Julia Domna
| Julia Domna | |
|---|---|
| Augusta | |
Julia Domna | |
| Roma imparatoriçesi | |
| Hüküm süresi | 193 – 217 |
| Önce gelen | Bruttia Crispina |
| Sonra gelen | Julia Soaemias |
| Doğum | MS 160 Humus, Suriye |
| Ölüm | 217 Antakya |
| Eş(ler)i | Septimius Severus |
| Çocuk(lar)ı | Caracalla Geta |
| Hanedan | Severus Hanedanı |

Julia Domna (160-217); Roma İmparatoru Lucius Septimius Severus'un karısı, Roma İmparatoriçesi, Severus hanedanı mensubu ve Publius Septimius Geta ile Caracalla'nın annesidir. Julia Domna'nın yaşamı boyunca yönetimde önemli bir rol aldığı iddia edilmektedir.
Julia Domna, Suriye kökenli bir kadın olup, tıpkı kız kardeşi Julia Maesa gibi, o da Roma yönetimi altındaki Suriye Emasa'nın hamisi güneş tanrısı Heliogabalus'un rahibi Julius Bassianus'un kızıdır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Julia Domna, 180’lerin sonunda geleceğin imparatoru Septimius Severus ile evlendi. Rivayete göre Gallia Lugdunensis valisi olan Severus, falında Julia’nın ileride bir kraliçe olacağına dair bir öngörü çıkması üzerine, Julia ve ailesini tanımadan onu gelini olarak istemişti. Severus, iyi bir okuyucu olması ve felsefe alanındaki bilgisi nedeniyle Julia’ya ve onun siyasi görüşlerine büyük saygı duyuyordu. Evliliklerinden, 188 yılında Lucius Septimius Bassianus (Caracalla) ve 189 yılında Publius Septimius Geta dünyaya geldi.
Severus 193 yılında imparator olduğunda, onu Pescennius Niger ve Clodius Albinus’a karşı bir iç savaş bekliyordu. Julia Domna, diğer Romalı kadınların aksine, Roma’da kalmak yerine eşine Doğu’daki seferinde eşlik ederek ona destek oldu.
Bu dönemden sonra Julia Domna, İmparatorluğun işleyişinde kritik bir rol üstlenmeye başladı. Septimius Severus savaşta iken onun adına yönetim faaliyetlerinde bulunması, bazı Romalıları rahatsız etmişti. Hakkında zina ve bir suikast girişimi nedeniyle vatana ihanet suçlamaları ortaya atılsa da senato bu iddiaları resmi bir suç olarak değerlendirmedi.
Julia, bu olaydan sonra Roma İmparatorluğunun işleyişinde kritik bir rol oynamaya başladı. Birçok Romalı, Septimius Severus savaşta iken onun tahtta hüküm sürmesinden rahatsız olmuştu. Hakkında asılsız zina ve bir suikast sebebiyle vatana ihanet suçlamaları olsa da senato onu resmi suç olarak görmeye devam etti.
İmparatoriçe sıfatıyla Julia, siyasi rakiplerinin zina ve vatana ihanet suçlamalarına dayanarak yürüttüğü çeşitli entrikalarla defalarca karşı karşıya kaldı. Bu suçlamalar kanıtlanamamasına rağmen Severus, 208’de başlayan Britonlar üzerine yürüttüğü seferde onu yanında bulundurmaya devam etti.
Severus’un 211 yılında York’ta ölmesinin ardından Julia Domna, iki oğlu arasındaki anlaşmazlıkta arabuluculuk yaptı. Caracalla ve Geta, babalarının isteği üzerine ortak imparator olarak tahta geçti. Ancak birbirlerinden hoşlanmamaları sık sık çatışmalara yol açtı ve aynı yıl Geta, Caracalla’nın askerleri tarafından öldürüldü.
Caracalla’nın tek hükümdar oluşunun ardından anne–oğul ilişkisi, çeşitli olaylarla da sabit olduğu üzere sorunlu hâle geldi. Buna karşın Julia Domna, 217’de Sasani İmparatorluğu’na karşı düzenlenen seferde Caracalla’ya eşlik etti. Bu yolculuk sırasında Caracalla, Macrinus tarafından tertiplenen bir suikastla öldürüldü. İsyanın duyulmasının ardından Julia Domna, suikastın sorumluluğunu üstlenmeyi tercih etti ve daha sonra tanrılaştırıldı.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Wolfson, Aaron. "Julia Domna". World History Encyclopedia (İngilizce). 7 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2024.