampı topluluğundan anma müziği talebini kabul etti.[16] Wayne Shorter 1 parçada. |
| 2000 –
2002-03 |
Faces & Places | ESC | 2002 | Sidney ve Paris'te kısmen canlı kaydedildi. En İyi Çağdaş Caz Albümü dalında Grammy Ödülü'ne aday gösterildi.[15] |
| 2002-11-07 | Midnight Jam | ESC | 2004 | [2CD] WDR Büyük Orkestrası ile Leverkusener Jazztage'deki Zawinul'un 70. doğum günü partisinde canlı kaydedildi |
| 2004-05-26 – -30,
2004-09-21 – 2004-10-01 |
Vienna Nights: Live at Joe Zawinul's Birdland | BHM/JVC | 2005 | [2CD / 1CD (JVC)] Viyana'da The Zawinul Syndicate ile canlı. Thomas Klestil'e adanmıştır. |
| 2005-10 | Brown Street | Intuition | 2006 | [2CD] Viyana'da Victor Bailey, Alex Acuña, Nathaniel Townsley ve WDR Big Band ile canlı olarak kaydedildi |
| 2007-01,
2007-04, 2007-09 |
Absolute Zawinul
featured by the Absolute Ensemble |
Intuition | 2009 | Kristjan Järvi tarafından gerçekleştirildi. Viyana'da kısmen canlı olarak kaydedildi. Ölümü sonrası yayınlandı. |
| 2007-07-07,
2007-08-02 |
75 | BHM/JVC | 2008 | [2CD] The Zawinul Syndicate ile canlı kaydedildi. Zawinul'un 75. doğum günü partisinde bir oturum ve Vesprim'de Wayne Shorter ile başka bir TV oturumu. Ölümünden sonra yayımlandı. En İyi Çağdaş Caz Albümü dalında Grammy Ödülü kazandı.[15] |
Derlemeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Concerto Retitled (Atlantic, 1976)
- His majesty swinging nephews 1954 - 1957 (RST, 1992)
- The ESC Years (ESC, 2011)
Weather Report'un lideri olarak
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1971: Weather Report (Columbia, 1971)
- 1972: I Sing the Body Electric (Columbia, 1972)
- 1972: Live in Tokyo (CBS/Sony, 1972) – live
- 1973: Sweetnighter (Columbia, 1973)
- 1974: Mysterious Traveller (Columbia, 1974)
- 1975: Tale Spinnin' (Columbia, 1975)
- 1975–76: Black Market (Columbia, 1976)
- 1976–77: Heavy Weather (Columbia, 1977)
- 1978: Mr. Gone (Columbia, 1978)
- 1978–79: 8:30 (Columbia, 1979) – live
- 1980: Night Passage (Columbia, 1980)
- 1981: Weather Report (Columbia, 1982)
- 1983: Procession (Columbia, 1983)
- 1983: Domino Theory (Columbia, 1984)
- 1984: Sportin' Life (Columbia, 1985)
- 1985: This Is This! (Columbia, 1986)
Ölümünden sonraki derlemeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Live and Unreleased (Columbia, 2002)[2CD]
- Forecast: Tomorrow (Columbia, 2006)[3CD & DVD-Video]
- The Legendary Live Tapes: 1978-1981 (Columbia, 2015)[4CD]
Weather Update'in lideri olarak
[değiştir | kaynağı değiştir]Joe Zawinul and Weather Update (Pioneer/Geneon, 2005)[DVD-Video]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Carlberg, Robert (April 1986). "Joe Zawinul Interview". Electronic Musician. Berkeley, California: Mix Publications. s. 44.
Josef Zawinul (pronounced zav-in-ul) was born July 7, 1932 in Vienna, Austria, a city rich in musical history.
- ^ a b Richard S. Ginell. "Joe Zawinul". AllMusic. 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2018.
- ^ [1] 11 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b Walters, John L. (13 Eylül 2007). "Obituary: Joe Zawinul". The Guardian. Erişim tarihi: 23 Ocak 2019.
- ^ a b Kernfeld, Barry (2002). Kernfeld, Barry (Ed.). The New Grove Dictionary of Jazz. 3 (2 bas.). New York: Grove's Dictionaries. ss. 1015-1016. ISBN 1-56159-284-6.
- ^ "Zawinul, Joe". Encyclopedia of World Biography, v. 28
(2. bas.). Detroit: Gale. 2008. s. 389.391. ISBN 9780787622213.
- ^ Keepnews, Peter (12 Eylül 2007). "Joe Zawinul, 75, Jazz Fusion Pioneer, Dies". The New York Times. 29 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2023.
- ^ "Joe Zawinul, 75, influential jazz keyboardist". Archive.boston.com. 30 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2017.
- ^ "Joe Zawinul | Biography & History | AllMusic". AllMusic. 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ Bianchi, Curt. "Zawinul Online » 20 Years of the Zawinul Syndicate". www.zawinulonline.org. 20 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ Bianchi, Curt. "Zawinul Online » 2015 Tour Dates". www.zawinulonline.org. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ Curt Bianchi (7 Ağustos 2007). "Joe Zawinul Hospitalized in Vienna". Zawinulonline.org. 20 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2016.
- ^ McDonald, Ray (12 Eylül 2007). "Keyboardist Joe Zawinul Dies". VOA News. Voice of America. 16 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2009.
- ^ Schudel, Matt (12 Eylül 2007). "Joe Zawinul, 75; Keyboardist Was a Pioneer of Jazz Fusion". The Washington Post. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2010.
- ^ a b c "All GRAMMY Awards and Nominations for Joe Zawinul". The Recording Academy. 19 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2025.
- ^ "Uraufführung der Orchesterfassung von Joe Zawinuls "Mauthausen … vom großen Sterben hören" im MuTh". MUK (Almanca). 25 Ekim 2022. 23 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Biyografler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Glasser, Brian (2001). In a Silent Way: A Portrait of Joe Zawinul. Londra: Sanctuary. ISBN 1-86074-326-9. OCLC 45900631.
- Baumann, Gunther (2002). Zawinul: Ein Leben aus Jazz [Zawinul: A Life of Jazz] (Almanca). Salzburg; Wien: Frankfurt am Main; Residenz. ISBN 3-7017-1291-3. OCLC 469270497.
- Yamashita, Kunihiko (2006). Joe Zawinul: On the Creative Process. Tokyo: Rittor Music. ISBN 4-8456-1337-9. OCLC 169983180.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Joe Zawinul'un resmi web sitesi
- IMDb'de Joe Zawinul
- Discogs'ta Joe Zawinul diskografisi
- 1932 doğumlular
- 2007'de ölenler
- Caz klavyecileri
- Avusturyalı caz bestecileri
- Hard bop müzisyenleri
- Caz füzyonu müzisyenleri
- Berklee College of Musicte öğrenim görenler
- Viyana doğumlu müzisyenler
- Cilt kanserinden ölenler
- Avusturya'da kanserden ölenler
- Zentralfriedhof'da defnedilenler
- The Zawinul Syndicate üyeleri
- 20. yüzyıl caz bestecileri
- Weather Report üyeleri
- Cannonball Adderley Quintet üyeleri