Arkadya Konferansı
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Eylül 2016) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Arkadya Konferansı, Birleşik Krallık ve Birleşik Devletler delegasyonları arasında 22 Aralık 1941 - 14 Ocak 1942 tarihleri arasında Washington'da düzenlenen, taraflar arasında Avrupa'daki savaşla ilgili stratejilerin belirlendiği görüşmelerdir.
Konferansa, her iki ülkenin devlet başkanları sıfatıyla Winston Churchill ve Franklin D. Roosevelt başkanlık etmiştir.
Konferans öncesi gelişmeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Nazi Almanyası ve İtalya'nın 11 Kasım 1941 tarihinde Birleşik Devletler'e savaş ilan etmesi ile Birleşik Devletler'in Avrupa'daki savaşa katılması kaçınılmaz hale gelmiştir. Ardından Japonların 7 Aralık 1941 deki Pearl Harbour Saldırısı’nın ardından Birleşik Devletler, Pasifik’te de Japonya ile savaşa girmişti. Pearl Harbour Baskını, aynı zamanda Birleşik Krallık’ı, Uzak Doğu’daki etki alanlarına daha fazla kuvvet ayırmak zorunda bırakmıştır. Bu durumda her iki ülke, güçlerinin birleştirilmesi ve her iki savaş alanında bölüştürülmesi yönünden stratejik kararlar almak zorunda kaldılar.
Başlangıçta Birleşik Devletler’in Avrupa’da savaşa girmesi, Manş kıyılarından Fransa topraklarına bir amfibi harekat yapılması yönündedir. Stalin Avrupa anakarasında ikinci cephenin açılması konusunda ısrarlıdır. Ancak Churchill, konferans sırasında ikinci cephenin Avrupa anakarasında değil Kuzey Afrika'da açılması yönünde ısrarcı olmuştur.
Kuzey Afrika'da Birleşik Devletler 8. Ordu'sunun, 18 Kasım 1942 tarihinde başlattığı Crusader Harekatı'nın devamında Erwin Rommel'in komutasındaki Alman-İtalyan kuvvetleri Sirenayka'nın batısına çekilmeye başlamışlardı. Churchill, Kuzeybatı Afrika kıyılarına yapılacak bir Birleşik Devletler çıkatmasının, Mihver güçlerini Kuzey Afrika'da iki cepheli bir savaşa zorlayacağını vurgulamaktadır. Avrupa anakarasındaki bir çıkarmadan önce sağlanacak bu başarının, Mihver güçleri fazlasıyla yıpratacağı ortadadır.
Konferans
[değiştir | kaynağı değiştir]Konferans sonucunda, Birleşik Devletler'in Kuzeybatı Afrika'da bir amfibi harekat yapması prensipte kabul edilmiştir. Bu prensip kararı, Meşale Harekatı ile 8 Kasım 1942 tarihinde uygulamaya konulacaktır. Ayrıca 1 Ocak 1942 tarihli görüşmelerde Birleşmiş Milletler'in kurulması konusunda prensip kararı alınmıştır.
Sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]Arkadya Konferansı sonunda, Birleşik Devletler'in Alman-İtalyan kuvvetlerine karşı Avrupa'da savaş planı değişmiştir. Batı Fransa kıyılarından yapılacak çıkarma harekatı ikinci aşama olarak geri bırakılmış, Kuzeybatı Afrika kıyılarına yapılacak bir çıkarma planı gündeme getirilmiştir. Bu "Kuzeybatı Afrika Projesi", devamında Sicilya'nın istilası (Husky Harekatı) ve İtalya çıkarması olarak, cepheyi güney Avrupa'ya çekmiştir.
Ancak "ikinci cephe"nin güney Avrupa üzerinden açılması, III. Reich'ı, Casablanca Konferansı kararı uyarınca "kayıtsız şartsız" teslime zorlayacak denli ilerletilememiş, İtalya topraklarının istilası ile sonlanmıştır. Avrupa'da savaşı sonlandıran ana harekât kolu yine Fransa topraklarından yapılan çıkarma olmuştur.
Harekâtın bu şekilde sürdürülmesi kuşkusuz bir yönden Fransa topraklarındaki nihai hesaplaşmayı daha az riskli kılarken diğer yönden de Avrupa'da savaşı uzatmıştır.