Modern fizik - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Modern Fizik ve Klasik Fizik
  • 2 Modern fiziğin ana konuları
  • 3 Ayrıca bakınız
  • 4 Kaynakça

Modern fizik

  • العربية
  • مصرى
  • অসমীয়া
  • Български
  • বাংলা
  • Bosanski
  • Català
  • کوردی
  • Deutsch
  • English
  • Español
  • فارسی
  • Galego
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Ido
  • İtaliano
  • 日本語
  • 한국어
  • Македонски
  • മലയാളം
  • မြန်မာဘာသာ
  • مازِرونی
  • Nederlands
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Naijá
  • Português
  • ရခိုင်
  • سنڌي
  • Taclḥit
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • தமிழ்
  • Vèneto
  • Tiếng Việt
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Modern fizik
i ℏ ∂ ∂ t Ψ ( r , t ) = H ^ Ψ ( r , t ) {\displaystyle {i\hbar {\frac {\partial }{\partial t}}\Psi (\mathbf {r} ,\,t)={\hat {H}}\Psi (\mathbf {r} ,\,t)}} {\displaystyle {i\hbar {\frac {\partial }{\partial t}}\Psi (\mathbf {r} ,\,t)={\hat {H}}\Psi (\mathbf {r} ,\,t)}}
Schrödinger denklemi
Modern fiziğin tarihçesi
Kurucular
Max Planck  · Albert Einstein
Alt konular
Kuantum mekaniği
kuantum kromodinamiği
Kuantum elektrodinamiği
Kuantum istatistiksel mekaniği
Katı hâl fiziği
Nükleer fizik
Parçacık fiziği · Atom fiziği
Genel görelilik · Özel görelilik
Bilim insanları
Röntgen · Becquerel · Lorentz · Planck · Curie · Wien · Skłodowska-Curie · Sommerfeld · Rutherford · Soddy · Onnes · Einstein · Ehrenfest · Born · Davisson · Bohr · Schrödinger · de Broglie · Laue · Bose · Pauli · Walton · Fermi · Heisenberg · Moseley · Zeeman  · Jordan · Dirac · Wigner · Hawking · Thomson · Poincaré · Wheeler · Penrose · Millikan · von Neumann · Bohm · Hahn · Feynman · Lee · Salam · 't Hooft · Gell-Mann · Thomson  · Raman · İnönü ·
  • g
  • t
  • d

Modern fizik, klasik fizik ile tanımlanamayan olayları açıklamak üzere ortaya atılmış teorilerin tümüdür. Einstein'ın özel görelilik kuramından, Max Planck'ın kara cisim ışıması kuramına; Schrödinger'in kedisinden, kuark ve bozonlara kadar her şey modern fizik adı altında buluşur.

Modern fizik, günlük yaşamımızda haşır neşir olduğumuz cisimlerin gözle görülemeyecek kadar küçük parçalarıyla (atomik boyutlarla/ 10−9 m civarı) ya da günlük hızların binlerce kat fazlasıyla (ışık hızına yakın hızlarla/ 108 m/s civarı) uğraşır.

Modern Fizik ve Klasik Fizik

[değiştir | kaynağı değiştir]
Alman fizikçi Max Planck, Kuantum fiziğinin kurucusu

“Modern fizik” terimi, ortalama 1890'lardan beri ortaya atılan kuramları çatısı altında toplayan “güncel” fizik gibi algılansa da klasik fiziğin geçmişte bırakılması düşünülemez. Modern fizik, klasik fiziğin eksikliklerini gidermeye çalışan ancak ve ancak onunla bütün halinde ilerleyen aşamadır. İleride, modern fiziğin de ötesinde sayılacak yeni bir bilimsel sıçrama ile modern ve klasik fiziğin gideremediği eksiklikler giderilerek yeni bir aşama kaydedilebilir. Öyleyse modern fizik ile ne gibi yenilikler getirilmiş, hangi eksiklikler giderilmiştir?

Klasik fizik veya Newton fiziği, yerçekimi kuvveti ile gezegenlerin Güneş çevresinde dönüşünün nedenini yahut elmanın yere düşüşünü izah edebildi. Ne var ki Newton, Hidrojen atomunun keşfine yetişebilseydi bile ortaya koyduğu "yerçekimi kuvveti" kuramı ile hidrojen atomundaki elektronun enerjisinin neden belli seviyelerde olması gerektiğini açıklayamayacaktı. Çünkü, Newton'a göre maddenin hızı, yüksekliği ve kütlesi değiştirildiğinde madde, istenilen enerjiye sahip olabiliyordu. Halbuki hidrojen çekirdeğinin çevresinde dönen elektron uyarılmadığında enerjisi -13.6 eV, uyarıldığında -3.40 eV ve bir kez daha uyarıldığında -1.51 eV oluyordu.

Görelilik (relativite), açısından bakıldığında ise Galilei'nin görelilik ilkesi dikkate alındığında, nesneler biribirlerine kafa kafaya yaklaştıklarında hızları toplanmalıydı ki birinin diğerini hangi hızda gözlemlediği hesaplanabilsin. Tabii ki bu klasik görelilik kuramı günlük hızlarla hareket eden nesneler için geçerliliğini sürdürüyor. Ancak, ışık hızına yakın iki cismin aynı doğru üzerindeki vektörel hızlarını topladığınızda (vektörel düşündüğümüzde aslında çıkarıyoruz) ışık hızını çok çok aşacaktır ki bu Einstein'ın özel görelilik kuramının tamamen reddettiği bir şeydir.

