Bhramari

Bhramari
Bhramari, Arunasura’nın ordusuna karşı siyah arılardan oluşan ordusunu serbest bırakırken tasvir ediliyor.
Arıların tanrıçası
Bağlılığı	Mahadevi, Lakşmi, Parvati

Bhramari (Sanskritçe: भ्रामरी, Bhrāmarī, anlamı: "arı gibi"), Hinduizm'de arıların tanrıçasıdır. Şaktizm inancına göre Tanrıça Mahadevi'nin reenkarnasyonudur.

İsim kökeni

Bhramari, "arıların tanrıçası" ya da "siyah arıların tanrıçası" anlamına gelir.

İkonografi

Tanrıça; arılar, eşek arıları ve yaban arılarıyla ilişkilendirilir; bu canlılar bedenine yapışmış hâlde betimlenir. Bu nedenle genellikle dört elinden arılar ve eşek arıları saçılırken tasvir edilir.

Efsane

Devi Bhagavata Purana’nın onuncu kitabı ile on üçüncü bölümü, Tanrıça Bhramari’nin eylemlerini ayrıntılı biçimde anlatır.

Daitya’ların şehrinde, Aruna adında güçlü bir asura yaşardı. Devalardan nefret eder ve onları alt etmeyi her şeyden çok isterdi. Bu amaçla Himalayalar’daki Ganj Nehri kıyısına giderek, daitya’ların koruyucusu olduğuna inandığı Brahma’ya ulaşmak için çetin bir çileye girdi.

Arunasura’nın çilesini ve kararlılığını gören Brahma, onu şu şekilde kutsamaya layık gördü: Arunasura hiçbir savaşta, hiçbir silahla ya da silah benzeri bir şeyle; ne bir erkek ne de bir kadın tarafından; iki ayaklı, dört ayaklı ya da bu ikisinin karışımı bir varlık tarafından öldürülemeyecekti. Bu lütuf, Arunasura’ya büyük bir özgüven kazandırdı. Yeraltı âleminde yaşayan diğer daitya’ları etrafında topladı ve göksel tanrılara karşı son bir savaş başlatmaya karar verdi. Diğer daitya’lar onu kralları olarak selamladılar. Arunasura’nın emriyle, Devaloka’ya elçiler gönderilerek savaş ilan edildi. Bu haberi alan Indra korkuya kapıldı ve diğer tanrılarla birlikte hemen Brahma’nın katına gitti. Durumu Brahma ile görüştükten sonra, hep birlikte Vişnu’nun yaşadığı Vaikuntha’ya giderek ondan yardım istediler. Orada, kendilerini devirmeye çalışan bu daitya’yı nasıl öldürebileceklerini tartışmak üzere bir kurultay düzenlediler.

Tanrılar kendi aralarında istişarede bulunurken, Arunasura ve ordusu Devaloka’ya saldırdı. Yaptığı çilelerden edindiği güç sayesinde çeşitli biçimlere bürünebilen daitya, Çandra (Ay), Surya (Güneş), Yama (ölüm tanrısı), Agni (ateş tanrısı) ve diğer tüm doğal unsurları temsil eden tanrıları etkisiz hâle getirerek kontrolü ele geçirdi. Yerlerinden edilen bu tanrılar, Kailaş Dağı’na giderek içinde bulundukları vahim durumu Şiva’ya anlattılar. Şiva ile görüştükten sonra Adi Paraşakti’ye başvurdular. Tanrıça, Aruna’nın sahip olduğu kutsamadan haberdardı ve onu altı bacaklı canlıların yardımıyla öldürebilecek bir plan geliştirdi.

