Boyama

Başlığın diğer anlamları için Boyama (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

"Eschscholzia californicoyama

Boyama, kitap ya da kontur (Resimde nesneyi belirgin gösteren çevre, kenar çizgisi, Dış Hat) resimli sayfaların farklı kompozisyosyonlar kullanılarak; kara kalem, keçe kalem ve diğer sanatsal araçlarla süslenmesidir. Kitapta betimlenen nesnelerin tüm dış çizgileri basılı olur, ancak tamamı genelde siyah veya renkli olur

Tarih

İlk boyama kitabı 1880 yılında “The Little Folks' Painting Book” adıyla McLoughlin Brothers şirketi tarafından ABD'de basıldı. 1907 yılında Richard F. Outcault tarafından yazılan ve çizgi roman karakterlerinden oluşan “Buster’s Paint Book” adlı boyama kitabınının basılmasının ardından, bu tür kitapların ünü artmaya başladı.

1960'lı yıllar boyma kitaplarının “Altın Yılları” oldu ve çocuk ürünleri satan mağazaların en popüler malları arasında yer aldı. Süpürgeden arabaya kadar hemen hemen tüm nesneler ve farklı çizgi roman karakterleri bu dönemdeki Boyama kitaplarında yerini aldı.

1980'li yıllardan itibaren ise bazı yayın evleri yetişkinler için eğitime yönelik boyama kitapları basmaya başladı. Bu kitaplarda Anatomi ve Fizyoloji üzerine yapılan ayrıntılı çizimler eğitimin bir parçası olarak sunuluyordu. Buna örnek olarak; Wynn Kapit ve Lawrence Elson'un HarperCollins (1990'lı yıllar) ve Benjamin Cummings (2000'li yıllar) yayın evlerinde basılan “Anatomi boyama kitabı” (Orijinal ismi “The Anatomy Coloring Book”) kitap serisi verilebilir.

Eğitsel kullanımlar

Boyama kitapları, özellikle okul öncesi ve ilkokul çağındaki çocuklar için yaygın bir öğrenme aracı olarak kullanılmaktadır. Çocukların ilgisini çektiği için öğrenme sürecine katılımlarını artırır; resimler sadece kelimelerden daha akılda kalıcı olabilir. Ayrıca boyama, çocuklara renkleri, şekilleri ve nesneleri tanıtmanın yanı sıra ince motor becerilerini ve el–göz koordinasyonunu geliştirmelerine yardımcı olur.

Boyama kitapları aynı zamanda çocukların yaratıcılıklarını geliştirmelerine de imkân tanır. Bir nesneyi farklı renklerde hayal etme ve uygulama, özgün düşünmeyi teşvik eder. Örneğin, bir çocuğun timsahı mor ya da pembe renge boyaması, onun dünyayı algılama biçiminin bir parçasıdır.

Dil engelinin olduğu ortamlarda da boyama kitapları etkili bir araçtır. Guatemala'da çocuklara Maya hiyerogliflerini ve desenlerini öğretmek için kullanılmış, tarım işçilerinin çocuklarına ise pestisitlerin eve taşınma yollarını göstermek amacıyla boyama kitapları hazırlanmıştır.

1980'lerden itibaren, boyama kitapları sadece çocuklar için değil, aynı zamanda lisans ve lisansüstü eğitim için de geliştirilmiştir. Özellikle anatomi ve fizyoloji alanında renk kodlu diyagramlar öğrencilerin karmaşık bilgileri öğrenmesine yardımcı olmuştur. Wynn Kapit ve Lawrence Elson'un The Anatomy Coloring Book adlı eseri bu türün en bilinen örneklerinden biridir.

Son yıllarda, öğretmenler boyama kitaplarını programlama gibi soyut ve teknik konuların kavratılmasında da denemeye başlamışlardır. Renk kodlama yöntemi, soyut kavramların görselleştirilmesine destek olur.

Bazı yayınevleri ise doğrudan eğitsel amaçlı boyama kitapları üretmeye odaklanmıştır. Bu kitaplarda çizimlerin yanında açıklayıcı metinler de bulunur. Dover Books, Really Big Coloring Books, Running Press ve Troubador Press bu alanda öne çıkan yayınevleridir.

Sağlık ve terapötik kullanımlar

Boyama, ameliyat öncesi kaygının azaltılması, kaza sonrası ince motor becerilerin rehabilitasyonu ve otizmli çocuklarla yatıştırıcı/odaklayıcı etkinlikler gibi bağlamlarda tamamlayıcı bir araç olarak kullanılır. Yetişkinlerde ise dikkat odağını artırma, stres ve anksiyetenin azaltılmasına yardımcı olma gibi rahatlatıcı etkileri nedeniyle sıklıkla tercih edilir.

Siyasal kullanımlar

Boyama kitabı biçimi zaman zaman satirik ya da politik içeriklerin aktarımında da kullanılmıştır. 20. yüzyılın ikinci yarısında farklı toplumsal ve siyasal bağlamlarda yayımlanan örnekler, türün yalnızca çocuklara yönelik bir eğlence aracı olmadığını göstermiştir.

Dijital boyama ve yazılımlar

Boyama içerikleri e-kitap, mobil uygulama ve çevrim-içi renklendirilebilir sayfa biçimlerinde sunulur. Kullanıcılar sayfaları indirip yazdırabilir veya tarayıcı/uygulama içinde renklendirebilir, çalışmalarını kaydedip paylaşabilir. “İndir-yazdır” seçeneğiyle tekrar kullanım kolaylaşır; bu sayede eğitim, terapi ve hobi amaçlı kullanım geniş bir kitleye ulaşır.

Yetişkinler için Boyama Kitapları

Aşağı yukarı 2015 yılından itibaren yetişkinler için boyama kitapları popüler olmaya başlamıştır.

Yetişkinler için boyama kitapları da çocuklar için olan versiyonları gibi basılı olarak raflarda yerini almaktadır: Diğer yandan bu kitaplar dijital platformda da yer almaktadır. Ayrıca ücretsiz olarak yetişkinler için boyamalar dağıtan bazı uygulamalar/web siteleri de bulunmaktadır.

Bu tür boyama kitaplarını sadece indirip yazıcıda basmak değil, aynı zamanda elektronik ortamda farklı grafik araçlarıyla renklendirmekte mümkün. Washington Post'ta yer alan yazısında Dominic Bulsuto; yetişkinlere yönelik dijital ortamda yer alan boyama kitaplarının yaygınlaştığını öne sürdü. Bulsuto ayrıca, sürecin anonim doğası insanların kendilerine daha fazla güvenmelerini sağlayarak, gerçek hayatta satın alma sürecindeki mahcubiyet veya utanma hissini yaşamalarını engeller.