Heidelberg - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Tarihi
  • 2 Coğrafya
  • 3 İklim
  • 4 Ekonomi
  • 5 Medya
  • 6 Eğitim
  • 7 Kültür ve turizm
  • 8 Kaynakça

Heidelberg

  • Afrikaans
  • Alemannisch
  • አማርኛ
  • Aragonés
  • العربية
  • مصرى
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Basa Bali
  • Boarisch
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • বাংলা
  • Brezhoneg
  • Bosanski
  • Català
  • Нохчийн
  • Cebuano
  • کوردی
  • Corsu
  • Čeština
  • Kaszëbsczi
  • Чӑвашла
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Deutsch
  • Zazaki
  • Dolnoserbski
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Nordfriisk
  • Frysk
  • Gaeilge
  • Gàidhlig
  • Galego
  • 客家語 / Hak-kâ-ngî
  • עברית
  • Hrvatski
  • Hornjoserbsce
  • Magyar
  • Հայերեն
  • İnterlingua
  • Bahasa Indonesia
  • Interlingue
  • Ido
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • Қазақша
  • 한국어
  • Kurdî
  • Кыргызча
  • Latina
  • Lëtzebuergesch
  • Limburgs
  • Ladin
  • Lombard
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Malagasy
  • Македонски
  • മലയാളം
  • मराठी
  • Bahasa Melayu
  • Plattdüütsch
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Chi-Chewa
  • Occitan
  • Ирон
  • Deitsch
  • Pälzisch
  • Polski
  • Piemontèis
  • پنجابی
  • Português
  • Runa Simi
  • Română
  • Русский
  • Саха тыла
  • Sicilianu
  • Scots
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Seeltersk
  • Svenska
  • Kiswahili
  • Ślůnski
  • தமிழ்
  • ไทย
  • Татарча / tatarça
  • ChiTumbuka
  • ئۇيغۇرچە / Uyghurche
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • West-Vlams
  • Volapük
  • Winaray
  • 吴语
  • ייִדיש
  • Yorùbá
  • Zeêuws
  • 中文
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Koordinatlar: 49°24′44″K 08°42′36″D / 49.41222°K 8.71000°D / 49.41222; 8.71000
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Heidelberg
Şehir
Heidelberg bayrağı
Bayrak
Heidelberg arması
Arma
Almanya üzerinde Heidelberg
Heidelberg
Heidelberg
ÜlkeAlmanya Almanya
EyaletBaden-Württemberg
İlKarlsruhe
İdare
 • Belediye BaşkanıEckart Würzner
Yüzölçümü
 • Toplam108,83 km²
Nüfus
 (2019)
 • Toplam161.485
 • Yoğunluk1,500/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Posta kodu
69115–69126
Plaka koduHD
Resmî site
www.heidelberg.de

Heidelberg, Güneybatı Almanya'da yer alan bir şehirdir. 1386'da kurulup Almanya'nın en eski üniversitesi olma vasfını taşıyan Heidelberg Üniversitesi bu şehirdedir. Şehri ikiye bölen Neckar Nehri ve sarayı ile birlikte tablo güzelliğinde olan kent aynı zamanda Almanya'nın en romantik kenti (Wege der Romantik) diye de anılmaktadır.

Bugün şehir nüfusunun çoğunluğunu öğrenciler oluşturmaktadır. Heidelberg, Mannheim'dan yaklaşık 15 dakika kadar bir uzaklıkta yer alır.

Aynı zamanda kentin adıyla da anılan matbaa ve baskı makineleri ünlüdür.

Tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kenttin tarihi Antik Çağ Roma İmparatorluğu dönemlerine dayanmaktadır. Özellikle şehrin bugünkü Neuenheim bölgesinde Romalıların izlerine rastlanılabilir. Orta Çağ döneminde şehir daha çok etrafında bulunan kentlerin Manastırlarına bağımlı kalmıştır. 1225 yılından Yeni Çağ başlangıcına kadar kraliyetin yerleşim yeri olmuştur. Dolayısıyla bu bölgeye Kurpfalz denmektedir. Üniversite bu zamanlarda 1386'da kurulmuştur ve Almanya'nın en eski üniversitesidir. 1600'lü yılların ikinci yarısının sonlarına doğru kent Fransızların saldırlarına uğramış hatta bazı yerleri ele geçirilmiş, o dönemde eski şehir (Altstadt) ve Saray tahribata uğramıştır. 1840'larda döşenen Mannheim-Heidelberg arasındaki tren yolu, Baden bölgesinin ilk tren yolu olma özelliğini de taşımaktadır.

1930 Üniversitenin yeni binasının inşaatına başlanmıştır. 1930'larda Nazilerin iktidara gelmelerinden sonra, özellikle Heidelberg Üniversitesi çok sayıda yahudi öğrencisini ve profesörünü kaybetmiştir. II. Dünya Savaşın'dan sonra, Almanya'nın savaştan yıkılmadan kalmış olan ender kentlerinden biridir. ABD Ordusu (3. Piyade, 7. Ordu) sivil nüfus direnişi olmadan 30 Mart 1945 tarihinde kasabaya girdi. Savaş sonrasında Amerikan işgal bölgesinde kalan şehir, uzun yıllar Amerikan Ordusu tarafından askeri üs olarak kullanılmıştır. Bugün özellikle kentin eski şehir (Altstadt) ve Sarayı, UNESCO tarafından dünya insanlık mirası listesinde bulunmaktadır.

