Ayla Kutlu

Ayla Kutlu
Ayla Kutlu
Doğum	14 Ağustos 1938 (87 yaşında); Antakya, Hatay Cumhuriyeti
Meslek	Yazar
Milliyet	Türk
Dönem	Cumhuriyet dönemi

Ayla Kutlu (d. 14 Ağustos 1938), Türk yazardır.

Türk edebiyatında 1990'larda yerini alan kadın edebiyatının öncülerindendir.^{[kime göre?]} Yapıtlarında öznel psikolojik olayları anlatırken, Türk toplumundaki tarihsel ve toplumsal gelişmeleri aktarmıştır. Türk edebiyatının önemli ödüllerini kazanan Ayla Kutlu'nun bazı yapıtları senaryolaştırılmış ve filme alınmıştır.^[1]

Yaşamı

Ayla Kutlu, 14 Ağustos 1938 günü Antakya'da dört çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu ve tek kızı olarak dünyaya geldi. Babası Cumhuriyet'in ilk kuşak öğretmenlerinden Selahattin Kutlu, annesi Sabriye Kutlu idi.

İlk ve orta öğrenimini İskenderun'da tamamladıktan sonra, lise öğrenimi için Gaziantep'e gitti. Liseyi bitirmesinin ardından İçişleri Bakanlığından burs alarak Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde okudu; 1960 yılında mezun oldu. Mezuniyetin ardından İçişleri Bakanlığında zorunlu hizmet nedeniyle görev yaptı. Personel eğitimi, yöntem ve organizasyon gibi çeşitli uzmanlık alanlarında çalıştı. Yazar, 1964 yılında evlendi; 1965 yılında bir oğlu dünyaya geldi.

Ayla Kutlu, yazarlığa 35 yaşında iken başladı. İlk öykü ve yazıları Özgür İnsan dergisinde "Aygen Berel" adıyla yayımlandı. İlk romanı Kaçış'ı 1977'de tamamladı. 1980'de 20 yıllık hizmet süresi dolduktan sonra kamudaki görevinden ayrılarak tamamen yazarlığa yöneldi ve ardı ardına romanlar yayımladı. Romanlarındaki karakterleri toplumsal ve tarihi gelişmelerle iç içe anlattı.

1985 yılında Bir Göçmen Kuştu O adlı romanıyla Madaralı Roman Ödülü'nü kazanan Kutlu, artık eşinden ayrılmış, yaşamını sanata endekslemişti. Bu romanında bir Osmanlı aydınının yaşam öyküsünü daha çok kadınlara yansıyan bölümüyle anlattı. Bir Göçmen Kuştu O romanının devamı niteliğindeki Emir Bey'in Kızları'nı 1999 yılında yayımladı.

1990 yılında Sen de Gitme Triyandafilis adlı yapıtıyla Sait Faik Hikâye Ödülü'nü aldı. Bu öykü Sen de Gitme adıyla sinemaya uyarlandı. 1996'da Altın Portakal ve Altın Koza film festivallerinde, yazarın bizzat kazandığı En İyi Senaryo Altın Koza Ödülü de dahil, toplam 14 ödül toplayarak büyük bir başarı kazanmıştı. Hoşçakal Umut ile Solgun Sarı Bir Gül, Kutlu'nun filmi çekilen diğer yapıtlarıdır.

Ayla Kutlu, 1990'larda çocuk kitaplarına yöneldi ve yirmiye yakın çocuk kitabı yazdı. Aynı dönemde kadın sorunlarına eğilen yapıtlar da verdi. Kadın sorunlarını açıkça ortayan koyan yapıtlarından Kadın Destanı adlı manzumesini klasik destan yapısı ve koşuk biçiminde kaleme aldı. Bu yapıt, Gılgamış Destanı'na bir gönderme idi; Kutlu, Kadın Destanı'nda kadının mitolojik çağlardaki öyküsünü bugünkü hikâyesine bağlamıştı.

1992 yılında Türkistan'da resmi bir görevde bulundu, 1995'te Kadın Kurultayında üye olarak bulundu. 1995 yılında yazdığı Mekruh Kadınlar Mezarlığı, Yunus Nadi Roman Armağanı'na değer bulundu.

