Meryem Mirzahani

Meryem Mirzahani
مریم میرزاخانی
Meryem Mirzahani; مریم میرزاخانی
	Maryam Mirzakhani 2014'te
Doğum	3 Mayıs 1977; Tahran
Ölüm	15 Temmuz 2017 (40 yaşında); Stanford, Kaliforniya
Ölüm sebebi	Meme kanseri
Milliyet	İranlı
Vatandaşlık	İran
Mezun olduğu okul(lar)	Şerif Teknoloji Üniversitesi; Harvard Üniversitesi
Çocuk(lar)	Anahita
Ödüller	Blumenthal ödülü (2009); Clay Araştırma ödülü (2014); Fields Madalyası (2014)
Kariyeri
Dalı	Matematik
Çalıştığı kurumlar	Princeton Üniversitesi; Stanford Üniversitesi
Doktora; danışmanı	Curtis Tracy McMullen

Meryem Mirzahani (Farsça: مریم میرزاخانی; 3 Mayıs 1977, Tahran - 15 Temmuz 2017, Stanford), İranlı matematikçi.

2008'den bu yana Stanford Üniversitesi'nde matematik profesörü olarak çalışan Mirzakhani, 2014 yılında “Matematiğin Nobeli” sayılan Fields madalyasını alarak bu ödülü kazanan ilk kadın olmuştur. Çalışmalarında özellikle hiperbolik geometri, ergodik teori, simplektik geometri ve Teichmüller teorisine odaklanmaktadır^[2]

Yaşamı

1977 yılında başkent Tahran'da dünyaya geldi.

Tahran'da üstün yetenekli öğrencilere hizmet veren bir kurumda öğrenim gördü. 1994 ve 1995'te ülkesinin matematik olimpiyat takımında yer aldı ve altın madalya aldı. 1999'da Tahran'daki Şerif Teknoloji Üniversitesi'nden mezun oldu. Lisansüstü çalışma için ABD'ye gitti, 2004'te Harvard'dan doktorasını aldı. 2004-2008 yıllarında Clay Matematik Enstitüsü ve Princeton Üniversitesi'nde görev yaptı.^[3] 2008'de Stanford Üniversitesi'nde profesör oldu.

2014 yılında Güney Kore'nin başkenti Seul'daki Uluslararası Matematikçiler Kongresi tarafından verilen Fields Madalyası'na layık görüldü. Bu ödülü alan ilk kadın bilim insanı oldu. Başarısı İran cumhurbaşkanı Hasan Ruhani tarafından gayriresmî olarak kutlanmıştır.^[4]

Kuramsal bilgisayar bilimci olan Çek vatandaşı Jan Vondrák ile evlidir ve bir kızı vardır.

15 Temmuz 2017 tarihinde meme kanseri nedeni ile hayatını kaybetti.^[5]

Ödülleri

2014 Uluslararası Matematikçiler Kongresi Fields Madalyası
2014 Clay Araştırma Ödülü^[6]
2013 Amerikan Matematik Derneği Satter Ödülü
2009 Bluementhal Ödülü
1995 Matematik Olimpiyatları Altın Madalya Ödülü
1994 Matematik Olimpiyatları Altın Madalya Ödülü

Kaynakça

^ Mirzakhani, Maryam. "Curriculum Vitae" (PDF). 24 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014.
^ "Beş soruda: Ödüllü matematikçi Meryem Mirzaha, BBC Türkçe sitesi, 13.08.2014, Erişim tarihi:29.082014". 16 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.
^ "Bjorn Carey, Stanford's Maryam Mirzakhani wins Fields Medal, Stanford News, 12.08.2014". 13 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.
^ "President hails Prof Mirzakhani, winner of topmost world math prize, İran Cumhurbaşkanlığı web sitesi, 13.08.2014, Erişim tarihi:29.08.2014". 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.
^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2017.
^ "2014 Clay Resarch Awards, Claymath.org sitesi, 14.07.2014, Erişim tarihi:29.08.2014". 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.

[mmcv2-1] Mirzakhani, Maryam. "Curriculum Vitae" (PDF). 24 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014.

[bbb-2] "Beş soruda: Ödüllü matematikçi Meryem Mirzaha, BBC Türkçe sitesi, 13.08.2014, Erişim tarihi:29.082014". 16 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.

