Nizâmeddin Yağıbasan
Yağıbasan ya da Nizameddin Yağıbasan (ö. 1164) Danişmendliler'in Sivas kolunun hükümdarı.
Yağıbasan, Danişmend Gazi'nin torunu Emir Gazi'nin oğludur. Kardeşi Melik Muhammed'den sonra Sivas bölgesine hakim olmuştur. Melik Gazi öldüğünde yerine Yağıbasan'ın kardeşlerinden Melik Mehmed Gazi geçti. Melik Mehmed Gazi 1143 yılında vefat edince yerine oğlu Zünnun geçti. Ama Yağıbasan Zünnun'u tanımadı ve kendini Sivas'ta Melik ilan etti. Yağıbasan'ın kardeşlerinden Aynüddevle de Elbistan'ı ele geçirdi. Böylece Danişmendliler üç kola ayrılmış oluyorlardı. Zünnun Kayseri'de, amcası Yağıbasan Sivas'ta, diğer amcası Aynüddevle de Elbistan'da hüküm sürmeye devam ettiler.
Türkiye Selçuklu Sultanı I. Rükneddin Mesud Zünnun'u destekliyordu. Yağıbasan Türkiye Selçuklu ordusuna yenilerek Sivas'ı terk etmek zorunda kaldı. 1159 yılında Bizanslılar ve Zengiler'le ittifak kurarak I. Rükneddin Mesud'un oğlu II. Kılıçarslan'la çarpıştı. II. Kılıçarslan'ın kardeşi Şahinşah'la birlikte Çankırı'ya gitti ve 1164 yılında orada öldü. Döneminde Türkiye Selçuklu devleti ile çatışmalara girmişler ve pek çok büyük savaş din alimlerinin araya girmesiyle engellenmiştir. Yağıbasan Danişmendliler'in son kudretli hükümdarıdır ondan sonra zaten bölünmüş olan Danişmendliler, Selçuklu Devletinin saldırılarıyla ortadan kalkmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Anadolu'nun ilk medresesi onarılıyor[ölü/kırık bağlantı]
- Tokat Medreseleri
- MEB İslam Ansiklopedisi "Danişmenliler" maddesi
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Melik Muhammed |
Danişmendli Beyi 1142 - 1164 |
Sonra gelen: Şemseddin İsmail |