Tüm göksel âlemleri ele geçirdikten sonra Arunasura’nın bir sonraki hedefi doğrudan Kailaşa’ya saldırmaktı. Şiva ve oğulları onu dağın eteklerinde karşıladılar. Onu alt etmeye çalıştılarsa da başarısız oldular; hatta Şiva bile Arunasura’yı yenemedi. Bunun üzerine Adi Şakti, Şiva’nın arkasında belirdi ve devasa bir biçime büründü; dört elinden arılar saçılıyordu. Üç gözü güneş, ay ve ebedî ateş tanrısı Agni gibi parlıyordu. Gözlerini kapatıp derin bir yoğunlaşmaya girerek gökyüzünden sayısız arı, eşekarısı, yaban arısı, sinek, termit, sivrisinek ve örümcek çağırdı. Bu canlılar onun bedenine tırmanıp üstüne yapıştı ve onunla bütünleşerek kutsal Bhramari formunu oluşturdular.

Sonrasında gerçekleşen savaşta, daityaların kılıçları Bhramari'nin devasa bedeni tarafından etkisiz hâle getirildi; diğer kolları ise büyük ordulara ağır darbeler indirdi. Üzerine yapışan arılar, eşekarıları, yaban arıları, sinekler, termitler, sivrisinekler ve örümcekler ordunun üzerine dalga dalga yayıldı. Savaş alanında geriye yalnızca Arunasura kaldığında, tanrıça geri çekildi ve tüm böcekleri onun üzerine saldı. Böcekler Arunasura’nın üzerine üşüşerek vücudunun her parçasını lime lime ettiler: göğsü, sırtı, karnı, kolları, elleri, parmakları, bacakları, ayakları ve parmak uçlarına kadar her yanı parçalandı. Arunasura’nın bu ağır yenilgisinin ardından, böcekler Bhramari’ye geri dönüp tekrar üzerine yapıştılar. Bu yeni form karşısında hayran kalan tanrılar, ona övgüler sundular. Daitya ordusunun tamamen yok edilmesiyle birlikte tüm tanrılar kendi göksel makamlarına dönebildiler.

Edebiyat

Devi Bhagavata Purana

Devi Bhagavata Purana’da Bhramari’ye yapılan övgüler, onun bereket tanrıçası Lakşmi’nin bir biçimi olduğunu göstermektedir.

Ey Bhagavatī, sana saygılarımızı sunarız! Sen, Süt Okyanusu’ndan (Kṣīra Samudra) Lakṣmī olarak ortaya çıktın. Vritrāsura, Caṇḍa, Muṇḍa, Dhūmralocana, Rakta Bīja, Śumbha, Niśumbha ve Dānavaların Yok Edicisi’ni ortadan kaldırdın ve böylece Tanrılara büyük iyilikler yaptın.

— Devi Bhagavata Purana, 10. kitap, 13. bölüm

Marakandeya Purana

Bhramari’den ayrıca Devi Mahatmya’da da kısaca söz edilir.

Lakşmi Tantra

Lakşmi, Lakşmi Tantra’da kendisini Bhramari olarak tantır.

“Altmışıncı çağda, Aruṇa adında insanlara ve bilgelere büyük zararlar verecek bir demon ortaya çıkacaktır. O zaman ben, sayısız arıyı içinde barındıran arı formunda görünerek bu güçlü demonu öldüreceğim ve üç dünyayı kurtaracağım. O andan itibaren insanlar bana sonsuza dek övgüyle bahsedecek ve Bhrāmarī olarak anacaklar.”

— Lakşmi Tantra, 9.41-43

Yoga

Pranayama’da, Bhramari adı, burundan yapılan ve arı vızıltısı gibi yumuşak bir uğultu çıkaran bir nefes alma tekniğine verilir.

İbadet

Tanrıça, Andhra Pradeş’teki Mallikarjuna Tapınağı’nda Şiva ile birlikte Bhramaramba olarak ibadet görür; bu tapınak, on iki Jyotirlinga tapınağından biridir ve aynı zamanda ana 18 Şakta pithasından biri olarak kabul edilir. Ayrıca Kateel’de Bhramari Sri Durga Parameshwari olarak da saygı görür.