Konya Ayaklanması

Delibaş Mehmet Ayaklanması (Konya Ayaklanması)
İç Cephe-Ayaklanmalar
Tarih 2 Ekim - 22 Kasım 1920 Bölge Konya Sonuç Ayaklanma bastırıldı.
Taraflar
Kuvâ-yi Milliye	Delibaş Mehmet çetesi
Komutanlar ve liderler
Refet Bey Derviş Bey Demirci Mehmet Efe	Delibaş Mehmet Mustafa Sabri

Konya Ayaklanması, Anadolu'da Millî Mücadele'ye karşı gelişen ayaklanmalardan biridir. Diğer ayaklanmalar gibi kısa sürede bastırılmıştır. Ayaklanmayı yöneten Delibaş Mehmet'in adından dolayı Delibaş Ayaklanması olarak da bilinir.

İstanbul Hükümeti’yle yakın ilişki içinde olan Delibaş Mehmet, Ankara Hükümeti’ni tanımadığını ilan etmişti. Bozkır Ayaklanması’nın bastırılmasından yaklaşık bir yıl sonra, 2 Mayıs 1920'de Delibaş Mehmet 500-600 kadar adamıyla birlikte Konya’nın Çumra kasabasına girdi. Konya denetimini ele geçirmeye çalıştı ve bunu kısa sürede başardı. Teslim aldığı Vali Haydar Bey’i Kuvâ-yi Millîye komutanı Binbaşı Derviş Bey’le (Paşa) görüşmeye gönderdi. Amacı çatışmaya girmeden Kuvâ-yi Millîye’yi teslim almaktı. Haydar Bey’in geri dönmemesi üzerine ayaklanmacılar 5 Mayıs’ta saldırıya geçtiler. Bu sırada Refet Bey komutasındaki süvari birliği bölgeye geldi ve Kuvâ-yi Millîye ayaklanmacılara üstünlük sağladı. Ayaklanmacılar Konya’yı terk etmesine karşın çatışmalar yörede bir süre daha sürdü. Bu arada Demirci Mehmet Efe de yardıma geldi ve Isparta’yı ayaklanmacılardan temizledi. 22 Kasım 1920’de Konya Ayaklanması tamamen bastırıldı.

Nutuk'taki sözler:

"Baylar, Çopur Musa olayından önce bir ayaklanma olayı da Konya'da çıktı. 5 Mayıs 1920'de Konya'da karışıklık çıkarmak amacıyla kurulmuş bir dernek bulunduğu anlaşıldı. Bu dernek üyelerinden ileri gelenlerinin tutuklanmasına başlandı. Bir gün sonra, tutuklanmakta olan bu ileri gelenler, halkı da kışkırtarak Konya içinde silahlı bir toplantıya giriştiler. Bir kısım halk da silahlı olarak dışarıdan geldi ve hep birlikte ayaklandılar. Konya'da bulunan komutan, elindeki kuvvetlerle yiğitçe çarpışarak ayaklananları dağıtmayı ve önayak olanları tutuklamayı ve kovalamayı başardı."

Ayrıca bakınız

• İkinci Konya Ayaklanması için T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Nutuk)