Ekinci (gazete)
 | |
| Baş editör | Hasanbey Zerdabi |
|---|---|
| Kuruluş tarihi | 22 Temmuz 1875 |
| Dil | Azerice |
| Son yayım tarihi | 29 Eylül 1877 |
| Genel merkez | Bakü |
| Tiraj | 300-400 |
Ekinci (Azerice: Əkinçi, اکينچي), bütünüyle Azerbaycan Türkçesi olarak yayımlanan ilk gazetedir. 1875 yılında başlanan yayım 1877 yılında son bulmuştur. İlk sayı basıldığı 22 Temmuz Azerbaycan'da "Milli Basın Günü"dür.[1] Ayda iki kez 300-400 baskısıyla yayımlandı. Toplam 56 sayı basıldı.
Azerbaycan'da gazetecilik hayatı 19. yüzyılda başladı. 1828 yılında Tiflis'te Rusça yayımlanan "Tiflisskiye Vedomosti" önce sayfalarında Azerbaycan'a ait konulara yer verdi ve 1832 yılından ise "Tiflis Ehbarı" adıyla bir yıl kadar Azerice ile yayımlandı. Daha sonra 1845 yılından Rusça yayımlanan "Zakavskazskiy Vestnik" gazetesinin Azericeye tercümesi olan "Kafkas'ın Bu Tarafının Haberi" yayımlanmaya başlandı. Gazete değil bülten olarak adlandırılan bu yayımlar Azerbaycan'da milli basının oluşmasında ilk adımlar oldu. Güney Azerbaycan'da ise gazetecilik hayatı 1858 yılında Şah tarafından bölgede Farsça yayımlanan "Ehbare" gazetesi ile başladı.
22 Temmuz 1875'te Hasanbey Zerdabi tarafından Bakü'de çıkarılan Ekinci, Azerbaycan millî basın tarihinde ilk esaslı adım oldu. Bir süre daha çok köylüleri ana dilinde eğitmeye çalışan Ekinci hitap ettiği insanların okuma yazma bilmemeleri nedeniyle zor günler yaşadı. Azerbaycan'da eğitimci harekâtının önderlerinden Mirza Fetali Ahundov Tiflis'ten, Seyid Ezim Şirvani Şamahı'dan, Necef Bey Vezirov ise Moskova'dan yazdıkları makaleler ile yeniliği, eğitim ve kültürü gazete sayfalarından halka aşılamaya başladılar.
Azerbaycan'da milli basının sonraki gelişmesinde çok önemli yere sahip olan Ekinci, 29 Eylül 1877 tarihinde kapatıldı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "AZƏRBAYCANDA MİLLİ MƏTBUAT GÜNÜ QEYD EDİLİR". deyerler.org. 22 Temmuz 2008. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2012.