Robert Redford
Robert Redford | |
|---|---|
Redford, 1971 | |
| Doğum | Charles Robert Redford Jr. 18 Ağustos 1936 Santa Monica, Kaliforniya, ABD |
| Ölüm | 16 Eylül 2025 (89 yaşında) Provo, Utah, ABD[1] |
| Milliyet | Amerikalı |
| Meslek | Oyuncu |
| Etkin yıllar | 1959-2025 |
| Boy | 1,79 m (5 ft 10 in) |
| Evlilik | Lola Van Wagenen (e. 1958; b. 1985) Sibylle Szaggars (e. 2009) |
| Çocuk(lar) | Shauna (d. 1960) James (d. 1962- ö. 2020) Amy (d. 1970) |
| İmza | |
Charles Robert Redford Jr. (18 Ağustos 1936 - 16 Eylül 2025[2]), Akademi Ödülü sahibi Amerikalı oyuncu, direktör, yapımcı ve iş insanı. Sundance Film Festivali'nin kurucusu olan Redford, 1981 yılında yönetmenliğini yaptığı Ordinary People filmi ile En İyi Yönetmen Akademi Ödülü'ne layık görülmüştür. Redford daha önce de Belalılar filmindeki performansıyla 1974 yılında En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'n de aday olmuştur.
Yaşam öyküsü
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Santa Monica, Kaliforniya'da doğmuştur. Üvey kardeşi William babasının diğer evliliğindendir. 1954 yılında Van Nuys High School'u bitirmiş ve beyzbol bursu ile Colorado Üniversitesine başlamıştır. 18 yaşında annnesinin ölümü nedeni ile içine düştüğü bunalım döneminde yaşadığı alkol problemi nedeniyle bursunu kaybetmiştir. Redford üniversite bursunu kaybedince, Brooklyn'deki Pratt Enstitüsünde sahne tasarımı dalında çalışmaya başlamıştır.
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Redford'un en bilindik rolleri Butch Cassidy ve Sundance Kid, Başkanın Bütün Adamları, Belalılar, The Natural, Bulunduğumuz Yol, Benim Afrikam, Muhteşem Gatsby filmlerindedir. Redford yönetmen olarak de Ordinary People, Quiz Show, The Legend of Bagger Vance, The Horse Whisperer, The Milagro Beanfield War ve A River Runs Through It filmlerinde çalışmıştır. Ordinary People filminin yapımcılığını da üstlenmiştir.
1980 yılında, Redford'un yönettiği, Ordinary People, ona en iyi yönetmen Oscar'ını kazandırmış; 1994 yapımı Quiz Show, en iyi yönetmen adaylığını getirmiş, ancak Forrest Gump filmine karşı kaybetmiştir. Warren Beatty, Clint Eastwood, Mel Gibson, Richard Attenborough ve Kevin Costner ile beraber, Redford en iyi yönetmen dalında Oscar alan oyuncuların arasında yer almaktadır.
1950 lerin sonu ve 60'lı yıllarda Redford bazı televizyon programlarında rol almıştır. Bunlardan bazıları The Twilight Zone, Alfred Hitchcock Presents (üç farklı bölümde), Maverick, Naked City, Route 66 ve Dr. Kildaredir. The Voice of Charlie Pont (ABC, 1962) dizisindeki rolü ile Emmy Ödülü'nde en iyi yardımcı erkek oyuncu adaylığı almıştır. Takiben Broadway sahnelerinde bazı roller almıştır.
1967 senesinde Yönetmen Gene Saks'ın çektiği, Barefoot in the Park filminde Jane Fonda ile beraber rol almıştır.
Broadway'deki başarılı dönemi sonrası daha büyük roller gelmiştir. Biseksüel bir film yıldızını canlandırdığı Inside Daisy Clover (1965) ve This Property Is Condemned (1966) bunlardan ikisidir. Aynı yıllarda Jane Fonda ile yakaladıkları sinerji The Chase ve The Electric Horseman (1979) filmlerinde kendini göstermiştir.
