Radikal demokrasi
| Makale serilerinden |
| Demokrasi |
|---|
Radikal demokrasi Ernesto Laclau ve Chantal Mouffe tarafından 1985'te yazılmış kitapları Hegemonya ve Sosyalist Strateji: Radikal Demokratik Politikalara Doğru'da ortaya atılmıştır. İddiaları, toplumsal ve siyasi değişim amaçlayan toplumsal hareketlerin neoliberal ve neomuhafazakar demokrasi mefkureleriyle mücadele edecek bir stratejiye ihtiyaç duyduklarıdır.[1] Bu strateji eşitlik ve özgürlük temelinde farklılığı içerecek şekilde demokrasinin liberal tanımını genişletmektir.[1]
"Radikal demokrasi" "demokrasinin kökü" demektir. Laclau ve Mouffe, liberal demokrasi ve müzakereci demokrasinin, oydaşım (konsensüs) yaratma çabalarında farklı düşünceleri, ırkları, sınıfları, cinsiyetleri ve dünya görüşlerini bastırdıklarını savunur.[1] Dünyada, ülkelerde ve toplumsal bir harekette oydaşıma direnen pek çok (çoğul) düşünce vardır. Radikal demokrasi yalnızca farkların, muhalefetin ve karşıtlığın kabulünü değil ona dayanmayı esas alır.[1] Laclau ve Mouffe toplumda baskıcı güç ilişkileri olduğu varsayımına dayanarak bu iddiada bulunur ve onlar için bu baskıcı ilişkiler görünür hale getirilmeli, tekrar müzakere edilmeli ve değiştirilmelidir.[1] Demokrasiyi farklılık ve muhalefet etrafında inşa ederek toplumlarda var olan baskıcı güç ilişkileri ön plana çıkarılabilir ve böylece onlara meydan okunabilir.[2]
Farklı durumlarda, radikal demokrasi İtalyan radikalizminin post-Marksist bakış açılarını - özellikle Paolo Virno - tanımlamak için de kullanılır.
Yeniden yorumlamaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Laclau ve Mouffe radikal demokrasiyi savundukları için pek çok diğer kuramcı ve pratikçi terimi uyarladı ve değiştirdi. Örneğin, Bell hooks ve Henry Giroux radikal demokrat bir eğitim için kitaplar yazdı. Paulo Freire'nin çalışması Laclau ve Mouffe'tan yıllar önce ortaya çıkmış olsa da aynı çerçeveden okunabilir.[3][4][5] Paul Chatterton ve Richard JF Day gibi kuramcılar Latin Amerika'daki bazı özerk hareketlerdeki radikal demokrasinin önemine dair yazılar kaleme almıştır (öne çıkanlar Meksika'da EZLN - Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu, Brezilya'da MST - Topraksız İşçiler Hareketi ve Arjantin'de Piquetero - İşsiz Çalışanlar Hareketi).[6][7]
İtirazlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Radikal demokrasinin farklılığa odaklanması ve baskıcı güç ilişkilerine meydan okuması nedeniyle post-kolonyal kuram ve dekolonizasyona destekçi bir görüş olarak görülmüştür. Ancak radikal demokrasi kavramı bazı çevrelerce Batılı demokrasi kavramına dayanması nedeniyle özünde kolonyal olarak düşünülür.[8] Ayrıca radikal demokrasi çoğu yerli iktidar uygulamasının temelini oluşturan oydaşmaya sürecine karşı çıkar.[8]
Radikal demokrasiyle ilişkili çağdaş kitle hareketleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- EZLN - Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu, Meksika.
- MST - Topraksız İşçiler Hareketi, Brezilya'da.
- Piqueterolar - İşsiz Çalışanlar Hareketi, Arjantin'de.
- PKK - Kürdistan İşçi Partisi, Türkiye[9]
- Abahlali baseMjondolo - Güney Afrika'daki gecekondu yerleşimcileri hareketi.
- Sosyalist Parti ABD[10]
- JungdemokratInnen/Junge Linke; (çevirisi "Genç Demokratlar/Genç Sol, JD/JL") Almanya'da bir sol siyasi gençlik örgütü olup Hür Demokratik Parti adlı liberal bir partinin önceki gençlik kollarıdır.
- Halkların Demokratik Partisi[11] - Türkiye'de faaliyet yürüten siyasi parti.
- DEM Parti - Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi - Türkiye'de faaliyet yürüten siyasi parti.
Kuramcılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Raya Dunayevskaya
- Frantz Fanon
- Ernesto Laclau
- Rosa Luxemburg
- Chantal Mouffe
- Roberto Mangabeira Unger
- Cornel West
- Sheldon S. Wolin
- Romand Coles
- William E. Connolly
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Laclau, E and Mouffe, C. (1985). Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic Politics, Verso: London.
- ^ Mouffe, C. (1996). Democracy, Power, and the ‘Political’. In Benhabib, S. (ed.) Democracy and Difference (pp. 245-255). Princeton: University Press.
- ^ Freire, P. (2004). Pedagogy of Hope: Reliving Pedagogy of the Oppressed. New York: Continuum.
- ^ hooks, b. (1996). Representation and Democracy: An Interview. In Trend, D. (ed.) Radical Democracy: Identity, Citizenship, and the State (pp. 228-236). New York: Routledge.
- ^ Giroux, H. (1996). Pedagogy and Radical Democracy in the Age of “Political Correctness”. In Trend, D. (ed.) Radical Democracy: Identity, Citizenship, and the State (pp. 179-194). New York: Routledge.
- ^ Chatterton, P. Making Autonomous Geographies: Argentina’s Popular Uprising and the ‘Movimiento de Traebajadores Desocupados (Unemployed Workers Movement), Geoforum, (2005), Volume 36, Issue 5, pp. 545-61.
- ^ Day, R. (2005). Gramsci is Dead: Anarchist Currents in the Newest Social Movements. Between the lines: Toronto.
- ^ a b Dhaliwal, A. (1996). Can the Subaltern Vote? Radical Democracy, Discourses of Representation and Rights, and Questions of Race. In Trend, D. (ed.) Radical Democracy: Identity, Citizenship, and the State (pp. 42-61). New York: Routledge.
- ^ Jongerden, Joost (5-6 Aralık 2012). "Rethinking Politics and Democracy in the Middle East" (PDF). Brüksel: Presentation at the 9th International Conference on the EU, Turkey and the Kurds, Organized by the Turkey-EU Civic Commission. 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2017.
- ^ Socialism as Radical Democracy 15 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. -- Statement of Principles of the Socialist Party USA (accessed 14 May 2008).
- ^ Bursalı, Orhan (26 Nisan 2015). "HDP'nin 'Radikal Demokrasi'si Üzerine". Radikal. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2017.