Danimarka Anayasası
| Danimarka Krallığı Anayasa Yasası | |
|---|---|
1849 tarihli ilk anayasanın ön sayfası | |
| Genel bakış | |
| Orijinal ad | Danca: Danmarks Riges Grundlov |
| Yetki alanı | Danimarka Krallığı (Danimarka, Grönland ve Faroe Adaları) |
| Yayımlanma tarihi | 25 Mayıs 1849 (ilk) 28 Mayıs 1953 (şimdiki) |
| Yürürlük tarihi | 5 Haziran 1849 (ilk) 5 Haziran 1953 (şimdiki) |
| Hükûmet biçimi | Anayasal monarşi |
| Devlet yapısı | |
| Yönetim organları | Üç erk (yürütme, yasama ve yargı) |
| Yasama | Tek meclisli (Folketing) |
| Yürütme | Parlamentoya karşı sorumlu kabine |
| Yargı | Yüksek Mahkeme ve diğer mahkemeler |
| Yazan | Krallığın Anayasa Meclisi |
| VII. Frederik (ilk) IX. Frederik (şimdiki) | |
| İlga ettiği kanun(lar) | Kral Yasası (Lex Regia) |
Danimarka Krallığı Anayasa Yasası kısaca Danimarka Anayasası, Danimarka Krallığı'nın anayasasıdır ve Danimarka Krallığı'nı oluşturan, Danimarka'da, Grönland'da ve Faroe Adaları'nda eşit olarak uygulanır. 1665'de kabul edilen mutlakıyetçi anayasanın yerine 1849 yılında ilk demokratik anayasa olarak kabul edildi. Mevcut anayasa 1953 tarihlidir. Anayasa Kanunu birkaç kez değiştirilmiştir. İfadeler bugün bile geçerli olacak kadar geneldir.[1]
Danimarka Anayasası, ülkeyi parlamenter sistemle yönetilen anayasal bir monarşi olarak tanımlıyor. Kanunları çıkaran Folketing, bunları uygulayan hükümet ve bunlar hakkında hüküm veren mahkemeler arasında güçler ayrılığı vardır. Ayrıca Danimarka'daki insanlara ifade özgürlüğü, din özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü ve toplanma özgürlüğü gibi bir dizi temel hak tanımaktadır. Anayasa, yalnızca Danimarka vatandaşlarına değil, Danimarka'daki tüm kişilere uygulanır.[2]
Anayasada yapılacak değişikliklerin, Folketing tarafından iki ardışık parlamento döneminde geçirilmesi ve ardından ulusal referandum yoluyla seçmenler tarafından onaylanması gerekiyor.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The Constitutional Act of Denmark". thedanishparliament.dk. The Danish Parliament (Folketinget). 20 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2016.
- ^ Holm, Thue Ahrenkilde; Rohde, Thomas Søgaard (21 Kasım 2019). "DF mener, at Grundloven kun er til for danske statsborgere – men en afdød professor og tre nulevende eksperter er dybt uenige"
. Berlingske (Danca). Erişim tarihi: 29 Ekim 2019.
- ^ Tschentscher, Axel. "The Constitution of Denmark – Section 88". Servat.unibe.ch. 1 Ekim 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016.