Şevkiye May
Şevkiye May | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1915 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 23 Mart 1973 (58 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Ölüm sebebi | İntihar |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Tiyatro, operet ve sinema oyuncusu |
Şevkiye May (1915, İstanbul - 23 Mart 1973, İstanbul), Türk tiyatro, operet ve sinema oyuncusudur.
Türkiye'de Cumhuriyet döneminde sahneye çıkan ilk kadın sanatçılardandır. Operet yıldızı olarak tanındı. 1933 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları'na girerek yirmi yıl bu kurumda oyunculuk yaptı. Sinema filmlerinde de rol aldı.1972'de jübile yaparak sanat yaşamını sonlandırdı, 1973'te havagazı ile intihar etti.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1915 yılında İstanbul'da doğdu. Annesi kantocu Mari Ferah Hanım, babası devrinin ünlü komedyenlerinden Komik Şevki Bey'dir. Dört yaşında iken babasını kaybetti.[1] Küçük yaşta oyunculuğa başladı. Sahneye ilk kez 1927'de, Cemal Sahir’in topluluğunda, Macar operet yazarı ve bestecisi İmre Kalman’ın Kontes Mariça adlı yapıtıyla çıktı.[2] Ertesi yıl Süreyya Opereti’ne girerek topluluğun ilk oyunu olan Muhlis Sabahattin’in Asaletmaap’ın oyununda oynadı. Ardından Muhlis’in Çocukları ve Ses Opereti gibi topluluklarda yer aldı. Raşit Rıza Topluluğu'nda, Rumca oyunlar oynadı, bu toplulukla 1931’de Atina’ya turneye çıktı, orada altı ay Halime operetinde oynadı.[3]
1933-1952 arasında İstanbul Şehir Tiyatroları’nda çalıştı. Burada Rey Kardeşlerin Üç Saat (1933), Lüküs Hayat (1933), Deli Dolu (1934) ve Saz-Caz (1935) gibi operetlerinin yanı sıra, Ibsen’in Peer Gynt (1933), Victorien Sardou’nun Yalancılar (1935), A. Birabeau G. Dolley’in Bilmece (1937), Shakespeare’in Yanlışlıklar Komedyası (1939), P.B. Hoffman’ın Kördöğüşü (1941), Giraoudoux’un Su Kızı (1943), A. Bisson’nun İpekçi Merhum (1947) gibi oyunlarda oynadı.
1952’den sonra Yeni Ses, Tevhit Bilge, Münir Özkul, Dormen ve Bulvar tiyatrolarında çalıştıktan sonra, 1963’te Şehir Tiyatrosu’na döndü.
1933’te Muhsin Ertuğrul ve Nâzım Hikmet’in birlikte yönettikleri Cici Berber’le sinema oyunculuğuna başlayan May, daha sonra Muhsin Ertuğrul’un Aynaroz Kadısı (1938) ve Tosun Paşa (1939 film) filmleriyle Adolf Körner’in yönettiği Üçüncü Selim’in Gözdesi (1951) gibi filmlerde rol aldı.
1972’de Dormen Tiyatrosu’nda 41'inci sanat yılını kutladı. Ertesi yıl havagazıyla intihar etti.[4]
Hatırası
[değiştir | kaynağı değiştir]Yaşamı, Unutulmayanlar adlı televizyon dizisinin bir bölümünde Hümeyra tarafından canlandırıldı.
Cem Akaş'ın "Uyandığında Kadın Hala Yanındaydı - Elli Öykü" eserinde, May'ın özel yaşamına ilişkin bir bölüm yer almaktadır. "Gitmek" başlıklı öykünün ilk kısmı şu şekildedir: "İstanbul'a 1963'teki gelişinde tanıştı Agostino Pertusi, Muhsin Ertuğrul'da sahneye çıkan Şevkiye May'la - İstanbul'un fethi konusundaki uzmanlığının, kadın kalbine girme konusunda ona bir üstünlük sağladığı söylenemezdi, özellikle de hayata girmeye değil, hayattan çıkmaya kararlı bir kadın söz konusuysa."[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Çekirge, Pınar (23 Mart 2021). "Yalnızlığı Taşıyamıyordu Şevkiye Abla..." Tiyatro Dergisi. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ "Şevkiye May". Artofit. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ "Şevkiye May 41. Sanat Yılını Kutluyor" (PDF). 14 Şubat 1971. 25 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Erbulak, Füsun (25 Temmuz 2015). "Deniz'in elinden Nâzım'ın evine..." Cumhuriyet. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ Akaş, C. (2002), "Uyandığında Kadın Hala Yanındaydı - Elli Öykü", Öyküler 1985-2001, İstanbul: Okuyan Us Yayınları, 40-41
- Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler
- 1915 doğumlular
- 1973'te ölenler
- Türk kadın sinema oyuncuları
- Türk kadın tiyatro oyuncuları
- Türk kadın şarkıcılar
- Türk opera şarkıcıları
- İstanbul Şehir Tiyatroları sanatçıları
- İntihar eden oyuncular
- İstanbul ilinde intihar edenler
- Yeşilçam oyuncuları
- İstanbul ili doğumlu kadın oyuncular