Mühendis - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Roller ve uzmanlıklar
    • 1.1 Tasarım
    • 1.2 Analiz
    • 1.3 Uzmanlaşma ve yönetim
  • 2 Mühendis türleri
  • 3 Kaynakça

Mühendis

  • Alemannisch
  • العربية
  • ܐܪܡܝܐ
  • مصرى
  • অসমীয়া
  • Беларуская
  • Betawi
  • Български
  • ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ
  • বাংলা
  • Brezhoneg
  • Bosanski
  • Català
  • کوردی
  • Чӑвашла
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Deutsch
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Nordfriisk
  • Frysk
  • Gàidhlig
  • Hausa
  • Hawaiʻi
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Jaku Iban
  • Bahasa Indonesia
  • Ido
  • İtaliano
  • 日本語
  • Jawa
  • Kongo
  • Қазақша
  • 한국어
  • کٲشُر
  • Lëtzebuergesch
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • मैथिली
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Монгол
  • मराठी
  • Bahasa Melayu
  • မြန်မာဘာသာ
  • नेपाली
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Kapampangan
  • Polski
  • Português
  • Runa Simi
  • Română
  • Русский
  • Русиньскый
  • Саха тыла
  • Scots
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • සිංහල
  • Simple English
  • Slovenščina
  • Soomaaliga
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Sunda
  • Svenska
  • Kiswahili
  • தமிழ்
  • తెలుగు
  • Тоҷикӣ
  • ไทย
  • Татарча / tatarça
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tshivenda
  • Vèneto
  • Tiếng Việt
  • Winaray
  • 吴语
  • ייִדיש
  • 中文
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mühendis
İsimleriMühendis
Meslek türüMeslek
Etkin sektörlerUygulamalı bilimler
YeterliklerMatematik, bilim, tasarım, analiz, eleştirel düşünme, mühendislik etiği, proje yönetimi, mühendislik ekonomisi, yaratıcılık, problem çözme,
Gerekli eğitimlerMühendislik eğitimi
Çalışma alanlarıAraştırma ve geliştirme, sanayi, işletme
İlgili mesleklerBilim insanı, mimar, proje yöneticisi, mucit, astronot
NASA Jet Propulsion Laboratuvarı'ndan makine mühendisi Joel Steinkraus ve sistem mühendisi Farah Alibay (sağda) Mars Cube One'ın tam ölçekli bir maketini tutuyor

Mühendisler, mühendisliğin uygulayıcıları olarak, işlevsel hedefleri ve gereksinimleri yerine getirmek için makineler, karmaşık sistemler, yapılar, aletler ve malzemeler icat eden, tasarlayan, analiz eden, inşa eden ve test eden, bunu yaparken de pratiklik, düzenlemeler, güvenlik ve maliyetin getirdiği sınırlamaları göz önünde bulunduran profesyonellerdir.[1][2]

Mühendis kelimesi (Latince: ingeniator,[3] Belçika ve Hollanda gibi ülkelerde mühendis unvanındaki Ir. kelimesinin kökeni) Latince: ingeniare ("uydurmak, tasarlamak") ve Fransızca: ingenium ("zekilik") kelimelerinden türemiştir.[4][5] Lisanslı bir profesyonel mühendisin temel nitelikleri genellikle bir mühendislik dalında dört yıllık lisans derecesi veya bazı yargı bölgelerinde bir mühendislik dalında yüksek lisans derecesi artı dört ila altı yıllık akran denetimli mesleki uygulama (bir proje raporu veya tezle sonuçlanır) ve mühendislik kurulu sınavlarını geçmeyi içerir.

Mühendislerin çalışmaları, bilimsel keşifler ile bunların insan ve iş ihtiyaçlarına ve yaşam kalitesine uygulanması arasındaki bağı oluşturur.[1]

Roller ve uzmanlıklar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tasarım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Uçan makine için bir tasarım (y. 1488), ilk olarak Kuşların Uçuşu Kodeksi'nde sunulmuştur
Codex Atlanticus'tan bir helikopteri andıran bir hava vidası (y. 1489)

Mühendisler yeni teknolojik çözümler geliştirir. Mühendislik tasarım sürecinde mühendisin sorumlulukları sorunları tanımlamayı, araştırmayı yürütmeyi ve daraltmayı, kriterleri analiz etmeyi, çözümler bulmayı ve analiz etmeyi ve kararlar almayı içerebilir. Bir mühendisin zamanının çoğu araştırma, bilgi bulma, uygulama ve aktarma ile geçer.[6] Yapılan araştırmalar mühendislerin zamanlarının %56'sını çeşitli bilgi davranışlarıyla geçirdiklerini, %14'ünü ise aktif olarak bilgi arayarak geçirdiklerini göstermektedir.[7]

Mühendisler, farklı tasarım seçimlerini kendi değerlerine göre değerlendirmeli ve gereksinimlere ve ihtiyaçlara en uygun çözümü seçmelidir. Önemli ve benzersiz görevleri, başarılı bir sonuç üretmek için bir tasarımdaki kısıtlamaları belirlemek, anlamak ve yorumlamaktır. İyi problem çözme becerileri, mühendisler için önemli bir varlıktır.

