Krebs döngüsü
Krebs döngüsü, trikarboksilik asit döngüsü veya sitrik asit döngüsü, canlı hücrelerin besinleri yükseltgeyerek enerji elde etmesini sağlayan ve bütün yaşam biçimlerinde önemli bir yer tutan kimyasal süreçlerin son aşamasıdır.[1] TCA devri olarak da bilinir.[1] 1937'de Hans Adolf Krebs tarafından açıklığa kavuşturulan tepkimelerin hayvan, bitki, mikroorganizma ve mantar gibi birçok hücre türünde oluştuğu saptanmıştır.[1]
Krebs döngüsü, hücresel oksijenli solunumun, glikoliz evresinden sonra gelen ikinci aşamasıdır.[1] Enzimatik bir reaksiyondur.[1] Bunun için ısı, sıcaklık, ph değeri gibi dış etmenlerden kolayca etkilenebilir. Bu evre oksijen varlığında gerçekleşir.[1] Glikozdan başka diğer organik moleküller bu evrede solunuma katılır.[1] Krebs döngüsü, ökaryot hücre yapısına sahip canlıların mitokondrisindeki matriks sıvısında, prokaryot hücre yapısına sahip canlıların sitoplazmasında gerçekleşir. Ökaryot hücre yapısına sahip canlılarda reaksiyonlar başlamadan önce glikoliz tepkimelerinde oluşan 2 molekül pirüvik asit mitokondriye geçer. Burada bir dizi tepkime sonucu Asitin CoA'ya dönüşür. Bu sırada 2 mol pirüvik asitten 2 CO2 ve 2NADH açığa çıkar. Bu tepkime Krebs'e hazırlık evresini oluşturur. Asitin CoA'lar Krebs döngüsüne katılmak için oksaloasetik asit ile birleşerek sitrik asite dönüşür. Sitrik asit bir dizi reaksiyonun ardından tekrar oksaloasetik asite dönüşür. Bu olayın sürekliliği yüzünden döngü ya da çember olarak ifade edilir. Krebs döngüsü sonrası 2 mol pirüvik asitten 2 ATP, 4 CO2, 6 NADH ve 2 FADH2 oluşur.Döngüde basamaklarda oluşan her NADH ve FADH2, Elektron Taşıma Sistemi'ne aktarılır.
Krebs döngüsüne dikarboksil ve trikarboksil asitler katılır. Döngü 8 reaksiyondan oluşur:
- reaksiyon oksalik asitten sitratin sentezi
- reaksiyon sitrattan izositrata geri dönüşümü
- reaksiyon oksitlenme
- reaksiyon yine oksitlenme
- reaksiyon substrat fosforlanması
- reaksiyon çift bağ kurulumu ile oksitlenme
- reaksiyon çift bağın hidrasyonunda bulunan bir molekül suyun bağa doğru birleşmesi
- reaksiyon tekrar oksitlenme
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g Allen, Terence D. (2011). The cell: a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199578757.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Animasyon 26 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Smith College
- TCA varyantları9 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi MetaCyc
- Pathways connected to the citric acid cycle 26 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at Kyoto Encyclopedia of Genes and Genomes
.svg){kind=small} | Biyokimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
