1953 Baf depremi
| UTC zamanı | 1953-09-10 04:06:04 |
|---|---|
| Yerel tarih | 10 Eylül 1953 |
| Yerel saat | |
| Büyüklük | 6.5 MS[1] |
| Maks. şiddet | X (Yoğun) |
| Etkilenen ülkeler/bölgeler | .svg){kind=small} Kıbrıs |
| Kayıplar | 40[2][3][4] ila 63[1] ölü 100[4] ila 200[1] yaralı |
1953 Baf depremi, 10 Eylül 1953 tarihinde Kıbrıs'ın Baf şehri yakınlarında meydana gelen 6.5 MS büyüklüğündeki depremdir. Depremde 40 ila 63 kişi ölmüş, 100 ila 200 kişi yaralanmış, 4000 kişi evsiz kalmıştır.
Tektonik arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Deprem Anadolu levhasıyla Afrika levhası arasındaki sınırı oluşturan[5] Kıbrıs yayı adı verilen bir tektonik bölgede meydana geldi.[6] 28 saniye süren depremi çok sayıda artçı şok takip etti.[3]
Verdiği zararlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Deprem sonrasında 158 köyde hasar meydana geldi.[1] Depremden en çok etkilenen köylerden bazıları Stroumbi, Lapithou, Fasoula, Ascilou ve Kitasi'ydi.[6] Deprem bölgesinde bulunan Ahmet Tolgay durumu "köylerin bazılarında taş üstünde taş kalmamıştı," diye anlatmaktadır.[7] Depremin sonucu olarak 40 ila 63 kişi öldü, 100 ila 200 kişi yaralandı ve 4000 kişi evsiz kaldı.[1][4]
Deprem sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Akdeniz'de bulunan Birleşik Krallık gemilerine yardım etmeleri emri verildi. Britanya askerî birlikleri ve Kraliyet Hava Kuvvetleri mensupları yardım için adanın kuzeyine gönderildi.[3] Evsiz kalan veya hasarlı evlerine girmekten korkanlar için çadırlar kuruldu.[7]
Deprem sonucu bölgedeki derelerin akışlarında değişiklik oldu. Çoğu dere daha fazla, bazılarıysa daha az akmaya başladı. Üç ay içerisinde çoğu normale döndü.[8]
Köyde evleri yıkılan Malunda köyünün Türk sakinleri köylerini terk ederek yakınlardaki bir Türk köyü olan Aydın'a yerleşti.[9] Deprem 1953 yılında adanın ticaret açığının daha fazla artmasına sebep oldu.[10] Depremin ardından İngiliz sömürge yönetimi ucuz; ama depreme dayanabilecek yeni inşaat yöntemlerini incelemeye başladı.[11]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Historical Records and Instrumental Recordings of Earthquakes 17 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Cyprus Geological Heritage Educational Tool) Erişim tarihi: 18 Nisan 2012.
- ^ Earthquake in Cyprus 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (The New York Times) Erişim tarihi: 18 Nisan 2012.
- ^ a b c Cyprus 'quake Kills 40 1953 25 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (British Pathé) Erişim tarihi: 18 Nisan 2012.
- ^ a b c PAFOS: A STROLL THROUGH PLACE AND TIME (Baf Belediyesi) Erişim tarihi: 18 Nisan 2012.
- ^ Kıbrıs Yayı[ölü/kırık bağlantı] (Selçuk Üniversitesi) Erişim tarihi: 18 Nisan 2012.
- ^ a b Delpak, R., Poullis D.; Building the Future (1994), Taylor & Francis, s. 285.
- ^ a b 1953 Baf depremi… 19 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Kıbrıs Gazetesi) Erişim tarihi: 18 Nisan 2012.
- ^ Cyprus: report, H.M. Stationery Office, s. 107.
- ^ Agios Ioannis 12 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PRIO Cyprus Centre) Erişim tarihi: 20 Nisan 2012.
- ^ Foreign commerce weekly, 51-52. ciltler (1954), ABD Ticaret Bakanlığı.
- ^ Cyprus: report, H.M. Stationery Office, s. 88.