Analiz

[değiştir | kaynağı değiştir]
Prototip tasarımı üzerine görüşen mühendisler, 1954

Mühendisler test, üretim veya bakımda mühendislik analiz tekniklerini uygular. Denetim mühendisleri fabrikalarda ve başka yerlerde üretimi denetleyebilir, bir süreç arızasının nedenlerini belirleyebilir ve kaliteyi korumak için çıktıyı test edebilir. Ayrıca projeleri tamamlamak için gereken zaman ve maliyeti tahmin ederler. Denetim mühendisleri ana bileşenlerden veya tüm projelerden sorumludur. Mühendislik analizi, incelenen sistemin, cihazın veya mekanizmanın özelliklerini ve durumunu ortaya çıkarmak için bilimsel analitik ilkelerin ve süreçlerin uygulanmasını içerir. Mühendislik analizi, mühendislik tasarımını çalışma veya arıza mekanizmalarına ayırarak, çalışma veya arıza mekanizmasının her bir bileşenini ayrı ayrı analiz ederek veya tahmin ederek ve bileşenleri yeniden birleştirerek ilerler. Bu kişiler riski analiz edebilirler.[8][9][10][11]

Birçok mühendis, tasarım yapmak, analiz yapmak, bir makinenin, yapının veya sistemin nasıl çalıştığını simüle etmek ve denemek, parçalar için özellikler oluşturmak, ürün kalitesini izlemek ve süreçlerin verimliliğini kontrol etmek için bilgisayar kullanır.

Uzmanlaşma ve yönetim

[değiştir | kaynağı değiştir]
Apollo döneminde göründüğü şekliyle NASA Fırlatma Kontrol Merkezi Ateşleme Odası 2

Çoğu mühendis bir veya daha çok mühendislik disiplini konusunda uzmanlaşır.[1] Mesleki topluluklar tarafından çok sayıda uzmanlık tanınır ve mühendisliğin her bir ana dalının çok sayıda alt bölümü vardır. Örneğin inşaat mühendisliği, seramik, metalurji ve polimer mühendisliği dahil olmak üzere ulaştırma mühendisliği, jeoteknik mühendisliği ve malzeme mühendisliği ile birlikte yapı mühendisliğini içerir. Makine mühendisliği, temel özü uygulamalı fizik olduğundan çoğu disiplini kapsar. Mühendisler ayrıca motorlu taşıtlar gibi bir sektörde veya türbinler veya yarı iletken malzemeler gibi bir teknoloji türünde uzmanlaşabilirler.[1]

Son zamanlarda yapılan birkaç çalışma, mühendislerin zamanlarını nasıl harcadıklarını, yani gerçekleştirdikleri iş görevlerini ve zamanlarının bunlar arasında nasıl dağıtıldığını araştırmıştır. Araştırma[7][12], mühendislerin çalışmalarında birkaç temel temanın var olduğunu öne sürer: teknik çalışma (yani, bilimin ürün geliştirmeye uygulanması), sosyal çalışma (yani insanlar arasındaki etkileşimli iletişim), bilgisayar tabanlı çalışma ve bilgi davranışları. Diğer daha ayrıntılı bulgular arasında, 2012 tarihli çalışma örnekleme çalışması[12], mühendislerin zamanlarının %62,92'sini teknik işlere, %40,37'sini sosyal işlere ve %49,66'sını bilgisayar tabanlı işlere harcadığını buldu. Dahası, bu farklı iş türleri arasında önemli bir örtüşme vardı; mühendisler zamanlarının %24,96'sını teknik ve sosyal işlere, %37,97'sini teknik ve sosyal olmayan işlere, %15,42'sini teknik olmayan ve sosyal işlere ve %21,66'sını teknik olmayan ve sosyal olmayan işlere harcıyordu.

Mühendislik aynı zamanda bilgi yoğun bir alandır; araştırmalar mühendislerin zamanlarının %55,8'ini çeşitli bilgi davranışlarıyla geçirdiklerini, bunların %14,2'sinin aktif olarak diğer insanlardan bilgi aldığını (%7,8) ve %6,4'ünün belgeler ve veritabanları gibi bilgi depolarını incelediğini gösterir.[7]

Mühendislerin bu tür faaliyetlere harcadıkları zaman, mühendislik rollerinde gereken yeterliliklere de yansır. Mühendislerin temel teknik yeterliliklerine ek olarak, araştırmalar ayrıca rolde başarı için kişisel niteliklerinin, proje yönetimi becerilerinin ve bilişsel yeteneklerinin kritik doğasını da göstermiştir.[13]

Mühendis türleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Mühendislik dalları listesi
John Lawlor tarafından heykeli yapılan Mühendislik grubu fotoğrafı, Albert Anıtı

Her biri belirli teknolojiler ve ürünler konusunda uzmanlaşmış birçok mühendislik dalı vardır. Tipik olarak, mühendisler bir alanda derin bilgiye ve ilgili alanlarda temel bilgiye sahip olur. Örneğin, makine mühendisliği müfredatları genellikle elektrik mühendisliği, bilgisayar bilimi, malzeme bilimi, metalurji, matematik ve yazılım mühendisliği alanlarında giriş derslerini içerir.

