İnfliksimab
İnfliksimab'ın kimyasal yapısı | |
| Monoklonal antikor | |
|---|---|
| Tür | ? |
| Klinik verisi | |
| Ticari adlar | Remicade, Remsima, Ixifi, Inflectra, Renflexis, Avsola |
| AHFS/Drugs.com | Monografi |
| Lisans veri |
|
| Gebelik kategorisi |
|
| Uygulama yolu | İntravenöz (IV), Subkütan (SC) |
| ATC kodu | |
| Hukuki durum | |
| Hukuki durum |
|
| Farmakokinetik veri | |
| Biyoyararlanım | %100 (IV) |
| Metabolizma | Retiküloendotelyal sistem |
| Eliminasyon yarı ömrü | 9,5 gün |
| Tanımlayıcılar | |
| CAS Numarası | |
| DrugBank | |
| UNII | |
| KEGG | |
| ChEMBL | |
| CompTox Bilgi Paneli (EPA) | |
| Kimyasal ve fiziksel veriler | |
| Formül | C6428H9912N1694O1987S46 |
| Mol kütlesi | 144.190 g/mol |
İnfliksimab, (ticari adlarıyla Remicade, Remsima, Ixifi), başta Crohn hastalığı, ülseratif kolit, romatoid artrit, ankilozan spondilit, sedef hastalığı (psoriasis), psoriatik artrit ve Behçet hastalığı olmak üzere bir dizi otoimmün hastalığın tedavisinde kullanılan kimerik bir monoklonal antikordur.[3]
İnfliksimab, Tümör Nekroz Faktörü-alfaya (TNF-α) bağlanarak ve onu nötralize ederek çalışır. TNF-α, otoimmün reaksiyonların önemli bir parçası olan bir sitokindir. İlaç genellikle 6 ila 8 haftalık aralıklarla intravenöz (damar içi) infüzyon yoluyla uygulanır.[3]
İlaç, Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[4] Türkiye'de SGK tarafından belirli kriterlerin sağlanması koşuluyla geri ödeme kapsamındadır.
Tıbbi kullanımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]İnfliksimabın başlıca kullanım alanları şunlardır:
Crohn hastalığı
[değiştir | kaynağı değiştir]İnfliksimab, Crohn hastalığının üç fenotipinde (daraltıcı, fistülizan ve inflamatuar) kullanılmaktadır. Özellikle fistülizan Crohn hastalığında fistüllerin kapanmasında ve kapanmanın sürdürülmesinde etkilidir. ACCENT 2 çalışması, hastaların %36'sının bir yıl sonra fistül kapanmasını sürdürdüğünü göstermiştir.[5]
Ülseratif kolit
[değiştir | kaynağı değiştir]Orta ila şiddetli ülseratif kolit tedavisinde, geleneksel tedavilere yanıt vermeyen hastalarda kullanılır. ACT1 ve ACT2 çalışmaları, infliksimab ile tedavi edilen hastaların %44-45'inin bir yıl sonra yanıta devam ettiğini göstermiştir.[6]
Romatoid artrit
[değiştir | kaynağı değiştir]Romatoid artrit (RA) tedavisinde genellikle metotreksat ile kombine olarak kullanılır. Hastalık aktivitesini azaltmak ve eklem hasarının ilerlemesini yavaşlatmak amacıyla reçete edilir.
Ankilozan spondilit
[değiştir | kaynağı değiştir]Ankilozan spondilit (AS) hastalarında, non-steroid anti-inflamatuar ilaçlara (NSAİİ) yetersiz yanıt durumunda kullanılır. Hem aksiyel (omurga) hem de periferik tutulumda etkilidir.[7]
Diğer kullanımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Psoriatik Artrit ve Sedef Hastalığı: Cilt lezyonlarını ve eklem iltihabını azaltmada kullanılır.
- Behçet Hastalığı: Endikasyon dışı (off-label) olarak dirençli vakalarda, özellikle göz tutulumunda kullanılabilmektedir.[8]
- Kawasaki Hastalığı: IVIG tedavisine dirençli vakalarda alternatif olarak kullanılabilir.
Yan etkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]TNF inhibitörleri sınıfındaki diğer ilaçlar gibi infliksimabın da ciddi yan etkileri olabilir. En sık görülen yan etkiler enfeksiyonlar, akut infüzyon reaksiyonları ve karın ağrısıdır.
Ciddi yan etkiler şunları içerir:
- Ciddi Enfeksiyonlar: Tüberküloz (TB) reaktivasyonu, Hepatit B reaktivasyonu ve fırsatçı enfeksiyonlar. Tedavi öncesi hastalar tüberküloz ve hepatit açısından taranmalıdır.[9]
- Malignite: Özellikle çocuklarda ve ergenlerde lenfoma riskinde artış bildirilmiştir. Hepatosplenik T hücreli lenfoma nadir fakat ölümcül bir risktir.
