4179 Toutatis

4179 Toutatis
	Toutatis'in Chang'e 2 tarafından elde edilen görüntüsü
Keşif
Keşfeden	Christian Pollas
Keşif yeri	Caussols
Keşif tarihi	4 Ocak 1989
Adlandırmalar
MPC belirtmesi	(4179) Toutatis
Adın kaynağı	Toutatis (Kelt mitolojisi)
Alternatif adlandırma	1989 AC; 1934 CT;
Küçük gezegen kategorisi	NEO; Apollo; PHA ; Alinda; Mars-kesişen;
Sıfatlar	Toutatian
Yörünge özellikleri
	Dönem 27 Kasım 2008 (JD 2454797.5)
	Belirsizlik parametresi 0
Gözlem yayı	83,29 y (30.422 gün)
İlk önkeşif tarihi	10 Şubat 1934
Günöte	4,1242 AU
Günberi	0,9399 AU
Yarı büyük eksen	2,5321 AU
Dış merkezlik	0,6288
Yörünge periyodu	4,03 y (1.472 gün)
Ortalama ayrıklık	5,1220°
Ortalama devinim	0° 14d 40.56s / gün
Eğiklik	0,4460°
Çıkış düğümü boylamı	124,30°
Perihelyon açısı	278,75°
Dünya MOID	0,0064 AU (2,5 LD)
Fiziksel özellikler
Tayf tipi	Sk (SMASSII)
Görünür büyüklük	8,8–22,4
Mutlak parlaklık (H)	15,30
Boyutlar	4,75 × 1,95 km; 4,26 × 2,03 × 1,70 km;
Ortalama çap	2,45 km
Kütle	1,9×1013 kg
Ortalama yoğunluk	2,5 g/cm3
Sinodal dönme süresi	176 sa (7,3 g)
Geometrik albedo	0,13
	Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

4179 Toutatis, (Geçici adı 1989 AC), Apollo asteroitleri grubundan Dünya'ya yakın ve potansiyel olarak tehlikeli bir cisim olarak sınıflandırılan yaklaşık 2,5 kilometre çapında, uzun, taşlı, yavaş dönen bir asteroittir. Bununla birlikte, aynı zamanda Alinda asteroitlerinden birisidir. Fransız gök bilimci Christian Pollas tarafından 1989 yılında Caussols'da keşfedilen asteroide Kelt mitolojisindeki Tutatis'in adı verilmiştir.^[1]^[2]

Tutatis, Jüpiter ile 3:1 rezonans, Dünya ile 1:4 rezonans ve Dünya da dahil olmak üzere karasal gezegenlere sık sık yakınlaşan kaotik bir yörüngeye sahip, Mars yörüngesini kesen bir asteroittir.^[11] Aralık 2012'de Dünya'ya yaklaşık 18 Ay mesafesi uzaklıktan geçti. Çin'in Ay sondası Chang'e 2, asteroide 3,2 kilometre mesafeden ve 10,73 km/s göreli hızla bir uçuş gerçekleştirdi.^[12] Tutatis, 2016 yılında Dünya'ya tekrar yaklaştı, fakat 2069'a kadar kayda değer bir yakınlaşma daha yapmayacak.^[13]

