Ballet Royal de la Nuit
Ballet Royal de la Nuit (veya kısaca Ballet de la Nuit, Türkçesi Gecenin Balesi), 17. yüzyıla ait bir Fransız bale eseri.
Fronde isyanlarının bastırılmasının şerefine kral XIV. Louis tarafından sipariş edilen eserde bizzat kral dans etmiş ve final sahnesinde "Güneş" olarak sahneye çıkıp mutlak hâkimiyetini ilan etmiştir. Verdiği politik mesajlar ve 13 saat süren uzun bir eser olması bakımından önemli bir eserdir. Librettosu Isaac de Benserade'ya müziği Jean de Cambefort, Jean-Baptiste Boësset ve Michel Lambert ile muhtemelen bazı başka müzisyenlere aittir.
Konusu ve sahnelenişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Eserde, soyluların muzaffer monarşiye boyun eğdirilmesi temsil edilir.[1] İlk gösterimi 23 Şubat 1653'te Paris'teki Salle du Petit-Bourbon'da yapıldı. 13 saat süren bu gösterimde, o zaman on beş yaşında olan XIV. Louis sahneye çıkmış ve çok etkileyici bir performans sahnelemiştir.
Eser, konulu bir bale değildir. Mitolojik, egzotik ve şövalyelik unsurları içeren bir dizi bölümden oluşur. O dönemde bale, başlı başına bir sanat olmadığıdan bale; müzik, drama ve dansı içeren bir gösterinin bir parçası olarak meydana getirilmiştir.[1] Eserde XIII. Louis'nin ölümünün Fransa'nın üzerine çöken gece gibi olduğu; karanlıkla birlikte ülkenin başına gelen felaketleri (Fronde isyanlarını) ilahî yönetim hakına sahip XIV. Louis'inin yendiği; ulusu belirsizlikten aydınlığa çıkardığı mesajı verilir.
Kral, eserde 6 fraklı rolü canlandırmıştır: bir saat, bir oyun, bir ayyaş, bir soru soran, bir deli ve - muhteşem final sahnesinde - doğan güneş. Bu son sahnede, . Güneş ışınlarından oluşan bir taç ve gösterişli tüylerden oluşan güneş tanrısı Apollo kostümü giymişti. Mimar ve sahne tasarımcısı Giacomo Torelli tarafından tasarlanan karmaşık özel efektler ve mekanik sahne teknolojisi kullanılarak, kral bir tür yükselen platform üzerinde sahneye çıkarıldı. Gösterişli kostümü içinde binlerce mumun ışığı ile aydınlatılan kral, topuklu ayakkabılar giyerek sahnede minik adımlarla dans etti. Ona çeşitli saray mensupları ile profesyonel dansçılar, şarkıcılar ve akrobatlar eşlik etmekte ve hükümdara bağlılığı sembolize etmekte idi.
Ballet Royal de la Nuit, ilk gösteriminde büyük bir başarı kazandı; altı kez daha sahnelendi.[1] XIV. Louis bu eserdeki performansından sonra ‘Güneş Kral’ olarak anıldı.
Konu olduğu akademik çalışmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Oxford Üniversitesi'nde 2004 yılında 6.sı düzenlenen Oxford Dans Sempozyumu'nun konusu, Ballet Royal de la Nuit idi.[2] Bu tarihte bir grup akademisyen tarafından eser üzerine kapsamlı bir çalışma yapılmış balenin pek çok yönü üzerine bildiriler sunulmuştur. Bu sempozyumdan sonra 2009'da Michael Burden ve Jennifer Thorp New York'ta Ballet de la Nuit: Rothschild B1/16/6 adlı bir kitap yayınlandı. Eser, Lionel Sawkins'in günümüze ulaşan müziğinin modern bir baskısını da içerir.
Film
[değiştir | kaynağı değiştir]Besteci Jean-Baptiste Lully'nin yaşamını konu alan Le Roi Danse (Kral Dans Ediyor) adlı 2000 yapımı tarihî filmde Ballet Royal de la Nuit'ten bir sahne bulunur.[3]
Kayıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kostümler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Apollon kostümü
-
Çalgıcı kostümü
-
Asker kostümü
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Schlup, Murielle (19 Ocak 2023). "The dancing Sun King". Swiss history blog. 19 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2025.
- ^ McCleave, Sarah (Şubat 2012). "Reviewed Work: Ballet de la Nuit by Michael Burden, Jennifer Thorp". Music & Letters (İngilizce). Erişim tarihi: 8 Haziran 2025.
- ^ "Le Roi Danse (2000) – Fil'm Hafızası". 17 Temmuz 2011. 30 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2025.