Tarpeia
Roma mitolojisi'ne göre, Roma komutanı Spurius Tarpeius'un kızı Tarpeia Sabinler'in kadınlarının kaçırılması sırasında mücevher ödülü alacağını düşündüğü için Roma şehrine ihanet eden bir Vesta bakiresi idi. Ödül yerine ezilerek öldürüldü ve bedeni daha sonra adı Tarpeian Kayası (Rupes Tarpeia) denilen Roma Capitol Tepesi'nin güney uçurumundan aşağı atıldı.[1]
Efsane
[değiştir | kaynağı değiştir]
Efsane, Roma Sabine kralı Titus Tatius tarafından kuşatılmışken kale komutanı Spurius Tarpeius'un kızı Tarpeia, Sabine kampına yaklaşıp onlara "sol kollarında ne taşıyorlarsa" onu vermenin karşılığında şehre girme yardımı teklifini anlatır. Tarpeia altına düşkündü ve sol kollarındakiler derken askerlerin bileziklerini kastetmişti ama Sabinler bilezik yerine sol kollarında taşıdıkları kalkanları fırlatıp onu ezerek öldürdüler. Cesedi daha sonra Capitol Tepesi'nin güney zirvesindeki sarp uçurumdan aşağı atıldı veya bazılarına göre buraya gömüldü. Ancak Sabinler Forum'u fethedemedi, Forum'un kapıları Janus tarafından yaratılan kaynayan su jetleriyle mucizevi şekilde korunmuştu.[2]
Efsane, MÖ 89'da İç Savaşların ardından, Sabinus tarafından ve yaklaşık MÖ 20'de İmparator Augustus'un gümüş denarius üzerinde tasvir edilmiştir. Sonraları, Tarpeia Roma'da ihanet ve açgözlülüğün sembolü haline geldi.[3] Atıldığı uçuruma Tarpeian Kayası denildi,[2] ve Roma'nın en kötü şöhretli hainleri için idam yeri oldu.
Sembolizm
[değiştir | kaynağı değiştir]Antik çağlarda kullanılan yaygın bir metafor, su kapları ile kadın cinselliği arasındaki ilişkiydi. Kadın bedeni kap, içindeki su ise doğurganlığını temsil ederdi.[4] Tarpeia bir Vesta Bakiresi olduğundan Tatius'u Sextus Propertius gözüyle ilk gördüğünde su kabını düşürmesi çok önemlidir. Vestal Bakireleri, kusursuz bir Roma vatandaşının vücut bulmuş haliydi. "Delinmemiş derileri" Roma'nın ayakta kalan duvarları mecazi anlamdaydı.[5] Düşen su, Tarpeia'nın iffetli olmadığı şeklinde yorumlanır ve açgözlülüğünü "erotik günah" ile ilişkilendirir.[6]
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Livy. "Ab urbe condita". 1:11. Translated from the Original with Notes and Illustrations by George Baker, A.M.. First American ed., from the Last London Edition, in Six Volumes. (New York: Peter A. Mesier et al., 1823). 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2016.
- Propertius, IV.4
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Sanders, H. (1904). Roman historical sources and institutions. Macmillan. ss. 1–47.
- ^ a b Morford, M.; Lenardon, R. (1999). Classical mythology. Oxford University Press. s. 536. ISBN 978-0-19-514338-6.
- ^ "Denier d'argent, Rome, vers 20/18 avant J.C." (Fransızca). 17 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2009.
- ^ Micaela, Janan (1999). ""Beyond Good and Evil": Tarpeia and Philosophy in the Feminine". The Classical World. Cilt 92. s. 435.
- ^ Parker, Holt (2004). "Why Were the Vestals Virgins? Or the Chastity of Women and the Safety of the Roman State". American Journal of Philology. 125 (4). s. 568. doi:10.1353/ajp.2005.0009.
- ^ Runsdorf, J. H. (2008). "Weaker Vessels: Spenser's Abessa and Propertius's Tarpeia". Notes and Queries. 55 (2). s. 162. doi:10.1093/notesj/gjn049.
