Şamaş Tableti
| Şamaş Tableti | |
|---|---|
 Şamaş Tableti | |
| Hammadde | Kireç taşı |
| Boyut | Uzunluk: 29,2 cm, Genişlik: 17,8 cm |
| Oluşturulma | MÖ 888-855 |
| Yer | British Museum, Londra. Oda 55. |
Şamaş Tableti, 1881'de Güney Irak'taki antik Babil şehri Sippar'dan keşfedilen taş bir tablettir. Günümüzde British Museum'un antik Orta Doğu koleksiyonunun önemli bir parçası olarak sergilenmektedir. Kral Nabu-apla-iddina'nın yaklaşık olarak MÖ 888-855 tarihlerindeki saltanatına tarihlenmektedir.[1]
Keşfedilmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tablet, 1878 ve 1883 yılları arasında Hormuzd Rassam tarafından yapılan kazılar sırasında keşfedildi. Tablet bir bütün olarak bulundu ancak iki büyük ve altı küçük parçaya ayrılmıştı. MÖ 625 ile 605 yılları arasında Kral Nabopolassar zamanında dört parçaya ayrılmış ve onarılmıştır. Terakota sandık ayrıca tablet sunum dekorunun iki kil baskını da içeriyordu. Sandık, asfalt bir tapınak zemininin altına eklenmiştir. Sandıkta ikinci bir tabletin yanı sıra üçüncü bir kil baskının da bulunduğu ileri sürülmüştür (şu anda İstanbul Müzesindedir).[2][3]
Yazı
[değiştir | kaynağı değiştir]Sahne, üç yazıt içermektedir. Tabletin başında şunlar yazar:
(1) ṣal-lam (ilu)Šamaš bêlu rabû |
(1) Büyük Lord Şamaş'ın resmi |
Güneş tanrısının üzerindeki ikinci bir yazıt; tasvir edilen ay, güneş ve yıldızın, sahnenin üzerinde bulunduğu cennetsel okyanusa karşı konumunu tanımlar:
(1) (ilu)Sin (ilu)Šamaš u (ilu)Ištar ina pu-ut apsî |
Sahnedeki son yazıt şöyledir:
(1)agû (ilu)Šamaš |
(1) Şamaş'ın başlığı |
Stelin altındaki çivi yazısı metin, tipik Mezopotamya kraliyet yazıtlarında olduğu gibi düzyazı, şiirsel ve retorik unsurları harmanlayan on beş pasaja bölünmüştür. Şamaş'ın Sippar ve Ebabbar tapınağının, tanrı heykelinin kaybıyla nasıl bakımsızlığa düştüğünü anlatır. Bu kült imaj, geçici olarak güneş diski ile değiştirilir; Fırat'ın doğu kesiminde, Nabu-apla-iddina'nın kültü restore etmek için lapis lazuli ve altından yeni bir heykel inşa ettiği yeni bir Şamaş figürünün nasıl bulunduğu ayrıca anlatılmaktadır. Mezopotamya ve sonraki Yahudi kaynaklarında, kültü restore eden kralın ilahi sembolleri aktaran bir tanrı gibi görüldüğü benzer ikonografik ve sıradan paralelliklerle kanıtlanmıştır.[4][5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ British Museum. Dept. of Western Asiatic Antiquities; Richard David Barnett; Donald John Wiseman (1969). Fifty masterpieces of ancient Near Eastern art in the Department of Western Asiatic Antiquities, the British Museum. British Museum. s. 41. ISBN 9780714110691. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2011.
- ^ Hormuzd Rassam (1897), 401-402. Asshur and the Land of Nimrod: Being an Account of the Discoveries Made in the Ancient Ruins of Nineveh, Asshur, Sepharvaim, Calah, etc. Curts & Jennings.
- ^ C. E. Woods, The Sun-God Tablet of Nabû-apla-iddina Revisited, Journal of Cuneiform Studies, vol. 56, ss. 23 - 103, 2004
- ^ L. W. King (1912). Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum: with an atlas of plates. 20 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2011.
- ^ Ḥevrah ha-ʻIvrit la-ḥaḳirat Erets-Yiśraʼel ṿe-ʻatiḳoteha (2003). Erets-Yiśraʼel: meḥḳarim bi-yediʻat ha-Arets ṿe-ʻatiḳoteha, pp. 91-110. ha-Ḥevrah ha-ʻIvrit la-ḥaḳirat Erets-Yiśraʼel ṿe-ʻatiḳoteha. ISBN 978-965-221-050-0. 23 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2011.