Krupnik
| Tip | Likör, Nalewka |
|---|---|
| İmalatçı | Birçok |
| Menşe | Polonya-Litvanya Birliği |
| İlk üretim | 16. yüzyıl |
| Alkol derecesi | % 38 + ABV |
| İçeriği | Votka, Bal, Baharat |
Krupnik (Lehçe, Belarusça) veya Krupnikas (Litvanyaca), Litvanya, Belarus ve Polonya'da popüler olan, tahıl bazlı alkol (genellikle votka) ve bal bazlı,[1] liköre benzer geleneksel bir tatlı alkollü içecektir. Polonya'da alkollü içeceklerin nalewka kategorisinde gruplandırılır. Krupnik'in seri üretilen versiyonları %40-50 ABV (80-100 proof) alkol içerir, ancak geleneksel versiyonlar baz olarak %80-100 tahıl alkolü kullanır. Tatlılık katmak için kullanılan ana bileşen, genellikle yonca balı ve 50'ye kadar farklı ottur. Birçok sürümü vardır ve bazı tarifler nesilden nesile aktarılmıştır; üreticiler genellikle kendi tariflerini kullanırlar.[2]
Bazen, lezzet için baharatlı çeşniler ve otlar eklenir. Balın markası ve baharatların oranı, krupnik'in nihai tadını belirleyen temel faktörlerdir. Bal ve baharatların bir karışımı, votka bazına eklenmeden önce seyreltilir, kaynatılır ve süzülür.[2] Sıcak, oda sıcaklığında veya soğuk olarak servis edilebilir. Daha fazla ot ve daha az bal içeren belirli bir krupnik türü Karaylar tarafından demlenir.
"Krupnik" aynı zamanda Belvédère şirketinin ürettiği krupnik, votka ve çeşitli nalewka gibi bir dizi alkollü içeceğin de marka adıdır. 2014 yılında Krupnik votkası satış hacmine göre dünyanın en popüler sekizinci votka markasıydı.[3]
Tüm Slav ülkelerinde popüler olan Medovukha (Rusya) veya bir çeşit bal şarabı olan Miód pitny'nin (Polonya) uzak bir akrabasıdır.[4]
Polonya'da 24 Aralık tarihinde Noel arefesi akşam yemeği olan Wigilia'da servis edilen tek alkollü içecektir.[5]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]
Krupnik ilk kez anıldığı 16. ve 17. yüzyılların başına dayanan bir içecektir. Krupnik o zamanlar bal, botanikler ve baharatlara dayalı bir içki olarak adlandırılıyordu. Diğer birçok likör gibi Krupnik'in de manastır kökenli olduğu düşünülüyor ve 16. yüzyılda (1593) Benediktin rahipleri tarafından[6] Polonya-Litvanya Birliği'ndeki Litvanya Büyük Dükalığı'nda[7] Nieśwież'deki bir manastırda ilaç olarak yaratıldığı söyleniyor; günümüzde ise Belarus'un Minsk Bölgesi'ndeki Niaśviž şehridir. Manastırda üretilen likör, kısa sürede Polonyalı szlachta evlerin sofralarında yerini aldı.[8][9] Sayısız szlachta günlüğünde günümüze kadar korunan çok sayıda tarif bulunmaktadır.[4]
Belarus'ta Krupnik misafirperverliğin bir simgesidir ve geleneksel olarak misafirlere ritüelistik bir şekilde yapılır ve servis edilir. Misafirler çağırdığında, Krupnik geleneksel olarak evin hanımı tarafından, misafirlerin önünde büyük bir toprak kapta bal, baharatlar ve yüksek alkollü nötr içki (votka) karıştırılarak yapılırdı. Daha sonra karışım yakılır ve çekici baharat kokuları yayarak yanmasına izin verilirdi. Ev sahibi tarafından talimat verildiğinde, ev sahipleri ve misafirler aynı anda alevi söndürür ve ısıtılmış içecek hemen küçük fincanlara veya bardaklara servis edilirdi.[9]

Krupnik'in en bilinen markası, Avrupa'nın en eski damıtımevlerinden biri olan Polonya'nın Starogard Gdański kentindeki Destylarnia Sobieski'de üretilmektedir.[9]
Çoğu bitkisel likör gibi krupnik'in de tıbbi özellikleri olduğuna inanılır. Hatta II. Dünya Savaşı'nda Polonyalı askerler tarafından dezenfektan olarak bile kullanılmıştır.[10]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Krupnik Honey Liqueur : The Whisky Exchange". www.thewhiskyexchange.com (İngilizce). 21 Ekim 2024. 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2025.
- ^ a b "First Krupnik distilled in Buffalo to go on sale Saturday". spectrumlocalnews.com (İngilizce). 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2025.
- ^ "The Millionaires Club" (PDF). 9 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Nisan 2025.
- ^ a b "Krupnik Liqueur Tasting Notes". DRINKS ENTHUSIAST (İngilizce). 17 Mayıs 2012. 18 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2025.
- ^ "Polish Honey-Spiced Vodka (Krupnik) Requires No Aging". The Spruce Eats (İngilizce). 23 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2025.
- ^ admin. "Krupnik". Lugans Brewing (İngilizce). 13 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2025.
- ^ "Krupnik". Master of Malt (İngilizce). Erişim tarihi: 26 Nisan 2025.
- ^ "Age Verification - PD" (İngilizce). 30 Ekim 2019. Erişim tarihi: 26 Nisan 2025.
- ^ a b c "Honey liqueurs (spiced)". www.diffordsguide.com (İngilizce). 22 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2025.
- ^ Andrushuk, Rachel (17 Kasım 2016). "Old Krupnik: The Perfect Liqueur For an Easy Winter Cocktail Party". Rachel Andrushuk (İngilizce). 8 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2025.