Ayrıca bakınız

Uzay araçlarınca ziyaret edilen küçük gezegen ve kuyruklu yıldızların listesi

Kaynakça

^ ^a ^b ^c "4179 Toutatis (1989 AC)". Minor Planet Center. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2017.
^ ^a ^b Schmadel, Lutz D. (2007). "(4179) Toutatis". Dictionary of Minor Planet Names – (4179) Toutatis. Springer Berlin Heidelberg. ss. 357-358. doi:10.1007/978-3-540-29925-7_4150. ISBN 978-3-540-00238-3.
^ ^a ^b ^c ^d ^e "JPL Small-Body Database Browser: 4179 Toutatis (1989 AC)" (27 Mayıs 2017 lson gözlem). Jet Propulsion Laboratory. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2017.
^ Hudson, "Gravitational Isopotentials on Toutatis" 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "AstDys (4179) Toutatis Ephemerides for 2004". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2010.
^ "AstDys (4179) Toutatis Ephemerides 2059". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2010.
^ Huang, Jiangchuan; Ji, Jianghui; Ye, Peijian; Wang, Xiaolei; Yan, Jun; Meng, Linzhi; Wang, Su; Li, Chunlai; Li, Yuan; Qiao, Dong; Zhao, Wei; Zhao, Yuhui; Zhang, Tingxin; Liu, Peng; Jiang, Yun; Rao, Wei; Li, Sheng; Huang, Changning; Ip, Wing-Huen; Hu, Shoucun; Zhu, Menghua; Yu, Liangliang; Zou, Yongliao; Tang, Xianglong; Li, Jianyang; Zhao, Haibin; Huang, Hao; Jiang, Xiaojun; Bai, Jinming (2013). "The Ginger-shaped Asteroid 4179 Toutatis: New Observations from a Successful Flyby of Chang'e-2 : Scientific Reports : Nature Publishing Group". Scientific Reports. 3: 3411. Bibcode:2013NatSR...3E3411H. doi:10.1038/srep03411. PMC 3860288 . PMID 24336501.
^ ^a ^b Hudson, R. S.; Ostro, S. J.; Scheeres, D. J. (Şubat 2003). "High-resolution model of Asteroid 4179 Toutatis". Icarus. 161 (2): 346-355. Bibcode:2003Icar..161..346H. CiteSeerX 10.1.1.494.7779 . doi:10.1016/S0019-1035(02)00042-8.
^ ^a ^b Scheeres, D. J.; Ostro, S. J.; Hudson, R. S. (Mart 1998). "Dynamics of Orbits Close to Asteroid 4179 Toutatis". Icarus. 132 (1): 53-79. doi:10.1006/icar.1997.5870.
^ "LCDB Data for (4179) Toutatis". Asteroid Lightcurve Database (LCDB). 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2017.
^ "Trick or Treat: It's Toutatis!". Science@Nasa. 31 Ekim 2000. 29 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2009.
^ Lakdawalla, Emily (14 Aralık 2012). "Chang'E 2 imaging of Toutatis succeeded beyond my expectations!". The Planetary Society. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2012.
^ "JPL Close-Approach Data: 4179 Toutatis (1989 AC)" (22 Mayıs 2011 son gözlem (yay=77,28 yıl)). 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2011.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta 4179 Toutatis ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

Chang'e 2'nin Toutatis uçuşundan daha fazla görüntü (Emily Lakdawalla : 20 Ocak 2013)
Toutatis'in Chang'e 2 tarafından elde edilen görüntüleri - 13 Aralık 2012 29 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Planetary Society)
CCTV13 Special (tamamı Mandarin dilinde)
China joined the interplanetary club by successfully imaging the asteroid Toutatis (Franck Marchis, 14 Aralık 2012)
Chinese space probe flies by asteroid Toutatis (Xinhua 2012-12-15)
Surface Features of Asteroid Toutatis Revealed by Radar (YouTube: JPLnews)
Goldstone radar images from the 2012 flyby
Toutatis radar information
Space.com: Video of Toutatis's close approach to Earth, 29 Sept, 2004
Interesting views of asteroid
Astrobiology Magazine article (09/27/04)
Simulating the orbit of Toutatis exposes its resonance with Jupiter (Gravity Simulator)
Asteroid 4179 Toutatis' upcoming encounters with Earth and Chang'E 2 (Emily Lakdawalla 2012-12-06)
Six-Centimeter Radar Observations of 4179 Toutatis
Size comparison (Source)
Chang'e 2 fly-by of Toutatis Presentation from Small Bodies Assessment Group (SBAG) 8 meeting
Boulders on asteroid Toutatis as observed by Chang'e-2 (arXiv:1511.00766 : 3 Nov 2015)
4179 Toutatis - AstDyS-2, Asteroitler—Dinamik Site
- Gök günlüğü · Gözlem tahmini · Yörünge bilgisi · Uygun yörünge öğeleri · Gözlem bilgisi
4179 Toutatis - ESA–uzay durumsal farkındalığı
- Gök günlüğü · Gözlemler · Yörünge · Fiziksel özellikler · Özet
4179 Toutatis - JPL Small-Body Database
- En yakın yaklaşmalar · Keşif · Gök günlüğü · Yörünge grafiği · Yörünge öğeleri · Fiziksel parametreler

