Yam (sebze) - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Kaynakça

Yam (sebze)

  • العربية
  • مصرى
  • Azərbaycanca
  • Беларуская
  • Български
  • Bislama
  • Bamanankan
  • བོད་ཡིག
  • Bosanski
  • Català
  • Čeština
  • Dansk
  • Dagaare
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Fulfulde
  • Suomi
  • Na Vosa Vakaviti
  • Français
  • Gaeilge
  • Ghanaian Pidgin
  • Hausa
  • עברית
  • Hrvatski
  • Kreyòl ayisyen
  • Bahasa Indonesia
  • Igbo
  • Ido
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • Jawa
  • Kabɩyɛ
  • Tyap
  • Kongo
  • 한국어
  • Malagasy
  • Mirandés
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • ߒߞߏ
  • Occitan
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Kiswahili
  • தமிழ்
  • Tayal
  • Тоҷикӣ
  • Українська
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • მარგალური
  • Yorùbá
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yam
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Angiosperms
Sınıf: Monocots
Takım: Dioscoreales
Familya: Dioscoreaceae
Cins: ''Dioscorea''
Tür: '''''D. rotundata'''''
İkili adlandırma
''Dioscorea rotundata''
Poir
Dioscorea sp.

Yam Dioscoreaceae familyasından yumruları yenen, nişastalı bitkilere verilen ortak addır. Afrika, Asya, Avustralya ve Amerika'da yetiştirilen 100'den fazla kültürü vardır.

Yam yumrularının boyu toprak altında 1,5 metreye kadar ağırlığı ise 70 kiloya kadar ulaşabilir. Sert kabukları vardır ancak pişirildiğinde yumuşar. Kabukları koyu kahverengiden açık pembeye varan renkler alabilir. Yumrunun kendisi çok daha yumuşaktır ve renkleri beyaz, mor, sarı, turuncu ve pembe arasında değişir.

Yam oldukça eski bir tarım bitkisidir. Kültür bitkisi olarak yetiştirilmesi Afrika ve Asya'da MÖ 8000 yıllarına kadar uzanır. Bu bölgede insanların hayatta kalabilmesi için çok önem taşıyan bir bitkidir. Yumrular hiçbir soğutmaya gerek kalmadan 6 ay kadar saklanabilir. Yağmur mevsimlerinin başlamasına kadar olan süre içinde insanlara besin kaynağı olur.

Yaygın olarak mangalda, ızgarada, fırında, yağda kızartılarak, kaynatılarak ve tütsülenerek yenir.[1][2]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Yam". 7 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2024. 
  2. ^ "Yam sebzesinin faydaları nelerdir? Düzenli tüketildiğinde kanseri önlüyor..." 19 Şubat 2021. 7 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2024. 
  • g
  • t
  • d
Biyoenerji
Biyoyakıtlar
  • Alkol yakıtı
  • Babassu yağı
  • Bagas
  • Bitkisel yağ
  • Biyodizel
  • Biyogaz
  • Biyobenzin
  • Biyo sıvılar
  • Biyobütanol
  • Etanol yakıtı
    • selülozik
    • karışımlar
  • Koçan (Mısır koçanı)
  • Metanol yakıtı
  • Mısır koçanı
  • Odun gazı
  • Saman balyası
  • Selülozik etanol
  • Su sümbülü
  • Yemeklik yağ (Bitkisel yağ yakıtı)
  • Yosun yakıtı
Gıda stoklarından
elde edilen enerji
  • Arpa
  • Ayçiçeği
  • Beyaz yulaf
  • Buğday
  • Camelina sativa
  • Kanola
  • Kenevir
  • Hindistan cevizi yağı
  • Manyok
  • Mısır
  • Palm yağı
  • Patates
  • Pirinç
  • Sorghum bicolor
  • Soya
  • Şeker kamışı
  • Şeker pancarı
  • Üzüm
  • Yam
Gıda dışı enerji bitkileri
  • Arundo
  • Andropogon gerardii
  • Camelina
  • Dallı darı
  • Jatropha curcas
  • Millettia pinnata
  • Miscanthus giganteus
  • Odun yakıtı
  • Su mercimeğigiller
  • Triadica sebifera
Teknoloji
  • Biyodönüşüm
  • Biyokütle ısıtma sistemi
  • Biyorafineri
  • Endüstriyel biyoteknoloji
  • Fischer-Tropsch reaksiyonu
  • Pelet değirmen
  • Pelet soba
  • Termal depolimerizasyon
Kavramlar
  • Biyoyakıtın enerji içeriği
  • Enerji bitkisi
  • Enerji ormancılığı
  • EROEI
  • Gıda vs. yakıt
  • Selülozik etanolun ticarileştirilmesi
  • Sürdürülebilir biyoyakıt
Taslak simgesiTek çenekliler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yam_(sebze)&oldid=34829107" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Tek çenekliler taslakları
  • Dioscorea
  • Afrika florası
  • Jamaika florası
  • Ekinler
  • Yenilebilir kökler
  • Temel gıdalar
  • Tropikal tarım
Gizli kategoriler:
  • Otomatik taksonkutu eklenmesi gereken sayfalar
  • Tüm taslak maddeler
  • Sayfa en son 14.25, 22 Şubat 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Yam (sebze)
Konu ekle