Bir mühendis, sürekli olarak mühendislere ihtiyaç duyan bir firma için işe alınabilir veya diğer firmalara mühendislik danışmanlık hizmetleri veren bir mühendislik firmasına ait olabilir.

Bir ürün geliştirirken, mühendisler genellikle disiplinler arası takımlarda çalışır. Örneğin, robotlar yapılırken bir mühendislik ekibinde genellikle en az üç tür mühendis bulunur. Bir makine mühendisi gövdeyi ve motorları tasarlardı. Bir elektrik mühendisi güç sistemlerini, sensörleri, elektronik devreleri, elektronikteki gömülü yazılımları ve kontrol devrelerini tasarlardı. Son olarak, bir yazılım mühendisi robotun düzgün davranmasını sağlayan yazılımı geliştirirdi.

Yöneticilik hedefleyen mühendisler işletme yönetimi, proje yönetimi ve örgütsel veya iş psikolojisi alanında daha fazla eğitim alırlar. Genellikle mühendisler projeleri, işlevsel departmanları, bölümleri yönetir ve sonunda çokuluslu bir şirketin CEO'ları olabilirler.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d Bureau of Labor Statistics, U.S. Department of Manual Labor (2006). "Engineers". Occupational Outlook Handbook, 2006–07 Edition (Wayback Machine ile) (İngilizce). 23 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2006. 
  2. ^ National Society of Professional Engineers (2006). "Frequently Asked Questions About Engineering". 22 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2006.  "Bilim, gözlemlediğimiz gerçeklere ve test edilmiş gerçeklere dayanan, doğrulanabilen ve diğer insanlara iletilebilen düzenli bir sistemde düzenlenmiş bilgidir. Mühendislik, günlük yaşamlarımızı sürdürmek ve iyileştirmek için sistemleri planlamak, oluşturmak, yönlendirmek, kılavuzlık etmek, yönetmek veya üzerinde çalışmak için kullanılan bilimsel ilkelerin yaratıcı uygulamasıdır."
  3. ^ Pevsner, N. (1942). "The Term 'Architect' in the Middle Ages". Speculum (İngilizce). 17 (4). ss. 549-562. doi:10.2307/2856447. JSTOR 2856447. 
  4. ^ Oxford Concise Dictionary (1995).
  5. ^ "engineer". Oxford Dictionaries. April 2010. Oxford Dictionaries. April 2010. Oxford University Press. 22 October 2011
  6. ^ Eide, A.; R. Jenison; L. Mashaw; L. Northup (2002). Engineering: Fundamentals and Problem Solving. New York City: McGraw-Hill Companies Inc.
  7. ^ a b c Robinson, M. A. (2010). "An empirical analysis of engineers' information behaviors". Journal of the American Society for Information Science and Technology. 61 (4). ss. 640-658. doi:10.1002/asi.21290. 
  8. ^ Baecher, G.B.; Pate, E.M.; de Neufville, R. (1979). "Risk of dam failure in benefit/cost analysis". Water Resources Research. 16 (3). ss. 449-456. Bibcode:1980WRR....16..449B. doi:10.1029/wr016i003p00449. 
  9. ^ Hartford, D.N.D. and Baecher, G.B. (2004) Risk and Uncertainty in Dam Safety. Thomas Telford
  10. ^ International Commission on Large Dams (ICOLD) (2003) Risk Assessment in Dam Safety Management. ICOLD, Paris
  11. ^ British Standards Institution (BSIA) (1991) BC 5760 Part 5: Reliability of systems equipment and components – Guide to failure modes effects and criticality analysis (FMEA and FMECA).
  12. ^ a b Robinson, M. A. (2012). "How design engineers spend their time: Job content and task satisfaction". Design Studies. 33 (4). ss. 391-425. doi:10.1016/j.destud.2012.03.002. 
  13. ^ Robinson, M. A.; Sparrow, P. R.; Clegg, C.; Birdi, K. (2005). "Design engineering competencies: Future requirements and predicted changes in the forthcoming decade". Design Studies. 26 (2). ss. 123-153. doi:10.1016/j.destud.2004.09.004. 
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNF: cb11932114x (data)
  • GND: 4026955-3
  • HDS: 016399
  • LCCN: sh85043249
  • NDL: 00562515
  • NKC: ph121182
  • NLI: 987007545750105171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mühendis&oldid=35094916" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Mühendislik meslekleri
  • Mühendisler
  • Bilim meslekleri
Gizli kategoriler:
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • HDS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 22.32, 9 Mart 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Mühendis
Konu ekle