Mendilimde Kan Sesleri
| Edip Cansever | |
| İlk basım | Sonrası Kalır |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Özgün dili | Türkçe |
| Konu(lar) | Hayattan bunalan, umutsuz ve karamsar bireyin şiiri |
| Ölçü | Serbest |
Mendilimde Kan Sesleri şair Edip Cansever'in “Sonrası Kalır” (1974) kitabında yer alan bir şiirdir.
Şairin şiir anlayışını en iyi şekilde yansıtan ve en çok sevilen şiirlerinden biridir.[1] Memleketin içinde bulunduğu durum karşısında hüzünlenen ve bu hüznünü toplumdan bir insanla -Ahmet Abi'yle- paylaşan şehirli bir bireyin ağzından yazılmıştır. Şairin bireyi değil toplumu ele aldığı bir şiirdir.
Diş değil, tırnak değil, bir mendil niye kanar
Mendilimde kan sesleri.
Mendilimde Kan Sesleri'nden bir parça
Şiir beş birimden oluşur. Dramatik bir şiirdir. Birinci bölümde anlatıcı Ahmet Abi'ye seslenir, hem ondan hem çocuklardan geç kaldığı şeyler için özür diler. Ahmet Abi'ye seslense de aslında kendisi ile konuşmakta olan anlatıcı, ikinci birimde yaşanan olaylar karşısında bir şey yapamamanın verdiği üzüntüyü duyar. “İnsan yaşadığı yere benzer” diyen anlatıcı, sonraki mısralarda “İnsan neye benzer?” sorusunu sorar ve cevaplar verir. Ahmet Abi'nin de Türkiye'nin coğrafyası gibi mutsuz ve hüzünlü olduğuna dikkat çeker. Üçüncü birimde Türk halkının hikâyesinden Ahmet Abi'nin hikâyesine geçilir. Anlatıcı, Ahmet Abi'nin geçmişteki hali ile şimdiki halini kıyaslar. Eskiden dediği zaman diliminde Ahmet Abi ile yaptıklarını anlatır. Dördüncü birimde Ahmet Abi'ye umutlu olmasını öğütler ve memleketi tasvir etmeye devam eder. Beşinci ve son birim anlatıcının hüznünü ve mutsuzluğunu ifade eden mısralardan oluşur.[1]
Şiirde simgesel bir anlatım vardır. Ahmet Abi bütün bir Türk toplumunu; çocuklar ülkeyi kurtarma idealini gerçekleştirecek Türk çocukları, Ahmet Abi'nin sevgilisi olduğu hayal edilen kadın ise o çocukları yetiştirecek kadınları simgeler.[1] Şair, istasyonları ve pazarları anlatarak memleketteki karışıklık ve huzursuzluğu ifade eder.
Sade ve açık bir dille yazılmıştır; bu özelliği ile şairin diğer şiirlerinden ayrılır. Konuşma diliyle yazılmış olduğu ve baştan sonra bir monolog olduğu için tekrarlara sık başvurulur. Hüzün duygusu yaratan kelimelerin birkaç kez tekrar edilerek ahenk sağlar. Anlatıcı kimi zaman cevabını beklemeksizin Ahmet Abi'ye sorular sorar.
Şair, bu şiiri şiirde adı geçen Ahmet Abi'ye ithaf etmiştir. Ahmet Abi, Cansever'in İstanbul'da tanıştığı, TKP üyesi eski bir işçi olan Ahmet Gayretli'dir.[2][3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Yılmaz, Sibel. "Edip Cansever!in "Mendilimde Kan Sesleri" Şiiri Üzerine Bir İnceleme" (PDF). 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2016.
- ^ "İnsan Yaşadığı Yere Benzer". 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2016.
- ^ Şafak, Halim. "Mendilimde Kan Sesleri'nin Ahmet Ağbi'sini kaybettik!". 20 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2016.