Murtazâ Paşa
Murtazâ Paşa, 17. yüzyıl'ın ikinci yarısında görev yapmış bir Osmanlı paşasıdır.[1]
İlk dönemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Diyarbakır valisi[1] iken, Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa'nın Erdel seferine katılması için yaptığı çağrıya katılmayıp ayaklanan Abaza Hasan Paşa'nın isyanını bastırmak için görevlendirildi. Ancak Murtazâ Paşa Aralık 1658'de Ilgın'da yenildi. Daha sonra kışın bastırınca ordusunu dağıtmasından yararlanarak Tutsak Ali Paşa ile birlikte Abaza Hasan Paşa'yı Halep'e çağıran Murtazâ Paşa, burada onu yakalayarak idam ettirdi.(1659)
Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları
[değiştir | kaynağı değiştir]Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları sırasında Osmanlı ordusuna liderlik eden birkaç kumandandan birisidir. Savaş sırasında Kefe Beylerbeyi yapılan Murtazâ Paşa, 1695'te Rus Ordusu'nun I. Azak Kuşatması'na direnmiş ve başarılı olmuştur. İlk Rus Çarı I. Petro'nun komutasındaki 31.000 kişilik birlik tarafından 7 Haziran 1695'te Azak Kalesi kuşatıldı. Murtazâ Paşa, yanındaki Kırım Prensi I. Kaplan Giray ile birlikte 7.000 askerle, kuşatmanın kalktığı 1 Ekim'e kadar kendilerinden çok daha üstün olan Ruslara karşı dayanmayı başardılar.
Ertesi yıl Aleksei Shein'in komutasındaki 75.000 kişilik birlikler 23-26 Nisan tarihlerinde hem karadan hem de Voronezh ve Don nehirleri üzerinden Azak Kalesi'ne doğru ilerledi. Çar I. Petro kadırga filosundaydı ve filosuyla 3 Mayıs'ta Azak'a doğru hareket etti. Azak Kalesi karadan ve denizden bombalanmaya başlandı. 14 Haziran'da 4.000 asker ve 23 gemiden oluşan Osmanlı filosunun destek için gelmesi, muharebede iki geminin kaybedilmesi ve filonun savaştan geri çekilmesiyle sonuçlandı. İlk kuşatmada yıpranan kaledeki alamayan Türk garnizonu başka destek alamayınca 17 Temmuz günü Ukrayna ve Don Kazakları'nın dış suru tamamen ele geçirmesine engel olamadı. 19 Temmuz'da kale garnizonu teslim oldu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Silahdar Murtaza Paşa". 11 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2025.