Hennig Brand - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Biyografi
  • 2 Fosforun keşfi
  • 3 Kaynakça
  • 4 Dış bağlantılar

Hennig Brand

  • العربية
  • مصرى
  • Azərbaycanca
  • Català
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • İtaliano
  • 日本語
  • ಕನ್ನಡ
  • Kurdî
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Shqip
  • Svenska
  • ไทย
  • Українська
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hennig Brand
Dosya:Joseph Wright of Derby The Alchemist.jpgu keşfetmesini tasvir ediyor (gösterilen parıltı abartılıdır)|frameless|upright=1]]
Doğum1630
Hamburg
Ölüm1710
Hamburg
Mesleksimyacı
Tanınma nedeniFosforun keşfi

Hennig Brand (y. 1630 – y. 1692 veya y. 1710 ), Hamburg'da yaşayan ve çalışan bir Alman simyacıydı. 1669'da Brand temel metalleri altına dönüştürdüğüne inanılan bir madde olan " felsefe taşını " ararken yanlışlıkla fosfor kimyasal elementini keşfetmiştir.

Biyografi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Brand'in doğum koşulları bilinmiyor ama 1630'da doğdu ve y. 1692 veya 1710 yılıda öldüğü tahmin ediliyor. Bazı kaynaklar kökenini mütevazı olarak tanımlıyor ve genç bir adam olarak cam ustası çıraklığı yaptığını belirtiyor. Bununla birlikte, ikinci eşi Margaretha'nın yazışmaları onun yüksek bir sosyal statüye sahip olduğunu belirtir. Her halükarda, Otuz Yıl Savaşları sırasında küçük bir ordu subayı olarak bir görevde bulundu ve ilk karısının çeyizi ordudan ayrılıp simyaya devam etmesine izin verdi.

Felsefe taşını arayan birçok kişiden biriydi. Bu süreçte yanlışlıkla fosforu keşfetti.

Fosforun keşfi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Zamanın diğer simyacıları gibi Brand de sözde adi metalleri (kurşun gibi) altına dönüştüren bir madde olan " felsefe taşını " aradı. İlk karısı öldüğünde onun parasını bu arayışta tüketmişti. Daha sonra, mali kaynakları ile aramaya devam etmesine izin veren zengin bir dul olan ikinci karısı Margaretha ile evlendi.[1]

Kendisinden önceki pek çok kişi gibi idrarla ilgilendi ve onu diğer çeşitli malzemelerle yüzlerce kombinasyon halinde birleştirmeyi denedi. Örneğin, Strasbourg' lu FT Kessler 1630'da yayınlanan 400 Auserlensene Chemische Process[2] adlı kitabında, baz metalleri gümüşe dönüştürmek için şap, güherçile (potasyum nitrat ) ve konsantre idrar kullanmak için bir tarif (işe yaramayan bir tarif) önermiştir. [3]

1669 civarında kaynamış idrarın kalıntılarını, imbik kıpkırmızı olana kadar ısıttı, burada aniden parlayan dumanlar imbiği doldurdu ve sıvı damlayarak alevler içinde patladı. Sıvıyı bir kavanoza alıp üzerini kapattı, orada katılaşıp soluk yeşil bir parıltı yaymaya devam etti. Topladığı şey Yunanca "ışık taşıyan" kelimesinden adını verdiği fosfordu.[4]

Fosfor bir simyacı için hayranlık uyandırmış olmalı. Bir insan ürünüydü ve zamanla azalmayan (ve daha önce keşfedilen Bologna Taşı gibi yeniden ışığa maruz bırakılması gerekmeyen) bir "yaşam gücü" ile parlıyor gibi görünüyordu. Brand, zamanın simyacılarının yaptığı gibi keşfini bir sır olarak sakladı ve fosforu altın üretmek için kullanmaya çalıştı ama başarısız oldu.

