Noricum

Noricum bugünkü Avusturya ve Slovenya toprakları üzerinde kurulmuş bir Kelt krallığı (on iki kabileden oluşan bir federasyon) idi. Geçmişte Roma İmparatorluğu'nun bir eyaletiydi. Kuzeyde Tuna nehri, batıda Rhaetia, doğuda Pannonia ve güneyde de İtalya ve Dalmaçya ile çevriliydi. Kabaca bugünkü Steiermark, Karintiya ve Viyana'nın batısında kalan Avusturya, Bavyera ve Salzburg'un bir bölümüne tekabül eder.

Başlangıçta nüfusun Panonyalılardan (İlliryalılarla akrabalığı olan bir halk) oluştuğu anlaşılmaktadır. Galyalıların göçlerinin ardından çeşitli Kelt kabilelerine tâbi olmuşlardı. Bu kabilelerin içinde önde gelen Tauriski'ydi. Başkentleri Noreia'dan ötürü Romalılar tarafından Norici olarak adlandırılmışlardı.

Ülke dağlık ve toprak da güneydoğu kısımları dışında çoraktır. Ancak demir bakımından zengindir. Bu yüzden Panonya, Moesia ve kuzey İtalya'da silah yapımına malzeme sağlamıştır. Meşhur Noric çeliği Roma silahlarının yapımında bolca kullanılmıştır.

Halkı cesur ve savaşçıydı. Tarımdan ziyade hayvancılıkla ilgilenirlerdi. Öte yandan Romalıların bataklıkları kurutarak ve ağaçları keserek toprağın verimliliğini artırmış olmaları muhtemeldir. ltın ve tuz da bol miktarda bulunuyordu.

Noricum kuzeylilerin veya Keltlerin güneydeki ileri karakolu ve İtalya'ya saldırılarını düzenledikleri noktaydı. Yukarı Avusturya'da Noreia'ya 40 kilometre uzaklıktaki Hallstatt mezarlığındaki arkeolojik araştırmalar yazılı tarihten asırlar önce burada güçlü bir medeniyetin olduğunu göstermektedir. Mezarlıkta Bronz Çağı'ndan Demir Çağı'na uzanan dönemden kalma silahlar ve süs eşyaları bulunmaktadır.

Kullanılan lisan Kıta Avrupası Kelt diliydi.

Roma yönetimi

Noricum Roma İmparatorluğu'na MÖ 16 yılında katılmıştı. Uzun bir süre Noricanlılar kendi prensleri tarafından bağımsızca yönetilmişler ve Romalılarla ticaret yapmışlardı. MÖ 48'de iç savaş sırasında Pompey'e karşı Jül Sezar'ın tarafını tutmuşlardı. MÖ 16'da Panonyalılarla birlikte Istria'yı işgale girişmişler ancak İllirya valisi Publius Silius tarafından yenilgiye uğratılmışlardı. Bunun sonrasında Noricum eyalet olarak kabul edilmeye başlandı (her ne kadar bir eyalet gibi örgütlenmediyse de). Regnum Noricum adıyla ve bir imparatorluk vekilinin kontrolünde krallık olarak varlığını sürdürdü. Antoninus Pius döneminde II. Lejyon Pia Noricum'a konuşlandırıldı ve lejyonun komutanı da eyaletin valisi oldu. 40 yılı civarında Noricum Krallığı Caligula tarafından tamamen Roma İmparatorluğu'na dahil edildi.

Diokletian döneminde Noricum Noricum ripense ("Nehir tarafındaki Noricum" Tuna'nın güneyindeki kuzey bölümü) ve Noricum mediterraneum ("Deniz tarafı Noricum" güneydeki daha dağlık bölge) olmak üzere ikiye ayrıldı. Aralarındaki sınır doğu Alplerinin ortasından geçiyordu. Her biri İtalya'daki İllirya bölgesine bağlı bir vali tarafından yönetiliyordu.

Kaynakça