İnemuri

İnemuri, Japonya’da insanların genellikle iş yerlerinde, toplu taşıma araçlarında, sınıflarda, kamu alanlarında kısa süreli uykuya dalması.

İnemuri yapan bir güvenlik görevlisi

Japon çalışma hayatında inemuri, sıkça rastlanan bir olgudur. Özellikle iş yerlerinde uzun çalışma saatlerinin olduğu ve toplu taşıma kullanımının yaygın olduğu büyük şehirlerde daha belirgindir. Kimi zaman kişiler, özellikle otobüs veya metro ile yolculuk etmekteyken kendiliğinden gözleri kapanır ve kısa süreli uykuya dalar. İş yerlerinde ise çalışanlar, öğle yemeği aralarında ya da aktif rol almadıkları toplantılarda oturdukları koltukta kısa bir uyku çekebilirler. Batı kültürlerinde genellikle kabul edilemez olarak görülen bu olgu, Japonya’da çalışma etiği ve sosyal normlar açısından kabul edilebilir bir davranıştır ve saygıyla karşılanır.

İnemuri, bir uyku şekli olmaktansa, mevcut sosyal durumu bozmadığı sürece içine girilebilen, hayal kurmaya benzer bir deneyim olarak değerlendirilebilinir. İnemuri yapan kişi, içinde bulunduğu ortamdan zihinsel olarak uzaklaşmış olsa bile, aktif katkı gerektiğinde mevcut sosyal duruma geri dönebilmelidir. Ayrıca, vücut duruşu, beden dili, giyim tarzı ve benzeri yollarla ortama uyumlu görülmelidir.

Sosyal kabulü ve işlevi

İnemuri, Japon toplumunun yoğun iş temposu ve uzun çalışma saatlerinden kaynaklanır. İş yerinde çokça vakit geçirmek, çalışanların işe bağlılığını ve iş veriminin göstergesi olarak kabul edilir. Bu durum, pek çok kişinin yetersiz uyku almasına ve gün içinde kısa uykulara gereksinim duymasına neden olur. İnemuri, kişilere fiziksel ve zihinsel bir yenilenme fırsatı sunar ve bundan ötürü sosyal olarak kabul görür.

Japon iş kültüründe inemuri, doğru zamanda ve uygun şekilde yapıldığında olumlu karşılanır. Bir toplantıda konuşmacının veya ön sıradaki dinleyicilerin uyuklaması kabul edilebilir değil iken, toplantıların ara kısımlarında ya da arka sıralardaki pasif bir dinleyici konumunda iken uyuklamak hoşgörülür.

İnemuri, bireylerin yoğun çalışma temposuna adapte olmalarını sağlayarak çalışma hayatının sürdürülebilirliğine katkı sağlayan bir mekanizmadır. Japon toplumunun toplulukçu yapısıyla da uyumludur; bireysel ihtiyaçlar ve toplumsal beklentiler arasında bir denge sağlar.

Japon kültüründe insanların, Batı kültüründen farklı olarak, başkalarının varlığında kolayca uyuyabilmeleri, çocuklukta ebeveynle birlikte uyumaya dair Japon normlarının Batı kültürününkinden farklı olması ile açıklanır. İngiltere'de ebeveynler çocuklarının uyku düzeni kurabilmeleri için bebeklik döneminden itibaren bağımsız uyumayı öğrenmeleri gerektiğine inanırken, Japonya'da ise bunun aksine, ebeveynler çocukların okul çağına gelene kadar ebeveynleriyle birlikte uyumalarını doğru bulurlar. Böylelikle Japonlar başkalarının yanında kolayca uykuya geçmeyi çocukluktan öğrenir.

Nezaket kuralları

İnemuri yaparken, uyulması beklenen kurallar vardır. Başkasının omzuna başını koymamak bunlardan biridir. Toplu taşımada inemuri yaparken başının düşmesini önlemek için çantasını başının altına yastık gibi koymak yaygın bir davranıştır. Başını sıraya ya da masaya koyarak inemuri yapmak kabul edilir bir davranıştır, yere yatmak ise değildir. Horlamak da hoşgörülmez. Uyanmak için alarmm kurulmuşsa, alarmın titreşim modada olması veya sesinin başkalarını rahatsız etmeyecek düzeyde olması beklenir.