Sam Nujoma

Sam Nujoma
Nujoma, 2004
1. Namibya Devlet Başkanı
Görev süresi 21 Mart 1990 - 21 Mart 2005
Yerine gelen	Hifikepunye Pohamba
Kişisel bilgiler
Doğum	12 Mayıs 1929 Ongandjera, Namibya
Ölüm	8 Şubat 2025 (95 yaşında) Windhoek, Namibya
Milliyeti	Namibyalı

Samuel Daniel Shafiishuna Nujoma ya da çoğu zaman sadece Sam Nujoma (12 Mayıs 1929 - 8 Şubat 2025), Namibyalı siyasetçidir. Nujoma, Afrika ülkesi Namibya'nın bağımsızlığını kazanması sonrasında ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1990 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Nujoma Namibya ulusunun atası olarak görüldüğünden kendisine resmi olarak Founding Father of the Namibian Nation (Türkçe: Namibya ulusunun kurucu atası) unvanı verilmiştir.

Hayatı

Ailenin on çocuğundan biri olarak dünyaya gelen Nujoma, Okahao'da ziyaret ettiği misyonerlik okulundan sonra Windhoek'ta akşam okuluna gitmiştir. Aynı dönemlerde Windhoek'ta bulunan South African Railways'te çalışmaya başlamıştır.

SWAPO dönemi

Ana madde: SWAPO

1959 yılında Güneybatı Afrika Halk Örgütü'nün (SWAPO) önceki kuruluşu olan Ovamboland Halk Örgütü'nün (Ovamboland People's Organisation - OPO) genel başkanlığına getirilmiştir. OPO'nun yetkili yöneticileri gibi Nujoma'da Old Location yerleşim alanının Katutura'ya taşınmasına karşı protesto gösterileri düzenlemiştir. Bu gösteriler neticesinde tutuklanan Nujoma, 1 Mayıs 1960 tarihinde Bechuanaland'a (günümüzde Botsvana) sürgüne gönderilmiştir. Bundan sonraki birkaç yılını Tanzanya, Zambiya ve Angola gibi ülkelerde geçirmiştir. 26 Ağustos 1966'da Namibya'da Güney Afrika yönetimine karşı gerilla savaşı başlatılmıştır.

SWAPO başkanı Nujoma Mayıs 1983'te Birleşmiş Milletler genel sekreteri Perez de Cuellar'ı göreve çağırarak, SWAPO ile Güney Afrika arasında yaşanan şiddetin sonlandırılması, ateşkesin sağlanması ve BM'nin almış olduğu ve Güney Afrika'nın yasadışı bir şekilde ülkeyi idare ettiğini kabul eden 435 sayılı kararı uygulamaya koymasını istemiştir. Nujoma ancak 19 Mart 1989'da Güney Afrika ile mütareke imzalayabilmiş, bu imzalar sonrasında da 435 sayılı BM kararın uygulanmasının önü açılmıştır.

Bağımsızlık dönemi

21 Mart 1990 tarihinde bağımsızlığını ilan eden Namibya'da, Nujoma ülkenin ilk devlet başkanı olarak devlet başkanlığı makamına gelmiştir. 1994 seçimlerinde de başkan seçilerek zaferle ayrılan Nujoma, ülkenin tek yasal partisi SWAPO'nun anayasa değişikliği ile devlet başkanlığına üç dönem seçilebilme imkânı sağlayan değişikliği sonrasında da gerçekleştirilen 1999 seçimlerini de kazanarak 2005 yılına kadar bu makamda kalmıştır. Nujoma dördüncü kez bu makama seçilmesine olanak sağlayacak anayasa değişikliğini Namibya'nın uluslararası alanda olumsuz bir durumda bırakacağı için istememiş, SWAPO teşkilatları bu yönde taleplerini iletse de göreve yeniden talip olmamıştır. 2005 seçimleri sonrasında görevi 21 Mart 2005'te başkanlığa seçilen Hifikepunye Pohamba devrederek görevi bırakmıştır.

Uluslararası ilişkiler

Nujoma, Afrika kıtasındaki en önemli sömürge karşıtı mücadelelerden olan ırkçı Güney Afrika yönetimine karşı verilen kavganın parçası olmuştur. Bu bağlamda bu rejimle savaş halinde olan Nelson Mandela liderliğindeki ANC ve Angola'nın bağımsızlığı için Kübalı birlikleri destek olarak gönderen Fidel Castro ile yakın ilişkilere sahipti.

Dış bağlantılar

• Namibia Institute for Democracy de Nujoma bilgiler
• Sam Nujoma Foundation22 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.