[stand-3] "Bjorn Carey, Stanford's Maryam Mirzakhani wins Fields Medal, Stanford News, 12.08.2014". 13 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.

[ruhani-4] "President hails Prof Mirzakhani, winner of topmost world math prize, İran Cumhurbaşkanlığı web sitesi, 13.08.2014, Erişim tarihi:29.08.2014". 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.

[5] "Arşivlenmiş kopya". 18 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2017.

[clay-6] "2014 Clay Resarch Awards, Claymath.org sitesi, 14.07.2014, Erişim tarihi:29.08.2014". 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

g t d Kadın matematikçiler
4. yüzyıl	İskenderiyeli Hipatia
17. yüzyıl	Elena Lucrezia Cornaro Piscopia
18. yüzyıl	Anna Barbara Reinhart Caroline Lucretia Herschel Gabrielle Émilie du Châtelet Maria Gaetana Agnesi Marie-Sophie Germain Mary Greig Somerville
19. yüzyıl	Agnes Sime Baxter Alicia Boole Stott Anna Irwin Young Anna Johnson Pell Wheeler Annie Dale Biddle Andrews Annie MacKinnon Fitch Augusta Ada King (Lovelace) Bird Margaret Turner Cecilia Krieger Charlotte Angas Scott Charlotte Barnum Charlotte Elvira Pengra Christine Ladd-Franklin Clara Eliza Smith Clara Latimer Bacon Claribel Kendall Cora Barbara Hennel Cypra Cecilia Krieger Dunaij Elime Norton Martin Elizabeth Ruth Bennett Elizabeth Street Dickerman Elizaveta Litvinova Ellen Amanda Hayes Emmy Amalie Noether Euphemia Haynes Florence Eliza Allen Florence Nightingale Frances Hardcastle Gertrude Blanch Goldie Printis Horton Grace Chisholm Young Grace Marie Bareis Helen Abbot Merill Helen Brewster Owens Herta Marks Ayrton Hilda Geiringer von Mises Hilda Phoebe Hudson Ida Martha Metcalf Isabel Maddison Josephine Elizabeth Burns Glasgow Lao Genevra Simons Leona May Peirce Lorna Mary Swain Louise Duffield Cummings Marguerite Lehr Marie Litzinger Mary Emily Sinclair Mary Everest Boole Mary Frances Winston Newson Mayme I. Longson Mildred Leonora Sanderson Nola Haynes Olive Clio Hazlett Pauline Sperry Pelageia Kochina Philippa Fawcett Roxana Hayward Vivian Ruth Gentry Ruth Goulding Wood Sof’ja Aleksandrovna Janovskaja Sophia (Sonya) Vasilyevna Kovalevskaya Susan Jane Cunningham Virginia Ragsdale Winifred Edgerton Merrill
20. yüzyıl	Carol Ruth Karp Cathleen Synge Morawetz Christine Mary Hamill Cora Ratto de Sadosky Dorothy McCoy Edna Kramer Lassar Etta Zuber Falconer Evelyn Boyd Granville Evelyn Merle Roden Nelson F. Jessie MacWilliams Fan Chung Florence Nightingale David Gertrude Mary Cox Grace Hopper Hanna Neumann Helena Rasiowa Herta Taussig Freitag Hülya Şenkon Irmgard Flügge-Lotz Julia Bowman Robinson Karen Uhlenbeck Kate Fenchel Lai-Sang Young Lene Hau Louise Hay Margaret Jarman Hagood Maria Cinquini-Cibrario Marie-Louise Dubreil-Jacotin Marjorie Lee Browne Mary Catherine Bishop Weiss Mary Celine Fasenmyer Mary Ellen Rudin Mary Lucy Cartwright Mary Warner Maryam Mirzakhani Mehpare Bilhan Mina Spiegel Rees Nermin Arık Nina Karlovna Bari Olga Arsen'evna Oleinik Olga Taussky-Todd Phyllis Nicolson Rózsa Péter Ruth Moufang Selma Soysal Sheila Scott Macintyre Sophie Piccard Sun-Yung Alice Chang Suzan Kahramaner Vivienne Malone-Mayes Winifred Lydia Caunden Sargent