Cemil Cankat
Cemil Cankat (1909 - 1976) Türk ses sanatçısı, besteci, film oyuncusu. Önce sesiyle, ardından bestelediği türkülerle şöhrete kavuştu. Sahibinin Sesi, Columbia firmaları için plaklar kaydetti. Şarkıcı filmlerinde başrol ve yardımcı rollerde yer aldı. Ortadoğu'da konser turneleri gerçekleştirdi. 300'e yakın türkü besteledi. Türküleri tanınmış ses sanatçılarının repertuvarında yer aldı.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Urfa'nın Camii Kebir Mahallesi'nde doğdu. Annesi Ayşe Hanım'dan Urfa hoyratlarını dinleyerek büyüdü. Çocukluk çağında türkü söylemeye başladı. Şoförlüğünü yaptığı Urfa Belediye Başkanı ve udi Ömer Alaybey'in önerisiyle profesyonel çalışmanın imkânlarını araştırmaya başladı. 19 yaşında, nota bilgisi olmadan, maya türündeki ilk türküsü "Pencereden Kar Geliyor"u besteledi.[1] Otomobilini yenilemek için gittiği İstanbul'da Sahibinin Sesi firmasından Artaki Candan ile görüşüp bestelediği türküyü plağa okudu. 1932'de yayımlanan plak büyük ilgi görünce Sahibinin Sesi, genç türkücüyle plak anlaşması imzaladı. Ölümüne kadar onlarca 45'lik plak kaydetti. Besteleri Müzeyyen Senar, Zehra Bilir, Suzan Yakar, Suzan Güven gibi sanatçıların plaklarında yer aldı. İstanbul Radyosu'nun sınavını kazanıp program yapma hakkı kazanması Cemil Cankat'ın şöhretini artırdı. Yeşilçam'dan gelen teklifleri değerlendirip sinemaya adım attı. "Mezarımı Taştan Oyun" adlı filmde iki türküsünü seslendirdi. Ardından Köroğlu, Yara, Harman Sonu, Akıncılar, Kılıbıklar, Keloğlan, Çıldırtan Baba adlı filmlerde rol aldı ya da bestelediği türküleri seslendirdi. 1940'ların sonundan itibaren Beyrut, Bağdat, Kahire ve İskenderiye'de konserler verdi. Cemil Cankat şöhrete kavuştuktan sonra da mesleği şoförlüğü bırakmadı. Urfa'da şoförlük ve otomobil ticaretiyle hayatını kazandı. 1936'da Sıdıka Hanım'la evlendi. Üç çocuğu oldu.[2]
Tanınmış türküleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Urfa'nın Etrafı Dumanlı Dağlar
- Pencereden Kar Geliyor
- Ayağına Giymiş Kara Yemeni
- Dağdan Kestim Kereste
- Ay Cemo; Ay Cemile
- Pınara Varmadın mı
- Diyarbakır Şat Akar
- Gitti Canımın Cananı
- Geceler Yarim Oldu
- Zalim Avcı Vurdu Beni
- Makaram Sarı Bağlar
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ makale, imzasız. "Urfalı Türkücü Cemil Cankat". www.sanliurfa63.com. Urfanın Sesi Şanlıurfa 63. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2017.
- ^ Tükel, Zeki. "Urfalı Türkücü Cemil Cankat". Müzik Söyleşileri. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2017.