- Otoimmün Durumlar: İlaca bağlı lupus, demiyelinizan hastalıklar (MS benzeri tablolar).
- Hematolojik: Lökopeni, nötropeni, trombositopeni.
Farmakoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]İnfliksimab, insan ağır ve hafif zincir sabit bölgeleri ile fare ağır ve hafif zincir değişken bölgelerini içeren saflaştırılmış, rekombinant DNA kaynaklı kimerik bir insan-fare IgG monoklonal antikorudur.
Vücuttaki hem çözünür hem de transmembran formdaki TNF-α'ya yüksek afinite ile bağlanır ve TNF-α'nın reseptörlerine bağlanmasını engeller. Serum yarılanma ömrü yaklaşık 9,5 gündür.[10]
Türkiye'de yasal durum ve geri ödeme
[değiştir | kaynağı değiştir]İnfliksimab, Türkiye'de "L04AB02" ATC kodu ile kayıtlıdır ve "Kırmızı Reçete" veya uzman hekim raporuna dayalı reçete ile temin edilebilir. Türkiye piyasasında Remicade, Remsima ve Ixifi gibi ticari isimlerle bulunmaktadır.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) kuralları çerçevesinde ilacın bedelini karşılamaktadır. SUT'un 4.2.1.C maddesine göre kullanım ilkeleri özetle şöyledir:
- Rapor Zorunluluğu: İlaç, üniversite veya eğitim ve araştırma hastanelerinde ilgili uzman hekimlerin (Romatoloji, Gastroenteroloji, Dermatoloji vb.) yer aldığı sağlık kurulu raporuna dayanılarak reçete edilebilir.
- Basamak Tedavisi: Genellikle hastaların öncelikle konvansiyonel tedavilere (Metotreksat, Sulfasalazin, NSAİİ vb.) yanıt vermemiş olması gerekir.
- Romatoid Artrit: En az 3 farklı hastalık modifiye edici ilaca rağmen Hastalık Aktivite Skoru (DAS 28) > 5,1 olmalıdır.
- Ankilozan Spondilit: Konvansiyonel tedaviye rağmen BASDAI skorunun > 5 olması gerekmektedir.
- Crohn ve Ülseratif Kolit: Steroid ve immünsüpresiflere (Azatioprin vb.) dirençli veya bu ilaçları tolere edemeyen hastalarda kullanılır.
- Etkinlik Değerlendirmesi: Tedaviye başlandıktan 3 ay sonra etkinlik değerlendirilir (DAS28'de düşüş, BASDAI'de düzelme vb.). Yanıt alınamayan hastalarda tedavi sonlandırılır.[11]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "İnfliksimab ATC Sınıflaması ve Kısıtlamalar". ilacabak.com. Erişim tarihi: 22 Aralık 2025.
- ^ "SUT 4.2.1.C Anti-TNF İlaçların Kullanım İlkeleri". ilacdata.com. 10 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2025.
- ^ a b "Infliximab, Infliximab-dyyb Monograph for Professionals". Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. 6 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2019.
- ^ World Health Organization (2025). The selection and use of essential medicines, 2025: WHO Model List of Essential Medicines, 24th list. Cenevre: World Health Organization. hdl:10665/382243.
- ^ Sands BE, ve diğerleri. (February 2004). "Infliximab maintenance therapy for fistulizing Crohn's disease". The New England Journal of Medicine. 350 (9). ss. 876-85. doi:10.1056/NEJMoa030815. PMID 14985485.
- ^ Rutgeerts P, ve diğerleri. (2005). "Infliximab for induction and maintenance therapy for ulcerative colitis". The New England Journal of Medicine. 353 (23). ss. 2462-76. doi:10.1056/NEJMoa050516. PMID 16339095.
- ^ Maxwell LJ, ve diğerleri. (April 2015). "TNF-alpha inhibitors for ankylosing spondylitis". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2015 (4). PMID 25887212.
- ^ Sfikakis PP (November 2002). "Behçet's disease: a new target for anti-tumour necrosis factor treatment". Ann. Rheum. Dis. 61 (Suppl 2). ss. ii51-3.
- ^ Keane J, ve diğerleri. (2001). "Tuberculosis associated with infliximab, a tumor necrosis factor α–neutralizing agent". N Engl J Med. 345 (15). ss. 1098-1104.
- ^ Akiho H, Yokoyama A, Abe S, ve diğerleri. (November 2015). "Promising biological therapies for ulcerative colitis: A review of the literature". World Journal of Gastrointestinal Pathophysiology. 6 (4). ss. 219-227. doi:10.4291/wjgp.v6.i4.219. PMC 4644886
. PMID 26600980.
- ^ "SUT 4.2.1.C Anti-TNF İlaçların Kullanım İlkeleri". ilacdata.com. 10 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2025.