Halil Berktay
Halil Berktay | |
|---|---|
| Doğum | 27 Ağustos 1947 İzmir, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | Robert Koleji Yale Üniversitesi Birmingham Üniversitesi |
| Meslek | Tarihçi Yazar |
| Memleket | İzmir, Türkiye |
| Hareket | Maoizm (1990'a kadar) |
| Çocuk(lar) | Ada Berktay Aslıgül Berktay |
Halil Berktay, (d. 27 Ağustos 1947), Türk tarihçi, yazar ve İbn Haldun Üniversitesi'nde akademisyen. Taraf gazetesinde köşe yazarlığı yapmıştır.[1] Halen Serbestiyet internet sitesinde yazarlık yapmaktadır.[2]
Akademik Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Berktay, entelektüel bir Türk komünist ailede doğdu. Babası Erdoğan Berktay, eski bir gizli Türkiye Komünist Partisi üyesiydi. Bu etkinin bir sonucu olarak kendini "bağımsız bir sol-entelektüel" olarak tanımlamadan önce yirmi yıl Maoist olarak kaldı.[3]
İlk ve orta okulu İzmir'de Gazi İlkokulu ve yatılı İzmir Kolejinde (Bornova Anadolu Lisesi) okuduktan sonra burslu olarak lise öğrenimini gördüğü Robert Koleji'nden 1964'te mezun olan Berktay, 1968'de Bachelor of Arts ve 1969'da Master of Arts derecelerini alarak Yale Üniversitesi'nde ekonomi okudu.[4][5] 1990 yılında Birmingham Üniversitesi'nden doktora derecesi aldı.[5] 1969-1971 ve 1978-1983 yılları arasında Ankara Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı.[5] Demokratik Toplum İçin Öğrenciler'in Yale şubesinin kuruluşunda yer aldı.[3]Helsinki Yurttaşlık Derneği’nin kurucu üyelerindendir.
1992-1997 yılları arasında Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi'nde ders verdi. 1997 yılında Harvard Üniversitesi'nde misafir öğretim üyesi olarak bulundu ve 2006 yılında Harvard'a dönmeden önce Sabancı Üniversitesi'nde ders verdi.
Berktay'ın araştırma alanları, 20. yüzyıl Türk milliyetçiliğinin tarihi ve tarihçiliğidir. Sosyal ve ekonomik tarihi (Avrupa tarihi, özellikle Orta Çağ tarihi dahil) karşılaştırmalı bir bakış açısıyla inceler. Türk milli hafızasının inşası üzerine de yazılar yazmıştır.[5]
Berktay, Taner Akçam'dan sonra Ermeni soykırımını kabul eden ilk Türk tarihçilerden biridir.[6] Eylül 2005'te Berktay ve aralarında Murat Belge, Edhem Eldem, Selim Deringil'in de bulunduğu tarihçi arkadaşları, Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünü tartışmak üzere akademik bir konferansta bir araya geldiler.[7][8]
Berktay, Türkiye'de Ermeni soykırımı ve Türkiye'nin soykırımı inkârı konusunda açık diyalog taraftarı olarak ülkesinde tehditler alıyor. İki ayrı evliliğinden Ada Berktay ve Aslıgül Berktay adında iki kızı vardır.
Berktay, Türk hükûmetinin Ermeni soykırımı ile ilgili birçok delil ve belgeyi Türk arşivlerinden tasfiye ettiğini ortaya çıkardı.[9] Ona göre tasfiye "büyük olasılıkla Türkiye'nin Londra ve NATO eski büyükelçisi ve Türk Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri Muharrem Nuri Birgi tarafından uygulandı".[9] Berktay ayrıca, "Nuri Birgi'nin arşivleri taradığı sırada ortak bir arkadaşıyla düzenli olarak görüştüğünü ve bir ara Ermenilere atıfta bulunarak 'Onları gerçekten katlettik' diye acıklı bir şekilde itiraf ettiğini" iddia etti.[9]
Halen İbn Haldun Üniversitesi'nde Tarih bölüm başkanı ve rektör danışmanı olarak görev yapmaktadır.[10]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Okuma Notları 13 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Taraf.
- ^ "Halil Berktay, Serbestiyet sitesinin yazarı". Serbestiyet. 28 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ a b Berktay, Halil (24 Nisan 2007). "A Genocide, Three Constituencies, Thoughts for the Future (Part I)" (PDF). Armenian Weekly. s. 4. 3 Eylül 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2008. (talk given at the "Armenians and the Left" symposium on March 31, 2007)
- ^ "Gurnah ve benim öyküm". Serbestiyet. 10 Eylül 2022. 10 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023.
- ^ a b c d Curriculum vitæ 23 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sabancı Üniversitesi.
- ^ Gürpınar, Doğan (2013). "Historical Revisionism vs. Conspiracy Theories: Transformations of Turkish Historical Scholarship and Conspiracy Theories as a Constitutive Element in Transforming Turkish Nationalism". Journal of Balkan and Near Eastern Studies. 15 (4): 412-433. doi:10.1080/19448953.2013.844588.
- ^ Konferanslar 4 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., kişisel web sitesi, Sabancı Üniversitesi.
- ^ Didem Türkoğlu, Challenging the National History--Competing discourses about a Conference 13 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Submitted to Central European University Nationalism Studies Program In Partial Requirements for the Degree of Master of Arts, Budapest, Hungary, 2006
- ^ a b c Abrahamyan, Gayane (16 Eylül 2011). "WikiLeaks on Armenian Genocide: Turkey 'Purged' Archives to Destroy Evidence". The Armenian Mirror-Spectator. 16 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2013.
- ^ "Academic Staff - Department of History - Ibn Haldun University". 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- 1947 doğumlular
- İzmir ili doğumlu akademisyenler
- İzmir ili doğumlu yazarlar
- Yaşayan insanlar
- Girit Türkleri
- 20. yüzyıl Türk tarihçileri
- 21. yüzyıl Türk tarihçileri
- 20. yüzyıl Türk yazarları
- 21. yüzyıl Türk yazarları
- Ermeni Soykırımı iddialarını kabul edenler
- Türk ateist yazarlar
- Robert Lisesinde öğrenim görenler
- Yale Üniversitesinde öğrenim görenler
- Taraf (gazete) kişileri
- Sabancı Üniversitesi öğretim üyeleri
- Birmingham Üniversitesinde öğrenim görenler
- Türkiye tarihçileri
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi öğretim üyeleri