Lopapeysa
Lopapeysa, İzlanda yününden elde edilen özel bir kazak türüdür. İzlanda'da 20. yüzyılın başları ve ortalarını kapsayan dönemde ithalatın yerini alması için yerli koyun yününü kullanımına yönelik bir teşvik başlamıştır.[1] Lopapeysanın ilk olarak bu dönemlerde ortaya çıktığı düşünülmektedir. Tasarım o zamandan beri İzlanda kültürel kimliği için ulusal bir simge haline gelmiştir.
Lopapeysa yapımında kullanılan İzlanda yünü, MS 9. yüzyılda Norveç'ten adaya gelen ilk yerleşimcilere kadar uzanan bir geçmişe sahiptir. Bu öncüler, yün, kürk ve yiyecek kaynağı olarak kullanmak üzere yeni evlerine koyunlarını da getirmişlerdir.[2] Atlantik Okyanusu'nda, Kuzey Kutup Dairesi'nin hemen altında yer alan İzlanda, zorlu hava koşullarıyla karşı karşıya olan bir adadır. Koyunlar yaz aylarında havalar sertleşene kadar yaylalarda özgürce dolaşır. Rettir olarak bilinen etkinlikte, çiftçiler ve aileleri, koyunları dikim mevsimi için vadilerde güderler.[2] İzlanda uzak bir ada olduğu için, bu koyunlar yüzyıllardır diğer ırklarla karışmamış güçlü bir ırktır. Zorlu bir ortamda diğer koyun ırklarından izole olarak yaşamanın getirisiyle İzlanda koyununun yünü, ıslak ve soğuk havaya karşı doğal bir bariyer görevi gören iki farklı kıl türü içermesi bakımından benzersiz bir özellik kazanmıştır.[2] Dış katman, İzlanda dilinde "tog" olarak bilinen kaba, uzun kıllardan oluşur.[2] Tog suya dayanıklı bir katmandır. Tog'un altında İzlanda dilinde "þel" olarak bilinen bir kısa kıl tabakası vardır.[2] Daha yumuşak þel tabakası, en kötü hava koşullarında bile koyunları rahat ve sıcak tutar. Bu katmanlar, örme giysilerle birleştiğinde, yağmurda veya karda bile insan vücudu için büyük ölçüde koruma sağlar.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Helgadottir, Gudrun (22 Aralık 2011). "Nation in a sheep's coat: The Icelandic sweater". FormAkademisk - forskningstidsskrift for design og designdidaktikk (Norveççe). 4 (2). doi:10.7577/formakademisk.201. ISSN 1890-9515. 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi23 Kasım 2021.
- ^ a b c d e "What Makes Icelandic Wool so Special? | Blog items from Icewear | Icewear". www.icewear.is. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021.