Jeokarpi
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Jeokarpi, bitkilerin toprağın içinde diasporlarını ürettiği, "son derece nadir bir çoğalma aracıdır".[1][2] Bu özellik, yeraltında açan çiçeklerde (protojeokarpi) veya çiçek açtıktan sonra toprağa nüfuz eden, havada açan çiçeklerde (histerokarpi) meydana gelebilir. Bitkinin yavruları için uygun bir ortam sağlamasının etkili bir yolu olarak gelişmiştir.
Jeokarpi ayrıca yüzey toprağının hızlı çözülmesinin ve donmasının neredeyse sürekli harekete neden olduğu soliflüksiyon topraklarla da bağlantılıdır.[3] Bu fenomen, Doğu Afrika'nın yüksek rakımlı bölgelerinde yaygındır. Jeokarpik bitkiler çoğalmak için saplarını bükerler, böylece donma işlemi sırasında meyve hala bitkiye bağlıyken toprağa gömülebilir.
Jeokarpi en sık tropikal veya yarı çöl alanlarında[2] görülür ve jeokarpik türler Araceae, Begoniaceae, Brassicaceae (Cruciferae), Callitrichaceae, Convolvulaceae, Cucurbitaceae, Fabaceae (Leguminosae), Loganiaceae, Moraceae ve Rubiaceae familyalarında bulunabilir.[4][5] En iyi bilinen örnek yer fıstığı, Arachis hypogaea'dır .
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Order Tubulidentata". The Mammals of the Southern African Sub-region. Cambridge University Press. 2005. ss. 35-40. ISBN 9780521844185. 13 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021.
- ^ a b "Geocarpy". Dispersal Biology of Desert Plants. Springer. 1999. ss. 117-118. ISBN 978-3-540-64886-4. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021.
- ^ Agnew (1969). "Georcapy as an adaptation to afroalpine solifluction soils" (PDF). Journal of The East Africa Natural History Society and National Museum. XXVII (3): 215. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)14 Eylül 2015.
- ^ Alex V. Popovkin (2011). "Spigelia genuflexa (Loganiaceae), a new geocarpic species from the Atlantic forest of northeastern Bahia, Brazil". PhytoKeys. 6: 47-65. doi:10.3897/phytokeys.6.1654. PMC 3261033
.
- ^ "Brassicaceae in agriculture". Genetics and Genomics of the Brassicaceae. Plant Genetics and Genomics. 9. Springer. 2010. ss. 33-66. ISBN 9781441971180. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Geocarpy (botany)." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.