Tarifi şuydu:[5]

  • İdrarı keskin bir koku çıkana kadar günlerce bekletin.[4] (Daha sonra bilim adamları taze idrarın aynı miktarda fosfor verdiğini keşfettikleri için bu adım gerekli değildir).[6]
  • Kalın bir şurup haline getirmek için idrarı kaynatın.
  • Ondan kırmızı bir yağ damıtılana kadar ısıtın ve onu çıkarın.
  • Siyah süngerimsi bir üst kısımdan ve tuzlu bir alt kısımdan oluşan geri kalanı soğumaya bırakın.
  • Tuzu atın, kırmızı yağı tekrar siyah malzemeye karıştırın.
  • Bu karışımı 16 saat kuvvetlice ısıtın.
  • Önce beyaz dumanlar çıkar, sonra bir yağ, sonra fosfor.[5]
  • Fosfor katılaşmak için soğuk suya geçirilebilirsiniz.

Brand'in rastladığı kimyasal reaksiyon aşağıdaki gibiydi;

İdrar, mikrokozmik tuz formunda sodyum fosfat (yani Na + ile) olarak fosfatlar PO 4 3- ve çeşitli karbon bazlı organikler içerir. Güçlü ısı altında fosfattan gelen oksijen atomları, karbon monoksit CO üretmek için karbonla reaksiyona girer ve geriye bir gaz olarak çıkan elemental fosfor kalır. Fosfor yaklaşık 280 °C'nin altında sıvıya yoğunlaşır ve sonra yaklaşık 44 °C'nin altında (saflığa bağlı olarak) katılaşır (beyaz fosfor allotropuna). Aynı temel reaksiyon bugün hala kullanılmaktadır (ancak fosfat cevherleri, karbon için kok kömürü ve elektrikli fırınlarla çalışılmaktadır).