1974 yılı Chase filminde yine Jane Fonda ve Marlon Brando ile birlikte oynmamıştır. Aynı yılda The Great Gatsby adlı dram filminde Mia Farrow ile başrolleri paylaşmış ve film 2 oscar ödülünü kazanmıştır.
Paul Newman ile oynadığı Butch Cassidy and the Sundance Kid (1969) filmi perdedeki imajının gelişmesinde önemli bir basamak olmuş ve Paul Newman ile iyi birer ekip olmuşlardır.
Yine Paul Newman ile bir başka rolü paylaştığı film ise 1973 senesindeki 7 Oscarlı The Sting filmi olmuştur. Bu filmde Reford dolandırıcı ve ikna etme kabiliyeti yüksek bir adamı canlandırır.
1990 senesinde Yönetmen Sydney Pollack'ın Havana filminde oynamış ve burada bir devrimciye âşık olan ve hep kazanan kumarbaz'ın, ne kadar iyi bir insan olduğu ve kendine onu sevdirme çabaları anlatılır.
Son filmi ise, Tom Cruise, Meryl Streep ile rollerini paylaştığı ve kendi yönettiği Lions for Lambs'dir.
Jeremiah Johnson adlı film sayesinde, Redford'un tipi, Berardi ve Milazzo'nun yarattığı ünlü İtalyan çizgi romanı Ken Parker'a esin kaynağı olmuştur.
2001 senesinde başarılı yönetmen Tony Scott'un Spy Game adlı filminde rol almıştır.
2002 yılında Akademi Onur Ödülü'ne layık görülmüştür.
Aralık 2005'te Amerikan kültürüne yaptığı katkılardan dolayı Kennedy Center Ödülünü aldı.
2008 yılında sanatın en zengin ödüllerinden biri olan "dünyanın güzelliğine ve insanlığın yaşamdan zevk almasına ve anlayışına olağanüstü katkıda bulunan bir erkek ya da kadına" verilen Dorothy ve Lillian Gish Ödülü'ne layık görüldü.
Redford, 25 Mayıs 2008'de Brown Üniversitesi tarafından Fahri Güzel Sanatlar Doktoru olarak onurlandırıldı. 14 Ekim 2010'da Légion d'honneur'un şövalyesi olarak atandı. 2010 yılında New Mexico Valisinin Sanatta Mükemmellik Ödülü'nü aldı. 22 Kasım 2016'da, Başkan Barack Obama Redford'u Cumhurbaşkanlığı Özgürlük Madalyası ile onurlandırdı.
2017'de 74. Venedik Film Festivali'nde Yaşam Boyu Başarı Altın Aslan ödülünü aldı.
Redford, Eylül 2018'de yayınlanan ve Altın Küre adaylığı aldığı drama filmi The Old Man & the Gun'da banka soyguncusu Forrest Tucker'ı canlandırdı. Ağustos 2018'de Redford, filmin tamamlanmasından sonra oyunculuktan emekli olduğunu açıkladı.
2018 Ağustos'unda oyunculuğu bıraktığını açıklayan[3] Robert Redford, kısa bir süre sonra O açıklama bir hataydı diyerek emekli olmayacağını duyurdu.[4]
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]16 Eylül 2025 tarihinde, ABD'nin Utah eyaletinde bulunan Sundance'teki evinde, sevdikleriyle birlikte uykusunda hayata veda etti.[5][6] Ancak ölüm sebebi açıklanmadı.[5] Geride iki çocuğu, yedi torunu ve iki torununun çocuğu kaldı.[7][8]
Variety dergisi, ölüm ilanında onun "Sundance Film Festivali'nin kurucusu olarak bağımsız filmlerin vaftiz babası olduğunu", "en parlak döneminde bir film yıldızı olarak çok az kişinin ona yaklaşabildiğini" ve "70'lerdeki parlak döneminde çok az aktörün Redford'un yıldız gücüne sahip olduğunu" yazdı.[9]
Andrew Pulver, The Guardian için yazdığı makalede Redford'ı "Amerikan sinemasının devi" ve "1970'lerin belirleyici film yıldızlarından biri, Hollywood yeni dalgası ile ana akım film endüstrisi arasında kolaylıkla geçiş yapan biri" olarak tanımladı.[10]
Filmografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yönetmen: Ordinary People (1980) • The Milagro Beanfield War (1988) • A River Runs Through It (1992) • Quiz Show (1994)}
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ https://www.gercekgundem.com/magazin/hollywoodun-yasayan-efsanesi-robert-redford-hayatini-kaybetti-555571
- ^ Holaday, Carsen (16 Eylül 2025). "Robert Redford dies at home at 89". The Sun (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Eylül 2025.
