Jovan Divjak
 | Bu madde İngilizce Jovan Divjak Wikipedia maddesinden çevrilmiştir ve tashih edilmesi gerekmektedir. (Ocak 2023) |
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Ocak 2023) |
Jovan Divjak | |
|---|---|
Јован Дивјак | |
 | |
| Doğum | 11 Mart 1937 Belgrad, Yugoslavya Krallığı (Günümüzde Sırbistan) |
| Ölüm | 08 Nisan 2021 (84 yaşında) Saraybosna, Bosna Hersek |
| Milliyet | Boşnak[1] |
| Evlilik | Vera Divjak (e. 1960; ö. 2017) |
| Çocuk(lar) | 2 |
Askeri kariyer | |
| Bağlılığı | Şablon:Ülke veri Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1956–92) Şablon:Ülke veri Republic of Bosnia and Herzegovina (1992–95) |
| Branşı | Yugoslav Ground Forces (1956–92) Army of the Republic of Bosnia and Herzegovina (1992–95) |
| Hizmet yılları | 1956–1995 |
| Rütbesi | General |
| Çatışma/savaşları | Bosnian War |
Jovan Divjak (Sırpça: Јован Дивјак, romanize: Jovan Divjak; 11 Mart 1937 - 8 Nisan 2021), Bosna Savaşı sırasında 1994 yılına kadar Bosna ordusunun ana kurmay komutan yardımcısı olarak görev yapan Bosnalı bir ordu generaliydi.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Divjak, aslen Bosna'nın Bosanska Krajina bölgesinden gelen bir ebeveynin çocuğu olarak Belgrad'da doğdu.[2] Babası , Sırbistan'daki Yugoslav Halk Ordusu'nda (JNA) görev yapıyordu. 1956'dan 1959'a kadar Belgrad'daki Harp Akademisine katıldı. 1964 ve 1965'te Paris'teki Personel Kolejine katıldı. Divjak, Sırbistan'da doğmuş etnik bir Sırp [3] olmasına rağmen Bosnalı olarak tanımlandı.[1]
Divjak, 1969'dan 1971'e kadar Belgrad'daki Harbiye Akademisi'ndeydi ve 1979'dan 1981'e kadar orada Savaş ve Savunma Planlama Okulu'nda görev yaptı. JNA'daki çeşitli görevlerinden sonra, 1984'ten 1989'a kadar Mostar sektörünün ve 1989'dan 1991'e kadar Saraybosna sektörünün komutanlığına Bölgesel Savunma Şefi olarak atandı.[kaynak belirtilmeli]
1991 ve 1993 yılları arasında Divjak, Kiseljak Bölgesel Savunması'na 120 parça hafif zırh ve 20.000 mermi verdiği için JNA tarafından mahkemeye çıkarıldı ve dokuz ay hapis cezasına çarptırıldı. JNA'dan ayrılıp Bosna Hersek Cumhuriyeti Bölgesel Savunması'na katılarak cezadan kaçındı.[4] Savaşın ilk günlerinde Sırp güçleriyle işbirliği yapmaktan tutuklandı ve 27 gün hapis cezasına çarptırıldı. Cezaevinde Divjak, dört gün boyunca açlık grevi yaptı.
Divjak daha sonra Bosna ve Hersek Bölgesel Savunma Kuvvetleri Komutan Yardımcısı oldu ve bir ay sonra Saraybosna'nın büyük bir JNA saldırısına karşı savunmasını denetledi. 1993 ve 1997 yılları arasında Divjak, sivil kurum ve kuruluşlarla (idare, ekonomi, sağlık ve eğitim) işbirliği yapmakla görevli Bosna Hersek Ordusu Karargahı Komutan Yardımcısı olarak görev yaptı.
Etnik bir Sırp olan Divjak, Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu'nun çok ırklı bir karakterini sergilemek için general yapıldı. Kendisini "çiçek aranjmanı" gibi hissettiğini söyleyerek konuyu yorumladı ve "tabii ki birisinin de çiçek aranjmanı olması gerekiyor" dedi. Orduya hizmetinin sadece geçici olmasının utanç verici olduğunu ifade etti. Nitekim, o ve Stjepan Šiber (Hırvat olarak), Genelkurmay Başkanlığında Boşnak olmayan tek kişilerdi. Her ikisine de Mart 1996'da Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı Başkanı Aliya İzzetbegoviç tarafından emeklilik teklif edildi. Savaşın başında Hırvatların yüzde 18'i ve Sırpların yüzde 12'sinden her ikisinin de sadece yüzde biri Bosna ordusunun saflarında kaldı. Divjak, o sırada Genelkurmay Başkanı Rasim Delić'e ve İzzetbegoviç'e şikayette bulundu, ancak bunun "Boşnak askerlerin Sırp komutanlara güvenmemesinden" kaynaklandığı açıklandı. Divjak daha sonra Delić tarafından Ordudaki karar alma sürecinden çıkarıldı. Oslobođenje'ye göre, Ordu'daki Boşnakların Sırp komutanlara güvenmediği iddia ediliyor. [5]
Divjak, 1994 yılında ortak kurduğu OGBH'nin ("Obrazovanje Gradi BH": "Bosna-Hersek'i Eğitim İnşa Eder") icra direktörüydü. Derneğin amacı, para yardımı yaparak aileleri savaş mağduru çocuklara yardım etmek, aynı zamanda Bosna'da, hatta ülkenin en yoksul bölgelerinde bile maddi ve maddi destek sağlayarak eğitime yardımcı olmaktır.[kaynak belirtilmeli]
Divjak, Fransız Şeref Lejyonu, Lafayette Nişanı, Saraybosna Altıncı Nisan Ödülü, Uluslararası Hümanistler Birliği Plaketi ve Saraybosna Kantonu Plaketi gibi birçok uluslararası ve ulusal ödül kazandı.[6]
2004'ten ölümüne kadar Saraybosna'daki STK Referans Grubu'nun Yürütme Kurulu üyesiydi. 1998'den ölümüne kadar Divjak, Saraybosna'daki Bağımsız Aydınlar Derneği "Krug 99" üyesiydi. 1998'den önce, Saraybosna'da spor dernekleri ve beden eğitimi fakültesi dahil olmak üzere diğer derneklerin aktif bir üyesiydi ve Bosna'daki çeşitli STK'ların bir üyesidir.[kaynak belirtilmeli]
Divjak, Saraybosna halkı arasında popülerlik kazandı ve Jovo Divjak, General Jovo ve Jovo Amca olarak adlandırıldı. İki kitabın yazarıydı:
- Fransızca "Saraybosna, aşkım". Entretiens avec Florence La Bruyere; Buchet-Chastel tarafından 2004'te Bernard-Henri Lévy'nin önsözüyle yayınlandı.