[MPC-object-1] "4179 Toutatis (1989 AC)". Minor Planet Center. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2017.

[springer-2] Schmadel, Lutz D. (2007). "(4179) Toutatis". Dictionary of Minor Planet Names – (4179) Toutatis. Springer Berlin Heidelberg. ss. 357-358. doi:10.1007/978-3-540-29925-7_4150. ISBN 978-3-540-00238-3.

[jpldata-3] "JPL Small-Body Database Browser: 4179 Toutatis (1989 AC)" (27 Mayıs 2017 lson gözlem). Jet Propulsion Laboratory. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2017.

[Hudson-4] Hudson, "Gravitational Isopotentials on Toutatis" 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[AstDys-Toutatis2004-5] "AstDys (4179) Toutatis Ephemerides for 2004". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2010.

[AstDys-Toutatis2059-6] "AstDys (4179) Toutatis Ephemerides 2059". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2010.

[nature1-7] Huang, Jiangchuan; Ji, Jianghui; Ye, Peijian; Wang, Xiaolei; Yan, Jun; Meng, Linzhi; Wang, Su; Li, Chunlai; Li, Yuan; Qiao, Dong; Zhao, Wei; Zhao, Yuhui; Zhang, Tingxin; Liu, Peng; Jiang, Yun; Rao, Wei; Li, Sheng; Huang, Changning; Ip, Wing-Huen; Hu, Shoucun; Zhu, Menghua; Yu, Liangliang; Zou, Yongliao; Tang, Xianglong; Li, Jianyang; Zhao, Haibin; Huang, Hao; Jiang, Xiaojun; Bai, Jinming (2013). "The Ginger-shaped Asteroid 4179 Toutatis: New Observations from a Successful Flyby of Chang'e-2 : Scientific Reports : Nature Publishing Group". Scientific Reports. 3: 3411. Bibcode:2013NatSR...3E3411H. doi:10.1038/srep03411. PMC 3860288 . PMID 24336501.

[Hudson-2003-8] Hudson, R. S.; Ostro, S. J.; Scheeres, D. J. (Şubat 2003). "High-resolution model of Asteroid 4179 Toutatis". Icarus. 161 (2): 346-355. Bibcode:2003Icar..161..346H. CiteSeerX 10.1.1.494.7779 . doi:10.1016/S0019-1035(02)00042-8.

[scheeres1998-9] Scheeres, D. J.; Ostro, S. J.; Hudson, R. S. (Mart 1998). "Dynamics of Orbits Close to Asteroid 4179 Toutatis". Icarus. 132 (1): 53-79. doi:10.1006/icar.1997.5870.

[lcdb-10] "LCDB Data for (4179) Toutatis". Asteroid Lightcurve Database (LCDB). 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2017.

[resonance-11] "Trick or Treat: It's Toutatis!". Science@Nasa. 31 Ekim 2000. 29 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2009.

[Lakdawalla20121214-12] Lakdawalla, Emily (14 Aralık 2012). "Chang'E 2 imaging of Toutatis succeeded beyond my expectations!". The Planetary Society. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2012.

[jpl-close-13] "JPL Close-Approach Data: 4179 Toutatis (1989 AC)" (22 Mayıs 2011 son gözlem (yay=77,28 yıl)). 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]