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]
Heidelberg, Philosophen Weg'den görünüşü

Almanya'nın güneybatısında Baden-Württemberg eyaletinde yer almaktadır. Ren ve Neckar nehirlerinin arasında kalan vadide yer alır (Rhein-Neckar Kreis). Heidelberg, Mannheim'dan yaklaşık 20dk. kadar bir uzaklıkta yer alır. Heidelberg genel olarak dağlık bir şehirdir, en yüksek yerleri arasında Königstuhl (568m) ve Gaiberg (375m) dir. şehirden Neckar Nehri geçer. Odenwald Ormanın içinde yer alır. Heidelberg konum itibarıyla Almanya'nın ılıman bölgesinde yer aldığından, kentte çok sayıda incir ve badem ağaçları yetişmektedir.

İklim

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ortalama sıcaklık ve ortalama yağış 1971-2000
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
Ortalama sıcaklık (°C) 2,5 3,6 7,3 10,5 15,2 17,8 20,1 19,8 15,9 11,1 6,0 3,6 Ø 11,1
Ortalama yağış(mm) 48 44 53 49 77 79 81 56 64 64 68 63 Σ 745

Ekonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yüzyıllar boyunca aklın başkenti (Almanca: Residenz des Geistes) olarak ün kazanan Heidelberg, bugün de dahil olmak üzere bir üniversite şehri olarak Rhein-Neckar-Kreis Bölgesinde hizmet sektörünün ve bilimin merkezidir. 2007 istatistiklerine göre, çalışan nüfusun 79,6'sı hizmet sektöründe, 19,9'u üretim sektöründe çalışmaktadır. Toplam çalışanların yüzde 69'u iş yerlerine başka şehirlerden gelmektedir. İşsizlik oranı 2010 itibarı ile 6,3'dür. .[1][2][3]

Print Media Academy: Heidelberger Druckmaschinen AG Firmasının Heidelberg’deki merkezinin büroları. Ön planda „S-Printing Horse“

Heidelberg'deki en büyük işveren Hastane'yi de içinde barındıran Heidelberg Ruprecht Karls Üniversitesi'dir. (Almanca: Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg). Üniversite 15.000 kişiye iş imkâni sunmaktadır. ABB Stotz-Kontakt, Heidelberger Druckmaschinen AG, HeidelbergCement, Henkel-Teroson, Lamy (Dolma kalem), SAP ve SAS Institute gibi uluslararası firmalar bu şehirde bulunmaktadır.[4] Alman istatistik enstitüsü'nün 2007 rakamlarına göre Heidelberg Baden-Württemberg eyaletinin kişi başına en çok doktorun düştüğü şehridir. Heidelberg'de 272 kişiye bir doktor düşerken, eyalet ortalaması 646 kişidir.

Medya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rhein-Neckar Bölgesi'nin günlük gazetesi (Rhein-Neckar Zeitung) burada basılmaktadır.

Eğitim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Heidelberg Üniversitesi dünyaca ünlü bir üniversitedir. 1386'da kurulmuş olan üniversitenin tam adı Ruprecht-Karls Universität Heidelberg'dir. Üniversite 2 kampüsten oluşmaktadır ve şehrin 2 yakasına ayrılmıştır. Eski şehir tarafında kalan kampüsünde daha çok sosyal ve sanat ağırlıklı bölümler bulunurken, yeni kampüste Doğa Bilimleri ve Tıp fakültesi bulunmaktadır. Şehirde ayrıca Kanser Araştırma Merkezi (DKFZ), Max-Planck-Enstitisü (MPIMF, MPI-HD), Avrupa Moleküler Biyoloji Laboratuvarı (EMBL) bulunmaktır.

Kültür ve turizm

[değiştir | kaynağı değiştir]
Carl-Theodor Köprüsü ve Heidelberg Sarayı

Şehrin en önemli tarihi yapısı Saray'dır. Saray günümüzde çoğu bölümü yıkılmış olarak bulunmaktadır. Sarayın içinde Alman Eczane Müzesi (Deutsches Apotheken Museum) ve eski, büyük bir de fıçı (Großes Fass) bulunmaktadır. Neckar üzerinde bulunan ve 1248'de inşa edilmiş olan, halk arasında Eski Köprü (Alte Brücke) diye anılan köprünün asıl adı Karl-Theodor-Brücke'dir. Eski şehrin tam ortasında yer alan Heiliggeistkirche, şehrin en ünlü kilisesidir.

Şehrin kalbinin attığı en meşhur caddesi olan Hauptstrasse, Neckar Nehri ile görkemli kalesi arasında kalıyor. 1,5 km'lik bir uzunluğuyla, Avrupa'nın sadece yayalar için ayrılmış olan en uzun caddesi unvanına sahiptir.

