Libya Hava Kuvvetleri
| Libya Hava Kuvvetleri القوات الجوية الليبية | |
|---|---|
| Etkin | 1962 (mevcut yapı 2011) |
| Ülke | |
| Bağlılık | Libya Silahlı Kuvvetleri |
| Tipi | Hava Kuvvetleri |
| Büyüklük | 46 Uçak 35 Helikopter [1] |
| Karargâh | Trablus |
| Savaşları | Altı Gün Savaşı Yom Kippur Savaşı Libya-Mısır Savaşı Çad-Libya Çatışması Sirte Körfezi olayı (1981) Sirte Körfezi olayı (1989) Libya İç Savaşı İkinci Libya İç Savaşı[2] |
| Komutanlar | |
| Başkomutan | Muhammed el-Menfi |
| Savunma Bakanı | Abdulhamid Dibeybe |
| Genelkurmay Başkanı | General Mohamed Ali al-Haddad |
| Komutan | Bilinmiyor |
| Ünlü komutanları | General Mahmud Berhuma |
| Nişanlar | |
| Arma | |
| Bayrak | |
| Hava Araçları | |
| Avcı | MiG-21, MiG-23, Mirage F1 |
| Helikopter | Mi-8, Mi-17 |
| Saldırı helikopteri | Mi-24 |
| Eğitim | Aero L-39 Albatros |
| Nakliye | C-130, Il-76, An-26, An-32, An-72 |
Libya Hava Kuvvetleri (Arapça: القوات الجوية الليبية), Libya Silahlı Kuvvetleri'nin hava savaşından sorumlu koludur. 2010 yılında Libya İç Savaşı'ndan önce, kuvvetin yaklaşık 18.000 personeli vardı ve ülke genelindeki 13 askerî hava üssünde 374 adet savaş uçağı işletiliyordu. 2011'deki iç savaş ve ardından gelen çatışmalar sonrasında, ülkedeki çeşitli silahlı gruplar kendi hava unsurlarını oluşturdular. 2019 itibarıyla Libya Hava Kuvvetleri, nominal olarak uluslararası alanda tanınan Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükûmeti'nin kontrolü altındaydı. Ancak Mareşal Halife Hafter komutasındaki Libya Ulusal Ordusu da kayda değer bir hava gücüne sahipti. 2021 yılında Hava Kuvvetleri, Fayiz es-Serrac'ın yerine geçen yeni Cumhurbaşkanı Muhammed el-Menfi'nin komutası altına girdi.
Libya Hava Kuvvetleri, Eylül 1962'de Savunma Bakanı Abd al-Nabi Yunis'in kararıyla Libya Kraliyet Hava Kuvvetleri (Arapça: القوات الجوية الملكية الليبية, romanize: Al Quwwat al-Jawwiya al-Malakiya al-Libiyya) adıyla kuruldu. Kuvvetin ilk komutanı Yarbay el-Hadi Salem el-Husomi oldu. Başlangıçta Douglas C-47 nakliye uçakları ve Lockheed T-33 jetleri gibi sınırlı sayıda nakliye ve eğitim uçağıyla donatıldı. 1969'dan itibaren envantere F-5 Freedom Fighter savaş uçakları girmeye başladı. 1970'te, monarşinin devrilmesinin ardından adı Libya Arap Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri olarak değiştirildi. Aynı yıl, ABD güçlerinin Libya'dan çekilmesi üzerine, Trablus'un yaklaşık 11 kilometre doğusundaki eski ABD üssü Wheelus Hava Üssü, Libya Hava Kuvvetleri'nin kontrolüne geçti ve Okba Bin Nafi Hava Üssü adını aldı. Bu üs, kuvvetin karargâhı ve başlıca eğitim merkezi hâline geldi. 1970'lerden itibaren ise Fransa ve Sovyetler Birliği'nden alınan çok sayıda savaş uçağıyla hava kuvvetleri hızla genişledi.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Hava kuvvetleri ilk olarak 1962 yılının Eylül ayında, Savunma Bakanı Yunus Bel Hayır, Yarbay Salim El Hsumi ve Yarbay Muhammed Şennib'in kararıyla, Kraliyet Libya Hava Kuvvetleri (Al Quwwat al Jawwiya al Malakiya al Libiyya) adıyla kuruldu. Yarbay Muhammed Şennib yeni kuvvete komutanlık etmek üzere atandı. Başlangıçta az sayıda taşıma ve eğitimci ile donatılmıştı: Douglas C-47'ler ve Lockheed T-33'ler. Bununla birlikte, 1967'den itibaren F-5 Freedom Fighter teslim edildi. 1970'te ismini Libya Arap Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri olarak değiştirdi. ABD kuvvetlerinin 1970'te Libya'dan ayrılmasından sonra, Trablus'tan yaklaşık 11 kilometre (6.8 mil) daha eski bir ABD tesisi olan Wheelus Hava Üssü, Libya Hava Kuvvetleri tesisine girdi ve adı Ukbe Bin Nefi Hava Üssü olarak değiştirildi. Üs, hava kuvvetlerinin merkezini ve büyük eğitim tesislerinden büyük bir pay aldı. 1970'ten itibaren, çok sayıda Sovyet ve bazı Fransız savaş uçakları satın alınarak, hava kuvvetlerinde önemli bir genişleme gerçekleşti.
Envanter
[değiştir | kaynağı değiştir]| Görsel | Hava aracı | Menşei | Tür | Varyant | Sayı | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Savaş uçakları | ||||||
| MiG-23 | Avcı bombardıman | BN | 2 | |||
| J-21 Jastreb | Saldırı | 1 | Kullanılabilirliği şüpheli. | |||
| Eğitim uçakları | ||||||
| L-39 Albatros | Jet eğitimi | ZO | 5 | |||
| İnsansız hava araçları | ||||||
| Bayraktar Akıncı | SİHA | ? | ||||
| Bayraktar TB-2 | SİHA | 20 | Libya krizi sırasında birçoğu kaybedildi. | |||
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Ülkelerin Askeri Güçleri". 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2017.
- ^ "First images of Mig-21s in Free Libya Air Force markings". The Aviationist. 21 April 2012. 19 July 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2012.
| Askeriye ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Libya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |