Katakalon Kekavmenos
Katakalon Kekavmenos (Yunanca: Κατακαλὼν Κεκαυμένος) 11. yüzyıl ortalarında yaşamış etkili bir Bizans generali.
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Katakalon Kekavmenos, Koloneia'da doğdu ve görünürde soylu Katakalon ailesinin bir ferdi olmasına rağmen İoannis Skilicis'e göre soylu bir kökene sahip değildi.[1] Georgios Maniakes'in Sicilya seferi sırasında ilk defa diğerleri arasından sıyrıldı. Orada, Kekavmenos, protospatharios rütbesi ile Ermeni vilayetinden bir birliği komuta ederken, Messina'yı 1040 yılında Araplar'ın saldırısına karşı başarılı bir şekilde savundu.[1][2]
1042 yılında İmparator V. Mihail (h. 1041-1042), Konstantinopolis'te yaşanan bir isyanı bastırmakla görevlendirdi. Ertesi yıl, imparatorluk başkentine karşı ortaya çıkan Rus baş kaldırıyı ortadan kaldırdı ve Tuna şehirlerinin vestes ve archon'u olarak isimlendirildi.[1] İmparator IX. Konstantinos (h. 1042-1055), hükümdarlığında çok başarılı bir kariyer yaptı. Doğuda, günümüz Ermenistan ve Gürcistan topraklarının bir kısmını kaplayan İberya Thema'sı Duxlüğü ile 1045 yılında Bizans İmparatorluğu'na katılmasından sonra Ani valisi oldu ve Selçuklu Hanedanı ile çatışmada yerel kuvvetlere komutanlık yaptı.[3] 1040'lı yılların sonlarında, Doğunun stratelates makamına yükseltildi ve askeri olarak tecrübesiz rhaiktor Nikeforos'un ikinci komutanı olarak Peçeneklere karşı yapılan sefere katıldı. Sefer boyunca, ağır şekilde yaralandı.[1][4] Yaklaşık 1055 yılında, magistros oldu ve güçlü ve prestijli Antakya Duxlüğü unvanını aldı.[1][3]
IX. Konstantinos'un ardılı VI. Mihail (h. 1056-1057), genellikle önemli generallere güvenmemiş ve onlara kötü davranmıştır, yeni imparator onunla, İsaakios Komnenos'u reddetmiştir. Her ikisi henüz magistroi olmuş ve proedros unvanına yükseltilmişlerdi. Sonuçta Kekavmenos'u görevden aldı.[5] Kekavmenos'ta buna karşılık 1057 yılında gerçekleşen İsaakios Komnenos'un baş kaldırısını aktif şekilde destekledi ve Kuropalatis unvanı ile ödüllendirildi.[1]
Betimleme ve Edebi Eylemleri
[değiştir | kaynağı değiştir]İoannis Skilicis'in kendi tarihinde 1042–1057 arası gerçekleşen olayların ana kaynağı olarak kullanacağı bir otobiyografi yazdı. Böylece Skilitzes yazılarında detaylara odaklanabilmiş ve generale ve onun başarılarına çok fazla övgüler düzmüştür.[1][6] Katakalon Kekavmenos'un ayrıca sonradan Kekavmenos'un Strategikon'u yazdığı iddia edilmiştir fakat tek bağlantı eserin isminde bulunan Kekavmenos'tur, çoğu modern araştırmacı bu iddiayı reddeder.[7]
Popüler Kültürde Yeri
[değiştir | kaynağı değiştir]2021'de TRT 1 de yayınlanmaya başlayan Alparslan: Büyük Selçuklu dizisinde Toprak Sergen tarafından canlandırılmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ a b c d e f g Kazhdan 1991, s. 1113.
- ^ Guilland 1967, Tome I, p. 452 and Tome II, p. 108.
- ^ a b Guilland 1967, Tome I, p. 452.
- ^ Guilland 1967, Tome I, pp. 383–384, 387.
- ^ Guilland 1967, Tome I, pp. 37, 130, 186, 452.
- ^ Holmes 2005, ss. 91, 111, 292–293.
- ^ Kazhdan 1991, ss. 1113, 1119.
- Genel
- Guilland, Rodolphe (1967). Recherches sur les institutions byzantines (2 vols.) [Bizans Kurumları Üzerine Çalışmalar]. Berliner byzantinische Arbeiten 35 (Fransızca). Berlin ve Amsterdam: Akademie-Verlag & Adolf M. Hakkert. OCLC 878894516.
- Holmes, Catherine (2005). Basil II and the Governance of Empire (976–1025) (İngilizce). Oxford, United Kingdom: Oxford Üniversitesi Press. ISBN 978-0-19-927968-5. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2012.
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.