- ^ Beyazperde. "Usta Oyuncu Robert Redford Emekliye Ayrılıyor!". Beyazperde. 10 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.
- ^ "Robert Redford emeklilikten vazgeçti". NTV. 24 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.
- ^ a b "Robert Redford dies; 'All the President's Men,' 'Butch Cassidy' star turned activist, director was 89". WBRZ (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Eylül 2025.
- ^ Chagollan, Steve (16 Eylül 2025). "Robert Redford, 'Butch Cassidy' and 'All the President's Men' Icon, Dies at 89". Variety (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Eylül 2025.
- ^ "'One of the lions has passed': Hollywood remembers Robert Redford as he dies aged 89". BBC News (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Eylül 2025.
- ^ "Robert Redford, Screen Idol Turned Director and Activist, Dies at 89" (İngilizce). 16 Eylül 2025. Erişim tarihi: 16 Eylül 2025.
- ^ Chagollan, Steve (16 Eylül 2025). "Robert Redford, 'Butch Cassidy' and 'All the President's Men' Icon, Dies at 89". Variety (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Eylül 2025.
- ^ Pulver, Andrew (16 Eylül 2025). "Robert Redford, giant of American cinema, dies aged 89". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 16 Eylül 2025.
- ^ von Tunzelmann, Alex (10 Ekim 2014). "All the President's Men: Hoffman and Redford fight the powers that be". The Guardian. Guardian News and Media Limited. 21 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Robert Redford
- TV.com / Robert Redford30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- 1936 doğumlular
- 2025'te ölenler
- Amerikalı erkek sinema oyuncuları
- Amerikalı tiyatro oyuncuları
- İngiliz asıllı Amerikalılar
- İskoç asıllı Amerikalılar
- İrlanda asıllı Amerikalılar
- En İyi Yönetmen Akademi Ödülü sahipleri
- En İyi Yönetmen Altın Küre Ödülü sahipleri
- En İyi Yönetmen National Board of Review Ödülü sahipleri
- Cecil B. DeMille Onur Ödülü sahipleri
- En İyi Erkek Oyuncu BAFTA Ödülü sahipleri
- BAFTA Ödülü kazananlar
- 21. yüzyılda Amerikalı erkek oyuncular
- Amerikalı film yapımcıları
- Yılın Yeni Erkek Yıldızı Altın Küre Ödülü sahipleri
- Kaliforniya doğumlu film yönetmenleri
- Ekran Oyuncuları Derneği Yaşam Başarı Ödülü sahipleri
- Directors Guild of America Ödülü sahipleri
- New York Film Eleştirmenleri Birliği En İyi Erkek Oyuncu Ödülü sahipleri
- David di Donatello En İyi Yabancı Erkek Oyuncu Ödülü sahipleri
- Yaşam Boyu Başarı Altın Aslan Ödülü sahipleri
- César Onur Ödülü sahipleri
- En İyi Sinema Filmi Altın Küre Ödülü - Drama (Yapımcı) sahipleri
- Altın Küre ödüllü yapımcılar
- 20th Century Studios sözleşmeli oyuncular
- Kennedy Center Onur Ödülü sahipleri
- Başkanlık Özgürlük Madalyası sahipleri
- Warner Bros. sözleşmeli oyuncular
- Utah'ta ölenler
- Amerikalı erkek dizi oyuncuları
- 20. yüzyılda Amerikalı erkek oyuncular
- David di Donatello Ödülü sahipleri