Yula (ünvan)
Yula, Müslüman ve Bizans kaynaklarına göre 9. ve 10. yüzyıllarda Macar kabile federasyonunun liderlerinden birinin ve sıralamada ikinci olanın ünvanıydı.[1] En eski Macar kaynaklarında ünvan adı yalnızca kişisel ad olarak kaydedilir (Gyyla, Geula, Gyla, Iula).[1]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Kelimenin etimolojisi tartışmalıdır.[2] Geleneksel olarak Türk kökenli olduğu kabul edilir,[3][4][5] ancak yakın zamanda başka etimolojik açıklamalar da önerilmiştir. Lóránd Benkő'ye göre kelime Eski Türkçe kökenlidir ve burada kişi- (altay dili: Kaltanjula), boy- (İdil Bulgar: Дуло - Dulo) ve kabile (Peçenek: Yula, Başkurt: Yulaman) adı olarak bulunabilir.[3] Macarcaya, muhtemelen Hazar dilinden bir ünvan olarak aktarılmıştır. Benkő, 'meşale' anlamına gelen Türkçe bir kelimeden türetilmiş bir *ǰula biçimini aldığını belirtti.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Kristó, Gyula (General Editor). Korai magyar történeti lexikon (9-14. század).
- ^ Róna-Tas, András. Hungarians and Europe in the Early Middle Ages: An Introduction to Early Hungarian History.
- ^ a b c A Magyar Nyelv Történeti-Etmológiai Szótára, Akadémiai Kiadó, Budapest, 1967, 1984. p. 1137 30 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.-1138 30 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Entry "gyula" 30 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in Tótfalusi, István, (2001). Magyar etimológiai nagyszótár (Hungarian Comprehensive Dictionary of Etymology). Budapest: Arcanum Adatbázis
- ^ Rady, Martyn (2000). Nobility, Land and Service in Medieval Hungary.