Ignaz Kögler

İgnaz Kögler
İgnaz Kögler
Doğum	11 Mayıs 1680; Landsberg am Lech, Bavyera Dükalığı
Ölüm	30 Mart 1746 (65 yaşında); Pekin, Çing Hanedanı
Kariyeri
Dalı	Matematik ve astronomi

İgnaz Kögler (Çince: 戴進賢; pinyin: Dài Jìnxián; 11 Mayıs 1680, Landsberg am Lech - 30 Mart 1746, Pekin), Çing Hanedanı döneminden Alman Cizvit, Matematikçi ve astronom.

Bir zanaatçının oğlu olarak doğan İgnaz Kögler memleketi Landsberg'de Cizvit lisesinde öğretim görmüştür. 1716 yılında üye olduğu tarikat onu kendi isteği üzerine misyoner olarak Çin'e göndermiştir.

Orada Qing İmparatoru'nun sarayında çabuk yükselmiştir. Çin takviminin gözetimiyle görevliydi. İkinci sınıf bir Mandarin olarak İmparator Qianlong'un güvenini ve saygısını kazanmıştı.

Aynı zamanda bir yazar olarak da etkin olmuştur. Eserleri kısmen Latince kısmen de Çince yayınlanmıştır.^[1]

Ayrıca Landsberg am Lech şehrindeki İgnaz-Kögler-Gymnasium'una onun adı verilmiştir.

Hayatı

Kögler, Bavyera'da Landsberg am Lech'de doğdu. Johann Adam Schall von Bell ile birlikte, 1650 ile 1750 yılları arasında Çin misyonlarında çalışan elli Alman Cizvit arasında önde gelen bir isimdi. 4 Ekim 1696'da İsa Cemiyeti'ne girdi ve 1712'den 1714'e kadar Ingolstadt Üniversitesi'nde matematik ve İbranice öğretti.^[2]

1715'te Prag'dan Portekiz'e gitti ve kendisine ünlü Çek sinolog Karel Slavíček de katıldı. Lisboa'da Portekizli bir Cizvit onlara katıldı. 13 Mart 1716'da Çin'e gittiler. Oraya varmaları 170 günlerini aldı ve eşyalarının çoğunun hasar gördüğü büyük bir fırtınadan sağ çıktılar.^[3]

Geniş bilgi birikimi nedeniyle imparatorluk mahkemesinde saygı gördü ve otuz yıl boyunca matematiksel astronomi heyetinin başkanlığını yaptı. İkinci sınıftan bir mandarindi ve 1731'den beri, daha önce bir yabancı tarafından hiç doldurulmamış bir pozisyon olan yüksek eşitlik mahkemesinin (Li-pu) bir üyesiydi.^[4] Bu pozisyonları kabul ederken onlara bağlı olarak verilen maaşları reddetti.

İş arkadaşı ve halefi olan Peder August von Hallerstein, onu "bu ülkelere gelmiş geçmiş en kültürlü zihinlerden biri" olarak görür.^[5] Kögler, Eusebius Amort ve Oryantalist T. S. Bayer gibi bir dizi Avrupalı bilim insanı ile hararetli bir bilimsel yazışma gerçekleştirdi ve Bayer'e Museum Sinicum için birçok katkı sağladı.^[6]

O, misyonun ve Çin ile Japon eyaletinin iki kez ziyaretçisi oldu, İmparator Yongzheng yönetimi altında başlayan zulüm sırasında, saraydaki nüfuzuyla misyonun ana destekçisiydi. 65 yaşında Pekin'de öldü ve Cizvitlerin Zhalan Mezarlığı içine gömüldü.

Notlar

^ "Kögler, Ignaz". 1 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2021.
^ cf. Mederer, "Annal. acad. Ingolstadt.", III, 130 sq. ; Romstöck, "Die Jesuitennullen Prantl's" (Eichstätt, 1898), 178-84
^ "Český jezuita na čínském dvoře". cinsky.cz (Çekçe). 26 Şubat 2009. 29 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2011.
^ ("Welt-Bott", No. 676)
^ ("Welt-Bott", No. 587)
^ (St. Petersburg, 1730) (cf. "Miscellanea Berolinensia", 1737, pp. 185, 189 sqq.; Gottfr. von Murr, "Journal", VII, 240 sqq.; IX, 81 sq.; "Neues Journal", I, 147 sqq.; II, 303, sqq.)

