Çaresaz

Çaresaz

Kitap kapağı
Yazar	Halide Edib Adıvar
Dil	Türkçe
Yayım	1961

Çaresaz, Halide Edib Adıvar'ın 1961 yılında yayımlanan romanıdır. Roman, Osmanlı toplumunda kadının yerini ve toplumdaki çelişkileri ele alır. Hikâye, baş karakter olan Ayşe'nin yaşadığı zorluklar üzerine odaklanır. Ayşe, aile baskısı, toplumsal normlar ve kendi iç çatışmalarıyla mücadele ederken, kişisel özgürlüğünü arar. Roman, Ayşe'nin içsel yolculuğunu ve kadınların toplumdaki yerini sorgulayan derin temaları işler.

Konusu

Mediha (Çaresaz), Erenköy civarlarında bir ilkokul öğretmenidir. Küçük yaşta annesi ölmüş, sarayda iyi bir konumda olan babasıyla beraber yaşamıştır. Babası ölünce, babasının çok yakın arkadaşı olan Nikolati Efendi onu yatılı okula gönderir. Aradan uzun yıllar geçtikten sonra öğretmen olur. Herkese yaptığı iyiliklerle tanınır. Mahallesindeki herkes onu çok sever.

Mahallesindeki Münir adında bir adam Mediha'ya aşık olur. Münir'in annesi de Mediha'yı çok sever. Münir bir gün büyük bir hastalığa yakalanır Mediha da evine gidip ona yardım eder, fakat bu hastalık iki yılı geçer. Mediha iyice Münir'in evine yerleşir, annesiyle de çok iyi anlaşır ve daha sonra Münir'le evlenir. Fakat Mediha, Münir'in duygularından emin değildir. Bu yüzden resmî nikâh istemez. Münir başkasına aşık olursa Mediha'dan ayrılmak güç olur diye resmî nikâh yapmaz. Münir'in kendisine gün geçtikçe âşık olduğu Mediha, evin hakimiyetini üstüne alır. Aradan zaman geçer ve Münir, Şehnaz adında bir başka kadına aşık olur ve onunla evlenmek ister. Münir ve Şehnaz'ın evlendikten sonra bir çocukları olur. Şehnaz, Mediha'yı evde istemez. Münir'in annesi ölünce Mediha çaresiz evden ayrılır. O gittikten sonra evin tüm düzeni bozulur. Münir, Mediha'yı çok özler ve artık iyice Şehnaz'dan soğur. Şehnaz'dan ayrılan Münir, Mediha'yla hayatına devam eder.