- Boşnakça / Hırvatça / Sırpça "Ratovi u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini 1991–1995", "Dani" ve Jesenski ve Tura 1999'da.
BBC'nin Yugoslavya'nın Ölümü belgeselinde 1995 yılında yer aldı ve 2013 El Cezire Dünyası belgesel Sarajevo My Love (Saraybosna Aşkım)'a konu oldu.[7]
2006 yılında Cenevre'deki Evrensel Büyükelçi Barış Çevresi Dünya Konseyi tarafından Evrensel Barış Elçisi ünvanına layık görüldü.[kaynak belirtilmeli]
3 Mart 2011'de Divjak, 1992-95 savaşının başlarında Saraybosna'daki bir Yugoslav ordusu koluna düzenlenen saldırı ile ilgili olarak kendisini suçlayan Sırp tutuklama emrine yanıt olarak Viyana'da tutuklandı. Ancak Avusturya onu Belgrad'a iade etmedi.[8] 8 Mart 2011'de Viyana'da gözaltına alındı ve 29 Temmuz 2011'de Sırbistan'ın iade talebinin delil yetersizliği ve Sırbistan'da adil yargılamayı garanti edememesi nedeniyle bir Avusturya mahkemesi tarafından reddedilmesinin ardından serbest bırakıldı.[9]
8 Nisan 2021'de Divjak, Saraybosna'da 84 yaşında hayatını kaybetti.[10][11] Divjak'ın ölümünün ertesi günü, 9 Nisan'da Mostar halkınca Divjak için cenaze töreni düzenlendi.[12] Aynı gün, Divjak'ın bir görüntüsü Vijećnica'da (Saraybosna Belediye Binası) yansıtıldı.[13] Ölümü üzerine, Saraybosna Kantonu hükûmeti, cenaze töreninin düzenlendiği 13 Nisan 2021'de tüm Kanton'da ulusal yas günü olacağını duyurdu. [14]
Kişisel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Divjak, 1960'tan 2017'deki ölümüne kadar Vera adlı bir kadınla evliydi.[7]
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Divjak'ın ölümünden sonra, Bosna Cumhurbaşkanlığı üyeleri Željko Komšić ve Šefik Džaferović, eski Cumhurbaşkanlığı üyesi Bakir Izetbegović, yeni seçilen Saraybosna Belediye Başkanı Karić, şair ve senarist Emir Spahiç, eski futbolcu Abdulah Sidran'da dahil olmak üzere birçok tanınmış Bosnalı politikacı ve ve Faruk Hadžibegić ve diğerler tanınmış kişiler ailesine başsağlığı diledi.
- The Yugoslav Wars (2): Bosnia, Kosovo and Macedonia 1992–2001. Osprey Publishing Ltd. 2006. ISBN 978-1-4728-0196-8. Erişim tarihi: 15 Nisan 2013.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Jovan Divjak: Ja sam Bosanac" [Jovan Divjak: I am a Bosnian]. Sense Tribunal (Sırp-Hırvatça). Sense Agency. 2007. 16 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2012.
- ^ YouTube'da video
- ^ Only the Nails Remain: Scenes from the Balkan Wars. Rowman & Littlefield. 1 Ekim 2001. s. 357. ISBN 978-0-7425-1686-1. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021.
- ^ "What Really Happened During The Dobrovoljacka Attack?". rferl.org. Radio Free Europe/Radio Liberty. 8 Mart 2010. 18 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ex-Yupress & 2 August 1996.
- ^ "Third Annual HIA International Conference" (PDF). humanityinaction.org. Humanity in Action. s. 16. 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b "Sarajevo My Love". Al-Jazeera World. 11 Haziran 2013. 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2018.
- ^ "Austria won't send Bosnia general to Serbia". Reuters. 7 Mart 2011. 10 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2011.
- ^ "Bosnian wartime general freed by Austrian court". reuters. 29 Temmuz 2011. 25 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2011.
- ^ "Preminuo Jovan Divjak" (Boşnakça). avaz.ba. 8 Nisan 2021. 8 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ "Jovan Divjak, Defender of Sarajevo, Dies at Age 84". Amerika'nın Sesi. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Posljednji pozdrav Jovanu Divjaku sa Starog mosta: Generale, počivaj u miru" (Boşnakça). Klix.ba. 9 Nisan 2021. 9 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021.
- ^ "Sarajevo odalo počast čika Jovi: Na Vijećnici oslikan lik generala i humaniste" (Boşnakça). Klix.ba. 9 Nisan 2021. 9 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021.
- ^ "U Kantonu Sarajevo 13. aprila Dan žalosti povodom smrti Jovana Divjaka" (Boşnakça). Klix.ba. 9 Nisan 2021. 9 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021.
