Bokaşi
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Bokaşi (Bokashi), mutfak atıklarının yararlı mikroorganizmalar ile fermente edilerek kompost haline getirilmesini sağlayan soğuk kompost yöntemidir. Atıklar, görünüşlerini korurken iç yapıları değişir ve turşulaşır. Fermantasyon sayesinde hücre zarları parçalanır, böylece toprakta hızla kompostlaşırlar.
Bokaşi kompostu yapmak için öncelikle kovaya bir miktar karbon kaynağı (tercihen mikroorganizma aşılanmış kepek) konur. Üzerine çürümemiş evsel atıklar eklenir ve tekrar bir kepek katmanı serpilir. Her katmana iyice bastırılarak havanın dışarı atılması sağlanır ve kapak hava almayacak şekilde kapatılır. Kova her doldurulduğunda bu işlem tekrarlanır. Kova tamamen dolduğunda son kez sıkıca kapatılır ve 1-2 ay boyunca fermantasyona bırakılır.[1]
Pişmiş ya da çiğ tüm meyve sebze atıkları, ekmek, yumurta ve kabuğu, çay posası, kahve, bütün olmamak şartıyla balık, et, peynir ve türevleri, soğan kabukları ve yemek artıkları bokaşi yapımında kullanılabilir. Narenciyelerin yüksek asit değerinden ötürü narenciye atıklarının kullanılmasında ölçülü olunmalıdır. Kovaya koyulan atıkların fazla sularının süzülerek sadece tanelerinin konulmasına ve kabak gibi yoğun lifli bitkilerin küçük parçalara ayrılarak atılmasına dikkat edilmelidir. Büyük kemik parçaları, süt ve süt ürünleri (koku oluşturması sebebiyle), hastalıklı bitki veya böcek parçaları, pestisitle muamele görmüş bitki parçaları, hayvan gübreleri ve kedi kumu (gübre kompostu farklı şekilde yapılmaktadır), gazete ve dergi veya diğer işlenmiş kağıt türleri, plastik, cam ve metal içeren malzemeler bokaşiye dahil edilmemelidir.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Bokaşi Kompostu Nasıl Hazırlanır?". osmanlibahcesi.com. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2025.
- ^ "GIDA ARTIK VE ATIKLARINDAN KOMPOST YAPIMI". www.tarimorman.gov.tr. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2025.
| Çevre ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |