Orta Frank Krallığı
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Orta Frank Krallığı Francia media (Latince) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 843-855 | |||||||||||||
 | |||||||||||||
| Başkent | Aachen | ||||||||||||
| Resmî dil(ler) | Ortaçağ Latincesi | ||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | |||||||||||||
| Resmî din |
| ||||||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||||||
| Kral | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Tarihî dönem | Orta Çağ | ||||||||||||
| |||||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||||
• Toplam | 350.000 km2 | ||||||||||||
| |||||||||||||
Orta Frank Krallığı, Orta Francia ya da Lotharii Regnum 10 Ağustos 843'te Verdun Antlaşması'nda Frank Krallığı'nın Dindar Ludwig'in üç oğlu arasında paylaşılmasından sonra I. Lothar'ın Krallığını sürdürdüğü bölge. I. Lothar, kardeşi Alman Ludwig ve Dazlak Karl ile giriştiği iktidar savaşını kaybedince Krallığın orta kısmında bulunan Alçak Ülkeler, Lorraine, Alsace, Burgonya, Provence ve Kuzey İtalya ile yetinmek durumunda kaldı. Krallığa bu yüzden Orta Frank Krallığı adı verildi. Bu bölge Lotharii Regnum adıyla biliniyordu ve 10. Yüzyıl başlarında Lotharinya ya da Loren olarak anılır oldu.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Orta Frank Krallığı, kuzeyde Frizya'dan, kuzey İtalya'ya kadar uzanıyordu. Bu Frank krallığı, Provence üzerinden Ligurya Denizi'ne ve Aslan Körfezi'ne, Veneto üzerinden ise Adriyatik Denizi'ne erişime sahipti. Orta Frank Krallığı'nın toprakları yaklaşık 350.000–300.000 km²'lik bir alanı kapsamaktaydı.
Stratejik Konumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Orta Frank Krallığı, coğrafi konumu nedeniyle Batı ve Doğu Frank Krallıkları'na kıyasla dezavantajlıydı. Krallık, neredeyse tamamen bu iki güçlü komşusuyla çevriliydi. Geri kalan sınırları izole ve savunmasızdı. Yalnızca Papalık Devletleri, Benevento ve Venedik gibi yeni oluşmuş devletlerle sınırlı temas kurabiliyordu. Ancak bu devletlerin ticaret ve gelişim kültürü henüz gelişmediğinden, Orta Frank Krallığı'nın Bizans İmparatorluğu veya Birinci Bulgar İmparatorluğu gibi daha güçlü ticaret ortaklarıyla ilişkiler kurma imkanı yoktu.
Bu coğrafi ve stratejik yalıtılmışlık, krallığın dış ticaretini ve ekonomik büyümesini sınırladı. Dahası, Batı Frank ya da Doğu Frank Krallıkları gibi komşu devletlerden gelecek bir saldırıya karşı uzun sınırlarını koruması oldukça zordu. Bu stratejik zayıflık, krallığın sürekli olarak saldırılara açık hale gelmesine ve uzun vadede egemenliğini koruyamamasına yol açtı. Meerssen Antlaşması'nda, sahip olduğu savunmasız konum, krallığın topraklarının bölünmesine ve en sonunda ise varlığını kaybetmesine neden oldu.
855 Senesindeki Bölünme
[değiştir | kaynağı değiştir]855 yılında, ölüm döşeğinde, Prüm Manastırı'nda olan 1. Lothar, Prüm Antlaşması ile Orta Frank Krallığı'nı üç oğluna paylaştırdı. Kuzey İtalya'daki topraklar, Roma ve Spoleto'ya kadar uzanan bölge, en büyük oğlu II. Ludwig'e bırakıldı. II. Ludwig, 850'de ortak İmparator olarak taç giymişti ve 855'te ise tek İmparator oldu. Bu topraklar daha sonra İtalya Krallığı haline geldi. Alp Dağları'nın kuzeyindeki topraklar, batı Ren bölgesi, günümüz Fransa ve Almanya sınırları üzerindeki bölgeler ve batı İsviçre, II. Lothar'a geçti ve bu bölgeye Lotharinya denildi. Karl ise Burgonya Krallığı (Üst ve Alt Burgonya) ve Provence'ı aldı.
Sonraki Bölünmeler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Karl, 863 yılında erken yaşta ve oğul bırakmadan öldü. Frank geleneklerine göre, kardeşleri II. Ludwig ve II. Lothar, krallığını böldü. II. Lothar, batıdaki Alt Burgonya topraklarını (Lyon, Vienne, Vivarais ve Uzès piskoposlukları) aldı. Bu topraklar, batıdaki Üst Burgonya ile sınır komşusuydu ve Lotharinya'ya dahil edildi. II. Ludwig ise Provence Krallığı'nı aldı.
II. Lothar 869 yılında öldü. Gayri meşru oğlu Hugh, annesi Waldrada tarafından meşru sayılmadığı için, yasal varisi kardeşi II. Ludwig oldu. Eğer II. Ludwig, Lotharinya'yı miras almış olsaydı, Orta Frank Krallığı yeniden birleşmiş olacaktı. Ancak, II. Ludwig o dönemde Bari Emirliği'ne karşı seferde olduğu için, Lotharinya 870 yılında Meerssen Antlaşması ile amcaları Şişman Karl ve II. Louis arasında paylaşıldı. II. Louis, Jura Dağları'nın kuzeyindeki Üst Burgonya'yı aldı, geri kalan topraklar ise Şişman Karl'a geçti.
875 yılında, I. Lothair'in son çocuğu II. Ludwig de oğul bırakmadan öldü ve İtalya'daki halef olarak kuzeni Karloman'ı atadı. Karloman, II. Louis'nin büyük oğlu idi. Ancak, Papa VIII. John, Sicilya Emirliği'nden gelen tehditlerle karşı karşıyaydı. Bu tehditlere karşı etkili bir şekilde mücadele edebilmek için, İtalya'daki durumunu sağlamlaştırması gerekiyordu. Şişman Karl, Papa'ya bu konuda yardım edebilecek güçlü bir müttefik olarak göründü. Bu nedenle Papa, Şişman Karl'ı desteklemeye karar verdi. Sonuç olarak, Papa'nın desteğiyle Şişman Karl, II. Ludwig'in İtalya'daki topraklarını ele geçirmeyi başardı. Karloman 876'da Bavyera Kralı olarak taç giydi ve 877'de İtalya'ya girerek İtalya Krallığı'nı talep etti. Ancak 880'de öldüğünde ve meşru bir vâris bırakmadığında, krallığı küçük kardeşi Şişman Karl'a geçti. Karl, 881'de Papa VIII. John tarafından İmparator olarak taç giydirildi ve böylece 884'te Karolenj İmparatorluğu'nu yeniden birleştirdi. Ancak bu birleşme, Karl'ın 887'deki devrilmesiyle sona erdi.
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- John M. Riddle: A History of the Middle Ages: 300–1500. Rowman & Littlefield Publishers, 2008. 978-0742554092.
- Timothy Reuter (ed.): The New Cambridge Medieval History, Volume 3: c. 900–c. 1024. Cambridge: Cambridge University Press, 2005. 978-0521364478.
- Engreen, Fred E. (1945). "Pope John the Eighth and the Arabs". Speculum. 20 (3): 318-330. doi:10.2307/2854614. JSTOR 2854614.