Suat Yakup Baydur
Suat Yakup Baydur (d. 1912, Tosya) - (ö. 1953, İstanbul), Türk dilbilimci.
1912'de Kastamonu'nun Tosya ilçesinde doğdu. İzmir Erkek Lisesi'ni bitirdi. 1942'de Almanya'ya gitti. Berlin Üniversitesi ve Heidelberg Üniversitesi'nde Alman dili ve edebiyatı ile klasik filoloji öğrenimi gördü. Klasik filoloji alanında doktorasını vererek, Türkiye'ye döndü.
Bir süre Ankara Atatürk Lisesi'nde Latince öğretmenliği yaptı. 1946'da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'de kısa bir süre asistanlık yaptıktan sonra, aynı yıl, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ne antik felsefe asistanı olarak girdi. 1952'de doçent oldu. Klasik filoloji dalında dersler verdi.
Baydur, uzmanlık alanındaki çalışmalarının yanı sıra, Türkçenin batı dilleri ile ilişkilerini ele alan, dil devrimini savunan yazılar yazdı. Okullarda klasik dillerin (Yunanca ve Latince) öğretilmesinden yana bir tutum sergiledi:
- "Avrupa’da olduğu gibi, okullarımızda Hellence (yani eski Yunanca) ve Latince öğretilmediği için aydınlarımızın bu dillerden gelme kelimeleri, bildikleri Avrupa dilinin -başta da Fransızcanın- malı sanmalarından ve Türkçemizdeki 'söylenildiği gibi yazılma' esasına uymalarından doğan bu karışıklığın önüne geçmek için okullarımızda Hellence değilse bile hiç olmazsa Latince öğretmekten başka yol yoktur. [...] Doğu-İslam kültürü içindeyken okullarımızda Arapça, Farsça okutuyorduk. Batı kültürü içine yerleşmemiz için bütün Avrupalılar gibi okullarımızda Hellence ve Latince öğretmek zorundayız. Gençlerimizin ana dillerini iyice öğrenmemiş olarak üniversiteye geldiklerini yana yakıla anlatırken bu bilgisizlikte ve düşüncelerini açık olarak yazabilme eksikliğinde Arapça ile Farsçanın yerlerini boş bırakmış olmamızın büyük bir payı olduğunu unutmamalıyız."[1]
1952'de, dil yazılarını derlediği "Dil ve Kültür" adlı kitabı Türk Dil Kurumu tarafından yayımladı.
Türk Dil Kurumu üyesi olan Yakup Suat Baydur, 5 Ağustos 1953'te bir deniz kazasında öldü.
Hakkındaki bir tane belgesel yapılmıştır.[2]
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dil ve Kültür, 1952 (TDK Yayınları)
- Dilimiz ve Yunan-Latin Asıllı Kelimeler, 1953
Çevirileri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hense-Leonard, Helen-Latin Eskiçağ Bilgisi, 1948
- Walter Kranz, Antik Felsefe, 1949
- Aristoteles, Atinalıların Devleti, 1943
- Platon, Kratylos, 1944
- Latin edebiyatından örnekler 1. cilt, 1948
- Latin edebiyatından örnekler 2. cilt, 1953
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Suat Yakup Baydur, Hellence Latince Sözler ve Adlar, Ulus, 24 Ağustos 1949. (Ayrıca bkz. Suat Yakup Baydur, Dil ve Kültür, TDK Yayınları, 1952.)
- ^ "Belgesel".