Saison
| Makale serilerinden |
 |
Saison, genel olarak %7,00 dolayında alkol içeren, yüksek karbonasyonlu, meyvemsi ve baharatımsı aromaların egemen olduğu, sıklıkla çiftlik evlerinde üretilip şişelenerek piyasaya sürülen Belçika kökenli bir bira türüdür.[1]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]"Saison" sözcüğü Fransızcada sezon ve mevsim gibi anlamlara gelmektedir. Saison türü biralar genellikle yaz aylarında sezonluk tüketilmek amacıyla üretildiği için bu adla anılmışlardır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir bira türü olarak saison, Belçika'nın Fransızca konuşulan Valon Bölgesi'ndeki çiftlik evlerinde üretilen ve yaz aylarında içmek için saklanan bir ale türüdür. Çiftlik evlerinde üretilen bu biralar %3,00 - %3,50 arası alkol yüzdeleriyle günümüzdeki modern örneklerinden daha hafiftir. Ancak bu rakam 20. yüzyılın başlarında %4,50 - %6,50 arasına yükselmiştir.[2]
Saisonlar sonbaharda üretilip kış boyu saklanarak sıcak yaz aylarında çiftlikte çalışan işçilere servis edilmiştir. Bu işçiler, her iş günü için beş litreye dek saison içme hakkına sahipti.
Sıcak yaz ayları sonrasında yapılan biracılık faaliyetleri, soğutucu makinelerin icadından önce oldukça sıklıkla karşılaşılan bir durumdu. Yaz aylarında bira üretilmemesinin en önemli nedenlerinden biri de, sıcak günlerde havadaki bakteri ve parazit faaliyetlerinin yüksek olmasıdır. Çiftçilerin daha serin aylarda bira üretmesinin bir başka nedeni de kadrolu elemanları için iş olanağı sağlamaktır.[3] Fermentasyondan sonra biralar şişelenip yaza dek saklanmaktadır.[4]
Tarihsel açıdan saisonlar, belirli bir bira türü olarak tanımlanabilecek kadar farklı özellik göstermemişler, daha ziyade çiftçiler tarafından üretilen ferahlatıcı bir yaz birası olarak tanımlanmışlardır. Her çiftçi kendi tarzında saison üretmiştir. Günümüzde en çok bilinen saison örnekleri genellikle %5,00 ile %,8,00 arasında alkol oranına sahipken, orijinal saisonlar daha ferahlatıcı olmalarının yanı sıra %3,00 ile %3,50 arasında değişen düşük bir alkol oranına sahipti.
2005 yılında Men's Journal adlı dergi tarafından Saison Dupont adlı biranın "En İyi Bira" olarak seçilmesi, saisonlara karşı ilginin yükselmesine aracılık etmiştir.[5] Modern saisonlar genel olarak yüksek karbonasyonlu, meyvemsi ve baharatlı biralardır.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Saisonların rengini belirleyen ana faktör kullanılan maltın rengidir. Pek çok saison pale ya da pilsener malt kullanılarak üretildiği için buğulu ve altın rengi bir görünümdedir, ancak bazı saisonlarda görünüm, küçük miktarlarda koyu malt eklendiği için kızılımsı kehribar rengi olabilmektedir.[6] SRM değeri genel olarak açık renkli saisonlarda 5-14, koyu renkli saisonlarda ise 15-22 arasındadır.[7]
Saisonlar sıklıkla arpa maltı kullanılarak üretilmesine karşın bazı tariflerde buğday maltı da eklenebilmektedir. Portakal benzeri rayihalar yaratabilmek amacıyla kişniş ve zencefil gibi baharatlar eklenebilmektedir. Ancak bazı baharatımsı ve meyvemsi tatlar, sonradan eklenen baharatlardan ziyade yüksek sıcaklıkta fermentasyon yapılması sonucu oluşan esterlerden kaynaklanır.
Saison biralarda şerbetçi otundan gelen acılık 22-34 IBU değerindedir.[8]
Belçika tarzı ale biralarda standart fermentasyon sıcaklığı genel olarak 18-24 °C arasındadır. Buna karşın modern Amerikan tarzı saison örneklerinde Dupont Biracılık tarafından üretilen mayalar kullanılır. Bu mayalar yüksek sıcaklığa karşı oldukça dayanıklı olup fermentasyon sıcaklığı 35 °C dereceye dek yükselebilmektedir.[9]
Servis
[değiştir | kaynağı değiştir]Saison ve saison benzeri çiftlik biraları büyük oranda şişelenerek piyasaya sürülürler. Genel olarak ayaklı tulip bardaklarla 7-13 °C arasında servis edilirler.[10]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Markowski, Phil (2011). Oliver, Garrett (Ed.). The Oxford Companion to Beer. ABD: Oxford University Press. s. 711. ISBN 9780195367133.
- ^ Markowski, Phil (2004). Farmhouse Ales: Culture and Craftsmanship in the Belgian Tradition. Cornell University: Brewers Publications. s. 120. ISBN 9780937381847. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ Markowski, Phil (2004). Farmhouse Ales: Culture and Craftsmanship in the Belgian Tradition. Cornell University: Brewers Publications. s. 98. ISBN 9780937381847. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ Markowski, Phil (2004). Farmhouse Ales: Culture and Craftsmanship in the Belgian Tradition. Cornell University: Brewers Publications. s. 99. ISBN 9780937381847. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ "Best Beers In The World". Men's Journal. 2008. 5 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi6 Mart 2017.
- ^ Markowski, Phil (2004). Farmhouse Ales: Culture and Craftsmanship in the Belgian Tradition. Cornell University: Brewers Publications. s. 166. ISBN 9780937381847. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ "Category 16 — Belgian and French Ale - 16C. Saison". 2008 BJCP Style Guidelines. 6 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ "Saison". RateBeer.com. 6 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ Markowski, Phil (2004). Farmhouse Ales: Culture and Craftsmanship in the Belgian Tradition. Cornell University: Brewers Publications. s. 168-173. ISBN 9780937381847. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ "Belgian-Style Saison". CraftBeer.org. 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Saison (Top 50)6 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rate Beer)
- Saison / Farmhouse Ale (Top 100)6 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Beer Advocate)
| Ale |
| ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Lager |
| ||||||||||||
| Diğer |
| ||||||||||||
.svg){kind=small}
