İttihatspor
İttihatspor, İstanbul merkezli bir spor kulübüydü.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]İkinci Meşrutiyet'in ilanı onuruna 1908'de, Çiftehavuzlar'daki köşkünde bir parti düzenleyen Cemil Paşa, hatıratında bu partide Frederick Edwin Whittall'un kendisine Kadıköy civarında bir tesis kurulması teklifiyle geldiğini yazar. Cemil Paşa; Arif Hikmet Paşa, Whittall ile birkaç İngiliz akrabası, James LaFontaine, Mehmed Rifat Paşa ve Nurizade Ziya ile ertesi gün köşkte gerçekleştirdiği toplantıda, Papazın Çayırı olarak anılan bölgede bir spor kulübü kurma kararına vardıklarını belirtir. Cemil Paşa, Whittall'un "en az 3000 altın"a ihtiyaç duyulduğunu belirtmesi üzerine kendisinin 250 altın, Arif Hikmet Paşa'nın da "buna yakın bir meblağ" verdiğini yazarken "[Türklerden] başka kimlerin para verdiğini hatırlamadığını" ve kalan miktarın İngilizler tarafından tamamlandığını söyler. Cemil Paşa, Başkâtip Ali Cevad aracılığıyla Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid'e konuyu iletti. Abdülhamid'in onayının ardından arazi, yıllık 30 altın kira karşılığında 20 yıllığına Union Club'a kiralandı. Kiralanmasının ardından arazinin etrafı tahta perdelerle çevrelendi, ağaçlar dikildi ve kulüp binası inşa edildi.[1]
1908'de, Union Club/İttihad Kulübü adıyla kurulan kulübün başkanı Frederick Edwin Whittall, sekreteri Ernest Thomson, kasadarı James LaFontaine iken Cemil Paşa, Mehmed Rifat Paşa ve Nurizade Ziya da komite üyelerindendi. LaFontaine'in sekreterliğini yaptığı kulübün icra ve idari komitesi üyeleri ise Nurizade Ziya ve Whittall'dı.[2] Sahada yapılan çalışmalar sonrasında kulübün faaliyetleri Eylül 1909'da başladı.[1][2] Kulüp bünyesinde; at yarışı ve bisiklet için 500 m'lik parkur; kriket, futbol, ragbi, çim hokeyi ve diğer sporlar için çim saha; tenis kortu; tekerlekli paten hokeyi pisti; restoran ve bar da içeren, bilardo ve iskambil oyunlarının gerçekleştirilebileceği kulüp binası ile güreş platformu vardı. Sahada 700-1000 oturma kapasiteli erkek-kadın karışık tribün ile 150 oturma kapasiteli kadınlara özel bir tribün de bulunuyordu.[3]
Daha sonra İttihatspor adıyla faaliyetini sürdürdü. Dönemin Maliye Bakanı Şükrü Saracoğlu'nun girişimleriyle 1929 yılında çıkarılan Bakanlar Kurulu kararıyla aynı semtte faaliyet gösteren spor kulüplerinin birden fazla olması durumunda sadece üye sayısı fazla olanın faaliyetine devam edeceği ve diğerlerinin kapatılacağı uygulaması getirildi ve bu kapsamda Fenerbahçe ile aynı semtte bulunan İttihatspor'un faaliyetlerine son verildi. Kapatılan İttihatspor'un sahası ise önce Millî Emlak İdaresi'ne devredildi, sonraysa kira yoluyla Fenerbahçe'ye verildi.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Genel
- Yüce, Mehmet (2014). Bora, Tanıl (Ed.). Osmanlı Melekleri (1. bas.). İstanbul: İletişim Yayınları. ISBN 978-975-05-1580-4.
- Özel
- ^ a b Kenaroğlu, Barış (6 Haziran 2020). "Cemil Topuzlu Paşa'nın Hatıratı". Fenerbahçe Tarihi Çalışma Organizasyonu. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2025.
- ^ a b Yüce 2014, ss. 196-197.
- ^ Yüce 2014, s. 196.
- ^ Şabanoğlu, Melih (Şubat 2011). "Zeki, Çevik ve Ahlaklı Siyasetçiler!". NTV Tarih. ss. 55-58.
  | Türkiye'deki futbol kulüpleri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |