Hasan Fehmi Paşa
| Hasan Fehmi Paşa | |
|---|---|
| |
| Şûrâ-yı Devlet Reisi | |
| Görev süresi 28 Kasım 1908 - 13 Nisan 1909 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Mehmed Tevfik Bey |
| Yerine gelen | Mustafa Zihni Paşa |
| Görev süresi 29 Ekim 1907 - 2 Ağustos 1908 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Kürt Said Paşa |
| Yerine gelen | Turhan Paşa |
| Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisi | |
| Görev süresi 2 Ekim 1897 - 25 Mart 1902 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Hüseyin Tevfik Paşa |
| Yerine gelen | Mehmed Hilmi Efendi |
| Adliye Nazırı | |
| Görev süresi 1908-1909 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Abdurrahman Nureddin Paşa |
| Yerine gelen | Manyasizade Refik Bey |
| Görev süresi 1883-1885 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Ahmed Cevdet Paşa |
| Yerine gelen | Server Paşa |
| Umûr-ı Nâfia Nazırı | |
| Görev süresi Eylül 1879 - Nisan 1884 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Sava Paşa |
| Yerine gelen | Köse Mehmed Raif Paşa |
| Hazîne-i Hâssa Nazırı | |
| Görev süresi Ocak 1879 - Temmuz 1879 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Hafiz Said Efendi |
| Yerine gelen | Ali Rıza Mümtaz Paşa |
| Meclis-i Mebûsan Başkanı | |
| Görev süresi 1 Kasım 1877 - 14 Şubat 1878 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Ahmed Vefik Paşa |
| Yerine gelen | Ahmed Rıza Bey (1908) |
| Meclis-i Mebûsan 1. ve 2. Dönem Mebusu | |
| Görev süresi 19 Mart 1877 - 14 Şubat 1878 | |
| Seçim bölgesi | 1878 (1) – İstanbul 1878 (2) – İstanbul |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Hasan Fehmi 1836 Batum, Osmanlı Devleti |
| Ölüm | 1910 İstanbul, Osmanlı Devleti |
Hasan Fehmi Paşa (1836, Batum – 1910, İstanbul), Osmanlı Devleti'nde valilik, çeşitli nazırlıklar ve adalet kurumlarında görev yapmış bir Osmanlı devlet adamı ve avukat.
Gürcü[1] asıllı bir aileden gelen Hasan Fehmi Paşa 1836 yılında Batum yakınlarındaki Maradit kasabasında doğdu.[2] Babası Hacıoğlu Şerif Molla'dır.[3] Hasan Fehmi Paşa İstanbul'a geldikten sonra 1858 yılında dönemin birçok devlet adamı gibi Babıali Tercüme odasına girdi ve öğrenimi orada tamamladı.[4] Takvim-i Vekayi ve Ceride-i Havadis gazetelerinde yazarlık yaptı. I. Meşrutiyet'in ilanı üzerine 1877 Mart-Haziran Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda İstanbul milletvekili olarak görev yaptı. 1877-1878 Osmanlı Meclis-i Mebusanı'na meclis başkanı seçildi. Mekteb-i Hukuk'ta devletler hukuku dersleri verdi.[5]
1880 yılında Nafia Nazırı, 1884 yılında Adliye Nazırı oldu. 1892'de Aydın, 1895'te Selanik ve Halep valiliklerinde bulundu. Londra ve Roma gibi şehirlerde çeşitli diplomatik görevlerde bulundu. Telhis-i Hukuk-u Düvel adı altında devletler hukuku konulu bir kitap yazdı.[6] 29 Ekim 1907-2 Ağustos 1908 tarihleri arasında Şura-yı Devlet başkanı oldu. 3 ay bir aradan sonra 28 Kasım 1908-13 Nisan 1909 tarihleri arasında tekrar aynı göreve atandı. II. Meşrutiyet'in ilanı ile 1908 yılında Meclis-i Âyân azalığına getirildi.
Hasan Fehmi Paşa 1910 yılında İstanbul'da öldü. Aksaray semtindeki Kemalpaşa Camii yanında eşi Zeynep Feride Hanım tarafından yaptırılan türbeye defnedildi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hasan Fehmi Paşa, Ayten Can Tunalı - Ankara Üniversitesi 3 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kocaeli'de Tarihsel Göçler". 22 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2016.
- ^ "Hasan Fehmi Paşa, Gürcistan Dostluk Derneği". 18 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Şubat 2016.
- ^ "Hasan Fehmi Paşa, Tarih Vakfı". 31 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2010.
- ^ Ali Adem Yörük, Mekteb-i Hukuk'un Kuruluşu ve Faaliyetleri, 2008, s. 73.
- ^ Telhis-i Hukuk-u Düvel, Hasan Fehmi Paşa, Mahmud Bey Matbaası, İstanbul 1326
- Şûrâ-yı Devlet reisleri
- Türkiye Sayıştay başkanları
- Hazîne-i Hâssa nâzırları
- Umûr-ı Nâfia nâzırları
- Adliye nâzırları
- Osmanlı Selanik valileri
- 1836 doğumlular
- 1910'da ölenler
- Osmanlı paşaları
- Meclis-i Mebusan 1. dönem İstanbul mebusları
- Meclis-i Mebusan 2. dönem İstanbul mebusları
- Osmanlı Halep valileri
- Batum doğumlular
- Osmanlı Gürcüleri
- II. Abdülhamid tarafından seçilen Meclis-i Âyan üyeleri
- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyeleri
- 19. yüzyıl Türk avukatları
- 20. yüzyıl Türk avukatları