1717-19 yıllarında arasında yapılmış ve meydanın kale tarafındaki iki önemli yapısından biri olan Büyük Dük Sarayı, 1805'ten sonra Baden mahkemesi tarafından kullanılmıştır. 1920'den bu yana ise Heidelberg Bilimler Akademisi olarak kullanılmaktadır.

Şehrin görülmesi gereken yerleri ve bazı müzeleri :

  • Eski Üniversite binası ve Öğrenci hapishanesi (alte Aula ve Studentenkarzer)
  • Üniversite Kütüphanesi
  • Saray
  • Friedrich Ebert'in doğduğu ev
  • Philosophenweg (Filozoflar yolu)
  • Kurpfälzisches Museum (Sanat Müzesi)
  • Botanik Bahçesi
  • Carl Bosch Müzesi
  • Haus zum Ritter
  • Anton Praetorius
  • Bertha Benz Memorial Route

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Statistisches Landesamt Baden-Württemberg". 7 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2012. 
  2. ^ "Statistisches Landesamt Baden-Württemberg". 7 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2012. 
  3. ^ Statistisches Landesamt Baden-Württemberg[ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ "Stadt Heidelberg 17. Juli 2008". 23 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2012. 
Wikimedia Commons'ta Heidelberg ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
  • g
  • t
  • d
Nüfuslarına göre Almanya'daki şehirler
1.000.000+
Berlin  · Hamburg  · Köln  · Münih
500.000+
Bremen  · Dortmund  · Dresden  · Duisburg  · Düsseldorf  · Essen  · Frankfurt  · Hannover  · Leipzig  · Nürnberg  · Stuttgart
200.000+
Aachen · Augsburg · Bielefeld · Bochum · Bonn · Braunschweig · Chemnitz · Erfurt · Freiburg im Breisgau · Gelsenkirchen · Halle an der Saale · Karlsruhe · Kiel · Krefeld · Lübeck · Magdeburg · Mannheim · Mönchengladbach · Münster · Oberhausen · Rostock · Wiesbaden · Wuppertal
100.000+
Bergisch Gladbach · Bottrop · Bremerhaven · Cottbus · Darmstadt · Erlangen · Fürth · Gera · Göttingen · Hagen · Hamm · Heidelberg · Heilbronn · Herne · Hildesheim · Ingolstadt · Jena · Kassel · Koblenz · Leverkusen · Ludwigshafen · Mainz · Moers · Mülheim an der Ruhr · Neuss · Offenbach am Main · Oldenburg · Osnabrück · Paderborn · Pforzheim · Potsdam · Recklinghausen · Regensburg · Remscheid · Reutlingen · Saarbrücken · Salzgitter · Siegen · Solingen · Trier · Ulm · Wolfsburg · Würzburg
tam liste · belediyeler · metropol bölgeler · nüfusu 100.000'i aşan şehirler
  • g
  • t
  • d
Baden-Württemberg'in ilçeleri
  • Alb-Donau
  • Baden-Baden
  • Biberach
  • Bodensee
  • Böblingen
  • Breisgau-Hochschwarzwald
  • Calw
  • Emmendingen
  • Enz
  • Esslingen
  • Freiburg im Breisgau
  • Freudenstadt
  • Göppingen
  • Heidelberg
  • Heidenheim
  • Heilbronn
  • Heilbronn
  • Hohenlohe
  • Karlsruhe
  • Karlsruhe
  • Konstanz
  • Lörrach
  • Ludwigsburg
  • Main-Tauber
  • Mannheim
  • Neckar-Odenwald
  • Ortenau
  • Ostalb
  • Pforzheim
  • Rastatt
  • Ravensburg
  • Rems-Murr
  • Reutlingen
  • Rhein-Neckar
  • Rottweil
  • Schwäbisch Hall
  • Schwarzwald-Baar
  • Sigmaringen
  • Stuttgart
  • Tübingen
  • Tuttlingen
  • Ulm
  • Waldshut
  • Zollernalb
Kalın yazılı ilçeler ilçeden bağımsız şehir statüsüne sahiptir.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX4888657
  • GND: 4023996-2
  • HDS: 006590
  • kulturenvanteri.com: 8013
  • LCCN: n81096075
  • MusicBrainz: eee2e250-e74b-4216-896d-ec1980ea123c
  • NARA: 10044743
  • NDL: 00628943
  • NKC: ge129240
  • NLI: 987007552862605171
  • VIAF: 144258029
  • WorldCat (LCCN): n81-096075
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Heidelberg&oldid=35638088" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Heidelberg
  • Baden-Württemberg'deki şehirler
Gizli kategoriler:
  • Sayısal olmayan formatnum bağımsız değişkenlerine sahip sayfalar
  • Ölü dış bağlantıları olan maddeler
  • Tanımlanmamış parametreler içeren yerleşim bilgi kutusu kullanılan sayfalar
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • HDS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Kulturenvanteri taksonomi tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • MusicBrainz area tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 22.19, 8 Temmuz 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Heidelberg
Konu ekle