Ayla Kutlu, yaşamının ilk 22 yılını Zaman da Eskir adlı yapıtında anlatmıştır. Yaşamını Ankara'da profesyonel yazar olarak sürdürmektedir.

Kitapları

2010 - Asi... Asi (roman) (Bilgi Yayınevi)
2006 - Zaman da Eskir (anı) (Bilgi Yayınevi)^[2]
2004 - Ateş Üstünde Yürümek (roman)^[3]

(Tutsaklar adıyla 1983) (Bilgi Yayınevi)

2001 - Zehir Zıkkım Hikâyeler (öykü) (Bilgi Yayınevi)
1999 - Emir Bey'in Kızları (roman) (Bilgi Yayınevi)
1995 - Mekruh Kadınlar Mezarlığı (hikâye) (Bilgi Yayınevi)
1994 - Kadın Destanı (roman) (Bilgi Yayınevi)
1994 - Sen de Gitme Triyandafilis (hikâye) (Bilgi Yayınevi)
1987 - Hoşçakal Umut (roman) (Bilgi Yayınevi)
1985 - Bir Göçmen Kuştu O (roman) (Bilgi Yayınevi)
1984 - Hüsnüyusuf Güzellemesi (hikâye) (Bilgi Yayınevi)
1983 - Cadı Ağacı (roman) (Bilgi Yayınevi)
1980 - Islak Güneş (roman) (Bilgi Yayınevi)
1977 - Kaçış (roman) (Bilgi Yayınevi)

Çocuk kitapları

Merhaba Sevgi (roman) (Bilgi Yayınevi)
Yıldız Yavrusu (roman) (Bilgi Yayınevi)
Başı Kuşlu Çocuk (roman) (Bilgi Yayınevi)
Beceriksizler Sirki (masal) (Bilgi Yayınevi)
Gezgin Kertenkele ile Kutup Ayısı (masal) (Bilgi Yayınevi)
Çiçek Elli Robot (masal) (Bilgi Yayınevi)
Küçük Mavi Tren (masal) (Bilgi Yayınevi)
Kendini Köpek Sanan Ayakkabılar (masal) (Bilgi Yayınevi)
Harika İkizler 1 (masal) (Bilgi Yayınevi)
Harika İkizler 2 (masal) (Bilgi Yayınevi)
Harika İkizler 3 (masal) (Bilgi Yayınevi)
Mavi Saçlar Pembe Gözler (masal) (Bilgi Yayınevi)
Huvava (destan) (Bilgi Yayınevi)
Minik Sultan Sihirbaz (masal) (Bilgi Yayınevi)
Minik Sultan ile Deniz Kızı (masal) (Bilgi Yayınevi)
Minik Sultan Beceriksiz Palyaço (masal) (Bilgi Yayınevi)

Ödülleri

1996: Yunus Nadi Ödülleri - En İyi Öykü Ödülü (Mekruh Kadınlar Mezarlığı)
2018: 8. Sadri Alışık Anadolu Tiyatro Oyuncu Ödülleri - Çolpan İlhan Sanata Değer Katan Kadınlar Ödülü

Kaynakça

^ {{Web kaynağı |url=https://www.doml.at/content/ayla-kutlu
^ {{Web kaynağı |url=https://www.idefix.com/Kitap/Zaman-Da-Eskir/Edebiyat/Turk-Gunluk-Ani/urunno=0000000226315 19 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ {{Web kaynağı |url=https://m.kitapyurdu.com/index.php 19 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.? route=products/productdetail&product_id=4440

[1] {{Web kaynağı |url=https://www.doml.at/content/ayla-kutlu

[2] {{Web kaynağı |url=https://www.idefix.com/Kitap/Zaman-Da-Eskir/Edebiyat/Turk-Gunluk-Ani/urunno=0000000226315 19 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[3] {{Web kaynağı |url=https://m.kitapyurdu.com/index.php 19 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.? route=products/productdetail&product_id=4440

[1]

[2]