Modern fiziğin ana konuları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Alman fizikçi Albert Einstein, Genel görelilik ve Özel göreliliğin kurucusu
  • Atom teorisi ve atom modelinin evrimi
  • Dalga-parçacık ikiliği
  • Fotoelektrik etki
  • Franck-Hertz deneyi
  • Geiger–Marsden deneyi (Rutherford deneyi)
  • Kara cisim ışıması
  • Kuantum termodinamiği
  • Merkür'ün enberi yalpalaması
  • Michelson–Morley deneyi
  • Michelson–Morley deneyi
  • Stern-Gerlach deneyi
  • Yerçekimsel mercek (Gravitasyonel lens)

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Fizik tarihi
  • Klasik fizik
  • Kuantum mekaniği
  • Görelilik kuramı
  • Kuantum alan kuramı

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • A. Beiser (2003). Concepts of Modern Physics. 6th. McGraw-Hill. ISBN 0-07-123460-8. 
  • g
  • t
  • d
Fiziğin alt dalları
Bölümler
  • Temel
  • Uygulamalı
    • Mühendislik
Yaklaşımlar
  • Deneysel
  • Teorik
    • Hesaplamalı
Klasik
  • Klasik mekanik
    • Newton
    • Analitik
    • Gök
    • Sürekli ortamlar
    • Statik
    • Dinamik
  • Akustik
  • Klasik elektromanyetizma
  • Klasik optik
    • Geometrik
    • Fiziksel
  • Termodinamik
  • İstatistiksel mekanik
Modern
  • Görelilik mekaniği
    • Özel
    • Genel
  • Nükleer fizik
  • Kuantum mekaniği
    • Kuantum optiği
  • Parçacık fiziği
  • Atomik, moleküler ve optik fizik
    • Atomik
    • Moleküler
    • Optik
  • Yoğun madde fiziği
Disiplinlerarası
  • Astrofizik
  • Atmosfer fiziği
  • Biyofizik
  • Kimyasal fizik
    • Polimer fiziği
  • Jeofizik
  • Malzeme bilimi
  • Matematiksel fizik
  • Medikal fizik
  • Kuantum bilgi bilimi
  • g
  • t
  • d
Fizik tarihi (zaman çizelgesi)
Klasik fizik
  • Astronomi
    • zaman çizelgesi
  • Elektromanyetizma
    • zaman çizelgesi
    • Elektrik mühendisliği
    • Alan teorisi
    • Maxwell denklemleri
  • Akışkanlar mekaniği
    • zaman çizelgesi
    • Aerodinamik
  • Kütleçekim teorisi
    • zaman çizelgesi
  • Malzeme bilimi
    • zaman çizelgesi
    • Metamalzemeler
  • Mekanik
    • zaman çizelgesi
    • Varyasyonel ilkeler
  • Optik
    • Spektroskopi
  • Termodinamik
    • zaman çizelgesi
    • Enerji
    • Entropi
    • Sürekli hareket
Modern fizik
  • Hesaplamalı fizik
    • zaman çizelgesi
  • Yoğun madde
    • zaman çizelgesi
    • Süperiletkenlik
  • Kozmoloji
    • zaman çizelgesi
    • Büyük Patlama teorisi
  • Genel görelilik
    • testler
  • Jeofizik
  • Nükleer fizik
    • Fisyon
    • Füzyon
    • Güç
    • Silahlar
      • zaman çizelgesi
  • Kuantum mekaniği
    • zaman çizelgesi
    • Atomlar
    • Moleküller
    • Kuantum alan teorisi
  • Atomaltı fizik
    • zaman çizelgesi
  • Özel görelilik
    • zaman çizelgesi
    • Lorentz dönüşümleri
    • testler
Son gelişmeler
  • Kuantum bilgi
    • zaman çizelgesi
  • Döngü kuantum kütleçekimi
  • Nanoteknoloji
  • Sicim kuramı
Belirli keşifler üzerine
  • Kozmik mikrodalga arka plan
  • Grafen
  • Kütleçekimsel dalgalar
  • Atom altı parçacıklar
    • zaman çizelgesi
    • Higgs bozonu
    • Nötron
  • Işık hızı
Dönemlere göre
  • Kopernik Devrimi
  • Fiziğin altın çağı
  • Kozmolojinin altın çağı
  • Ortaçağ İslam dünyası
    • Astronomi
  • Gürültülü orta ölçekli kuantum dönemi
Gruplara göre
  • Harvard Bilgisayarları
  • Oxford Hesap Makineleri
  • Via Panisperna boys
  • Fizikte kadınlar
Bilimsel anlaşmazlıklar
  • Bohr-Einstein
  • Chandrasekhar-Eddington
  • Galileo olayı
  • Leibniz-Newton
  • Joule-von Mayer
  • Shapley-Curtis
  • Görelilik önceliği
    • Özel görelilik
    • Genel görelilik
  • Transfermium Savaşları
  • Kategori Kategori
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4711780-1
  • NKC: ph122938
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Modern_fizik&oldid=34589865" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Fiziğin genel alanları
  • Fizik tarihi
Gizli kategoriler:
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 08.25, 6 Ocak 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Modern fizik
Konu ekle