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Phosphorus Starts With Pee In This Tale Of Scientific Serendipity". NPR.org (İngilizce). 17 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2021. 
  2. ^ Thomas (1713). Keslerus Redivivus. Das ist/ Fünff hundert auserlesene Chymische Process und Artzneyen/ theils zu innerlichen und eusserlichen Leibskranckheiten/ theils auch zu Verbesserung der mindern Metallen hochnutzlich. Deren erstlich vier hundert durch Thomam Keslerum. An tag gegeben und zum vierdten mal auffgelegt/ an jetzo aber von einem vornehmen Chymico auffs new ubersehen/ und mit Hinzusetzung des fünfften hunderten in forliche Ordnung und gewisse Classes gesetzet. Frankfurt: J.B. Wachter for G.A. Hermsdorff. 
  3. ^ Emsley 2000.
  4. ^ a b "Did you know that phosphorus was discovered from ... urine?". Great Big Story. CNN. 3 Ağustos 2020. 17 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023. 
  5. ^ a b "Technique to recover phosphorus from urine". phys.org (İngilizce). 17 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2021. 
  6. ^ Michael A. Sommers (15 Ağustos 2007). Phosphorus. The Rosen Publishing Group, 2007. s. 25. ISBN 978-1404219601. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Bilim Tarihinde Bugün 17 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Elementler - Fosfor 23 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • g
  • t
  • d
Simya
Simyacılar
Grek-Mısır
  • Agatodaemon
  • Bakire Pafnutia
  • Demokritos
  • Hermes Trismegistus
  • İskenderiyeli Musa
  • Kimis
  • Yahudi Meryem
  • Ostanes
  • Panopolisli Zosimos
  • Simyacı Kleopatra
Bizans
  • İskenderiyeli Stefanus
  • Kireneli Sinesios
  • Olimpiodorus
Çin
  • Ge Hong
  • Wei Boyang
Hindu
  • Agastya
İslam
  • Abbas ibn Firnâs
  • İbnü'l-Baytâr
  • Alfidius
  • Artefius
  • Bîrûnî
  • Câbir bin Hayyân
  • Ca'fer es-Sâdık
  • Dânî
  • Ferîdüddin Attâr
  • Zehrâvî
  • Fârâbî
  • İbnü'n-Nedîm
  • İbn-i Sina
  • İbn-i Ümeyl
  • İbn Miskeveyh
  • Hâlid bin Yezîd
  • Mecrîtî
  • Râzî
Geç ortaçağ
  • Albertus Magnus
  • Arnaldus de Villa Nova
  • Eveshamlı Hugh
  • George Ripley
  • Guido de Montanor
  • Heinrich Cornelius Agrippa
  • John Dastin
  • Jean de Roquetaillade
  • Laazlı Johann
  • Michael Scot
  • Nicolas Flamel
  • Ortolanus
  • Öğretmen Salernus
  • Petrus Bonus
  • Ramon Llull
  • Roger Bacon
  • Tarantolu Paul
  • Taddeo Alderotti
  • Thomas Norton
Erken modern
  • Andreas Libavius
  • Arthur Dee
  • Basil Valentine
  • Bernard Trevisan
  • George Starkey
  • Gerhard Dorn
  • Giovanni da Correggio
  • Heinrich Khunrath
  • Hennig Brand
  • Isaac Newton
  • John Dee
  • Johann Friedrich Schweitzer
  • Jakob Böhme
  • Jan Baptist van Helmont
  • Johann Rudolf Glauber
  • Michael Maier
  • Michael Sendivogius
  • Paracelsus
  • Pierre-Jean Fabre
  • Robert Boyle
  • Samuel Norton
  • Thomas Vaughan
  • Wilhelm Homberg
Modern
  • Carl Gustav Jung
  • Eugène Canseliet
  • Frater Albertus
  • Fulcanelli
  • Mary Anne Atwood
Dallar
  • Taoist
  • Hint
  • İslam
  • Kimya tarihi
Magnum Opus
  • Albedo
  • Kitrinitas
  • Nigredo
  • Rubedo
İşlemler
  • Kalsinasyon
  • Konjelasyon
  • Kerasyon
  • Kohobasyon
  • Koagülasyon
  • Sindirim (simya)
  • Damıtma
  • Fermantasyon
  • Filtreleme
  • Fiksasyon
  • Çoğaltma
  • Projeksiyon
  • Süblimleşme
  • Çözelti
Eserler
  • Alchemical Studies
  • Atalanta Fugiens
  • Aurora consurgens
  • Baopuzi
  • Basil Valentine'in On İki Anahtarı
  • Bibliotheca Chemica Curiosa
  • Buch der heiligen Dreifaltigkeit
  • Cantilenae Intelectuales de Phoenice Redivivo
  • Cantong qi
  • Christian Rosenkreutz'un Kimyasal Düğünü
  • Kiranides
  • De Alchemia
  • Den vises sten
  • Deutsches Theatrum Chemicum
  • Fasciculus Chemicus
  • Filozofların Gül Bahçesi
  • Havanın Gizli Gerçeklikleri Hakkındaki Şüpheler
  • Hermetic Definitions
  • Hermetik Dergi
  • Hermetika
  • Hermetik Başarı
  • İçrek Kimya
  • Kitab-ül Kimya
  • Leyden papyrus X
  • Liber Ignium
  • Musaeum Hermeticum
  • Mutus Liber
  • Papyrus Graecus Holmiensis
  • Parabol Alegorisi
  • Picatrix
  • Psikoloji ve Simya
  • Septimana Philosophica
  • Splendor Solis
  • The Mirror of Alchimy
  • Theatrum Chemicum
  • Theatrum Chemicum Britannicum
  • Tripus Aureus
  • Turba Philosophorum
  • Traité sur les apparitions des esprits et sur les vampires ou les revenans de Hongrie, de Moravie, &c.
  • Yunan Büyülü Papirüsü
  • Zümrüt Levha
Aletler
  • Atanor
Kavramlar
  • Alkahest
  • Azoth
  • Hrisopoeia
  • Dört unsur
  • Felsefe taşı
  • Homunculus
  • Sanat ve eğlencede simya
  • Panakea
  • Simya maddeleri listesi
  • Simyasal simge
  • Yaşam iksiri
Kategori Simya
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 135556473
  • VIAF: 6152461
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hennig_Brand&oldid=35540847" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • 1710'da ölenler
  • 1692'de ölenler
  • 1630 doğumlular
  • Element kâşifleri
  • Hamburg doğumlu bilim insanları
  • Alman mucitler
  • Alman simyacılar
  • Hamburg doğumlular
  • Hamburg'da ölenler
Gizli kategoriler:
  • Bozuk dosya bağlantıları içeren sayfalar
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 12.53, 19 Haziran 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Hennig Brand
Konu ekle