[3]

g t d Sait Faik Hikâye Armağanı sahipleri
1955'ler	Haldun Taner ve Sabahattin Kudret Aksal (1955) Tahsin Yücel (1956) Necati Cumalı (1957) Orhan Kemal (1958) Oktay Akbal (1959)
1960'lar	Adnan Özyalçıner ve Mehmet Seyda (1964) Mahmut Özay ve Kâmuran Şipal (1965) Cengiz Yörük (1966) Tarık Dursun K. (1967) Muzaffer Buyrukçu (1968) Faik Baysal ve Orhan Kemal (1969)
1970'ler	Zeyyat Selimoğlu (1970) Bilge Karasu ve Bekir Yıldız (1971) Füruzan (1972) Demirtaş Ceyhun (1973) Fakir Baykurt (1974) Adalet Ağaoğlu (1975) Selim İleri (1976) Necati Cumalı (1977) Adnan Özyalçıner ve Selçuk Baran (1978) Ferit Edgü (1979)
1980'ler	Tomris Uyar (1980) Nursel Duruel (1983) Pınar Kür (1984) Tarık Dursun K. (1985) Feyza Hepçilingirler (1986) Tomris Uyar (1987) Gülderen Bilgili ve Mahir Öztaş (1988) Demir Özlü (1989)
1990'lar	Nezihe Meriç (1990) Ayla Kutlu (1991) Oya Baydar (1992) Osman Şahin (1994) Mehmet Zaman Saçlıoğlu (1995) Cemil Kavukçu (1996) Ayşe Kulin (1997) Orhan Duru ve Erdal Öz (1998) Necati Tosuner (1999)
2000'ler	Faruk Duman (2000) Murat Gülsoy (2001) Yekta Kopan (2002) Mehmet Günsür (2003) Başar Başarır (2004) Ayşe Sarısayın (2005) Refik Algan (2006) Selma Fındıklı (2007) Behçet Çelik (2008) Feryal Tilmaç (2009)
2010'lar	Aslı Erdoğan (2010) Ahmet Büke (2011) Yalçın Tosun (2012) Sine Ergün (2013) Mahir Ünsal Eriş (2014) Bora Abdo (2015) Muzaffer Kale (2016) Pelin Buzluk (2017) Kemal Varol (2018) Melisa Kesmez (2019)
2020'ler	Ethem Baran (2020) Şermin Yaşar (2021) Kâmil Erdem (2022) Ayşegül Devecioğlu (2023) Barlas Özarıkça (2024) Burçe Bahadır (2025)

g t d Yunus Nadi Abalıoğlu Öykü Ödülleri
1958-1990	Öner Ünalan (1965)
1991-2000	Cihat Burak (1992) · Şebnem İşigüzel (1993) · Muzaffer Buyrukçu (1994) · Ayşe Kilimci (1995) · Ayla Kutlu (1996) · Erendiz Atasü (1997) · Osman Şahin (1998)
2001-2010	Zeynep Aliye, M. Sadık Aslankara (2001) · Osman Şahin, Deniz Topçu (2002) · Ayşe Sarısayın (2003) · Ethem Baran, Sibel K. Türker (2004) · Sezer Ateş Ayvaz (2005) · Cem Uçan, İlhan Doğruyol (2006) · Yavuz Ekinci, Alper Akçam (2007) · Gönül Çolak, Murat Özyaşar (2008) · Yekta Kopan, Ayşegül Çelik (2009) · Erendiz Atasü, Fadime Uslu (2010)
2011-2020	Seray Şahiner (2012) · Bora Abdo (2013) · Başar Başarır (2014) · Gaye Boralıoğlu (2015) · İnan Çetin & Yalçın Tosun (2016) · Murat Yalçın & A. Kadir Paksoy (2017) · Yiğit Bener (2018) · Banu Özyürek, Tomris Alpay (2019)· Murat Çelik, Kadri Öztopçu (2020)
2021-2022	Mehmet Güreli & Aslı Akarsakarya (2021) · Kâmil Erdem (2022)

g t d Yunus Nadi Abalıoğlu Senaryo Ödülleri
1958-1990	önceki yıllarda verilmemiştir.
1991-2000	Ali Ulvi Hünkar (1991) · Cemal Şan (1992) · Nihal Geyran Koldaş (1994) · Arslan Kaçar, Serdar Kazak (1995) · Hasan Öztürk (1996) · Hasan Öztürk, Ayla Kutlu (1997) · Mehmet Gökağaç, Serap Gedik (1998)
2001-2010	önceki yıllarda verilmemiştir.