Kaynakça

Bu madde şu anda kamu malı olan yayından metin içerir: Herbermann, Charles, (Ed.) (1913). "Ignaz Kögler". Katolik Ansiklopedi (İngilizce). New York: Robert Appleton Company. kaynağı şunlara atıfta bulunur:
- Manuscript Letters in the Vienna State Archives, Geistl. Angelegenheiten No. 419 IV;
- Correspondence with Amort and numerous other letters, part in Munich State Library, MSS lat., t. I, p. 1 no. 1396-1407; part in Reichs-Archiv, Jesuitica in genere, NN. 278-81.
- Printed letters in Welt-Bott, nn. 157, 162, 190, 196, 198, 202, 228, 575, 578, 669;
- LIPOWSKY, Geschichte der Jesuiten in Bayern (Munich, 1816), App. nn. 3 and 4;
- VON LAIMBECKHOVEN, Reise-Beschreibung (Vienna, 1740), 47.
- The catalogue of Kögler's astronomical, mathematical, and historical writings is given in Sommervogel, Bibl. des écrivains de 1a c. de J. For biographical information consult:
  - PLATZWEG, Lebensbilder der deutschen Jesuiten (Paderborn, 1882), 272;
  - VON RICHTHOFEN, China, I (Berlin, 1877), 688;
  - Welt-Bott passim;
  - HUONDER, Deutsche Jesuitenmission re des 17. u. 18. Jahrh. (Freiburg im Br., 1899), 189.

Konuyla ilgili yayınlar

Siegfried Hofmann: Die Jesuiten in Ingolstadt. 1991, bearbeitet von Kurt Scheuerer, 2004
Anton Huonder: Deutsche Jesuitenmissionäre des 17. und 18. Jahrhunderts. Freiburg 1899
Anton Lichtenstern: Ignaz Kögler - der Mandarin aus Landsberg. In: Landsberger Geschichtsblätter 1976
Johannes Madey (1992). "Kögler, Ignaz". Bautz, Traugott (Ed.). Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL) (Almanca). 4. Herzberg: Bautz. col. 242. ISBN 3-88309-038-7.
Gert Naundorf: Kögler, Ignaz. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Bd. 12, Berlin 1980, S. 297–298. (Almanca)
Christian Stücken: Der Mandarin des Himmels. Zeit und Leben des Chinamissionars Ignaz Kögler SJ (1680-1746). St. Augustin 1999
Xi Sun: Bedeutung und Rolle des Jesuitenmissionars Ignaz Kögler in China. Aus chinesischer Sicht. Frankfurt a. M. 2007
Hans-Michael Körner (Ed.): Große Bayerische Biographische Enzyklopädie. De Gruyter Saur, Berlin/New York 2005, Reprint 2010, S. 1053
Erika Bosl: Kögler, Ignaz. In: Karl Bosl (Ed.): Bosls bayerische Biographie. Pustet, Regensburg 1983, ISBN 3-7917-0792-2, S. 432 (Digitalisat).

[1] "Kögler, Ignaz". 1 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2021.

[2] . Mederer, "Annal. acad. Ingolstadt.", III, 130 sq. ; Romstöck, "Die Jesuitennullen Prantl's" (Eichstätt, 1898), 178-84

[cinsky-3] "Český jezuita na čínském dvoře". cinsky.cz (Çekçe). 26 Şubat 2009. 29 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2011.

[4] ("Welt-Bott", No. 676)

[5] ("Welt-Bott", No. 587)

[6] (St. Petersburg, 1730) (cf. "Miscellanea Berolinensia", 1737, pp. 185, 189 sqq.; Gottfr. von Murr, "Journal", VII, 240 sqq.; IX, 81 sq.; "Neues Journal", I, 147 sqq.; II, 303, sqq.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]