Partizanlık

Başlığın diğer anlamları için Partizan sayfasına bakınız.

Partizanlık siyasi literatürde kullanılan bir terimdir. Partizan olarak adlandırılan silahlı birliklerden farklı bir kullanımı vardır. Siyasi olarak bir siyasi partiye bağlı, onun işaret ettiği yoldan sapmayan anlamındadır.

Kökeni ve sol siyasette kullanımı

Partizanlık kelimesinin yaygınlaşmasının kökenlerinde Bolşevik lider Lenin'in legal Marksist Pyotr Struve ile giriştiği polemik yer alır. Burada partiinost (Rusça: партийность) terimini kullanan Lenin, siyasal ekonomik analizlerde önerdiği bakış açısını tanımlamıştır. Buna göre Struve'nin önerdiği yöntemin aksine uzlaşmaz sınıf çelişkisinin yaşandığı kapitalist toplumda sınıf çıkarlarından bağımsız bir tarafsız bakış olanaksızdır. Bu anlamda Marksist-Leninist açıdan yani proleter devriminin çıkarları adına yapılan analizlerde bu yanlı bakış egemen olmalıdır. Terim Lenin'den önce başka şekillerde de olsa Thrasymakhos, Ksenofanes ve Karl Marx tarafından kullanılsa da Lenin terime yeni bir anlam katmıştır.

Diğer kullanımı

Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında non-partisan terimi partizanlık kelimesinin karşıtı olarak siyasette kullanılagelmiştir. Bir siyasi partiye üye olmayan veya tarafsız anlamında kullanılan terim 1952 yılına kadar herhangi bir siyasi partiye üye olmayıp sonrasında Cumhuriyetçi olduğunu açıklayan ve ABD Başkanı seçilen Dwight D. Eisenhower için sıklıkla kullanılmıştır.

Ayrıca bakınız

• Tarafsızlık